Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak

YARGITAY İLAMI

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1- Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2- Davacı, davalı işyerinde 14.12.2005-17.12.2012 tarihleri arasında satış temsilcisi olarak çalıştığını, iş akdinin davalı tarafından ödenmeyen işçilik alacaklarını ve kullanmadığı izinleri talep etmesi üzerine haksız ve geçersiz şekilde feshedildiğini bildirerek kıdem ve ihbar tazminatı ile bazı işçilik alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davacının iş akdinin davalı tarafından devamsızlık nedenine dayalı olarak haklı nedenle feshediliği belirtilerek davanın kısmen kabulüne verilmiştir.
Fazla çalışma ücretlerinin hesabı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
Somut olayda davacının fazla mesai ücreti, tanık beyanlarına dayalı olarak davacının Cumartesi günleri de dahil olmak üzere haftada 6 gün, günde 10 saat çalıştığı ve günlük 1,5 saat ara dinlenmesi yaptığı kabul edilerek hesaplama yapılmıştır. Oysa davalı taraf işyerinde işçilere her hafta Cumartesi çalışması yaptırılmadığını, davacının iki haftada bir defa Cumartesi çalışması yaptığını iddia etmiş olup tanık beyanları incelendiğinde; davacı tanıklarının bu hususta her hangi bir beyanda bulunmadığı, davalı tanıklarının ise iki haftada bir defa 8.00-13.00 saatleri arasında Cumartesi çalışması yapıldığını beyan ettikleri anlaşılmaktadır. O halde yapılacak iş, davacı her hafta Cumartesi günü çalıştığını ispatlayamamış olmakla Cumartesi çalışması yönünden davalı tanık beyanlarına uygun olarak davacının iki haftada bir defa 8.00-13.00 saatleri arasında çalıştığı kabul edilmek suretiyle yeniden fazla mesai hesaplaması yapılıp, çıkacak sonuca göre karar vermektir. Mahkemece bu husus gözetilmeksizin fazla mesai ücretinin hatalı şekilde hesaplanıp hüküm altına alınması isabetli olmayıp bozma nedenidir.
3- Taraflar arasında davacının iş akdinin ne şekilde feshedildiği ve buna bağlı olarak davacının kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
İşçinin emeğinin karşılığı olan ücret işçi için en önemli hak, işveren için en temel borçtur. 4857 sayılı İş Kanununun 32 nci maddesinin dördüncü fıkrasında, ücretin en geç ayda bir ödeneceği kurala bağlanmıştır. 5953 sayılı Basın İş Kanununun 14 üncü maddesinin aksine, 4857 sayılı Yasada ücretin peşin ödeneceği yönünde bir hüküm bulunmamaktadır. Buna göre, aksi bireysel ya da toplu iş sözleşmesinde kararlaştırılmadığı sürece işçinin ücreti bir ay çalışıldıktan sora ödenmelidir.
Ücreti ödenmeyen işçinin, bu ücretini işverenden dava ya da icra takibi gibi yasal yollardan talep etmesi mümkündür.
Ücreti ödenmeyen işçinin alacağı konusunda takibe geçmesi ya da ücreti ödeninceye kadar iş görme edimini yerine getirmekten kaçınması, iş ilişkisinin devamında bazı sorunlara yol açabilir. Bu bakımdan, işverenle bir çekişme içine girmek istemeyen işçinin, haklı nedene dayanarak iş sözleşmesini feshetme hakkı da bulunmaktadır. Ücretin hiç ya da bir kısmının ödenmemiş olması bu konuda önemsizdir.
Ücretin ödenmediğinden söz edebilmek için işçinin yasa ya da sözleşme ile belirlenen ücret ödenme döneminin gelmiş olması ve işçinin bu ücrete hak kazanması gerekir 4857 sayılı İş Kanununun 24 üncü maddesinin (II) numaralı bendinin (e) alt bendinde sözü edilen ücret, geniş anlamda ücret olarak değerlendirilmelidir. İkramiye, prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, fazla mesai, hafta tatili, genel tatil gibi alacakların ödenmemesi durumunda da işçinin haklı fesih imkânı bulunmaktadır.
Somut olayda mahkemece davacının işi kendisinin bıraktığı bunun üzerine davalı tarafından devamsızlık tutanakları tutularak iş akdinin haklı nedenle feshedildiğinden bahisle davacının kıdem tazminatı talebi reddedilmiştir. Oysa dosyada bulunan bilirkişi raporu ve mahkemenin kabulüne göre davacının ödenmeyen ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağının bulunduğu sabit olup, mahkemece davacının işi terk ederek iş akdini eylemli olarak feshettiği kabul edildiğine göre, davacının ödenmeyen işçilik alacağı da bulunduğundan; iş akdinin davacı işçi tarafından haklı nedenle feshedildiği kabul edilerek kıdem tazminatına hükmedilmelidir. Mahkemece bu husus gözetilmeksizin kıdem tazminatı talebinin kabulü yerine reddine karar verilmiş olması hatalı olup bozma nedenidir.

SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde taraflara iadesine, 23.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.