Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi

Dava, prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalılardan Kurum ve ... İnşaat A.Ş. vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalılardan Kurum ve ... İnşaat A.Ş. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacının davalı .... alt taşeronu diğer davalı ... İnş. San. ve Tic. A.Ş."nin alt taşeronu olan diğer davalı ... İnş. Tic. Ltd. Şti."inde 28/10/2008 tarihinde aylık 1.250,00 TL ücret ile şoför olarak... şantiyesinde göreve başladığını, davacının 02/02/2010 tarihinde aynı şirketin ...Enerji Üretim A.Ş. Sarıgüzel Barajı Kahramanmaraş şantiyesinde 01/10/2010 tarihinde maşının aylık 1.500,00 TL" ye yükseltildiğini, davalı ... şirketinin davacının maaşını işe girdiği tarihten itibaren ödemediğini, davacının maşının 01/03/2011 tarihinde asgari ücret olarak bankaya yattığını, davacının maaşının asgari ücretten yatması üzerine SSK primlerinin de asgari ücretten yattığını öğrendiğini, asgari ücret üzerinden çalışmadığını, primlerinin aldığı maaş olan aylık 1.500,00 TL üzerinden yatırılmasını ve eksik tüm maaşlarının ödenmesini talep ettiğini, buna rağmen işveren tarafından hiçbir ödemede bulunulmadığı gibi SGK primlerinin de düzeltilmediğini belirterek 28.10.2008 - 31.09.2010 tarihleri arasındaki dönemde aylık 1.250,00 TL ve 01.10.2010 - 21.04.2011 tarihleri arasındaki dönemde 1.500,00 TL aylık ücretinin bulunduğunun tespitini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalılardan ... İnş. San. A.Ş. vekili özet olarak, müvekkili şirket ile diğer davalı ... firması arasında asıl işveren - alt işveren ilişkisinin bulunmadığını, 4857 sayılı Kanunun 2/6. maddesine göre bir işverenden işyerinde yürüttüğü mal ve hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde iş alan işveren alt işveren olduğunu, asıl işveren, alt işverenin işlerinde veya asıl işin bir bölümünde iş alan işveren alt işveren olduğunu, asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı bu kanundan doğan yükümlülüklerden alt işveren ile birlikte sorumlu olduğunu, buna karşın bir işin bütünüyle devri durumunda veya anahtar teslimi ile bütünüyle verilmesi durumunda işi devreden kişinin işverenlik sıfatı kalkacağından tazminat ve diğer işçilik alacaklarına ilişkin olarak sorumluluk yükletilemeyeceğini, öncelikle birlikte açılan davaların tefrikine, haksız ve yersiz davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalılardan ... İnşaat A.Ş. vekili 12/03/2012 havale tarihli bayanında özet olarak, hizmet tespiti davasının alacak davasının tefrik edilmesi gerektiğini, dava dilekçesinden davacının farklı işverenler nezdinde çalıştığını ve işlerin ve işverenlerin birbirinden farklı olduğunu ve ikrar edilmekte iken tüm alacak miktarından tüm işverenleri müştereken ve müteselsilen sorumlu tutmanın mümkün olmadığını, farklı çalışma dönemleri için birbiri ile hiçbir ilgisi bulunmayan işverenlerin müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece “1-Davanın kabulü ile; davacının, davalı ... İnş....A.Ş."nin asıl işveren, davalı ... İnş. Ltd. Şti. Alt işverenliğinde Kahramanmaraş"ta kurulu bulunan ve SGK"da 1022399.46 sicil no ile tescilli Sarıgüzel Barajı ve HES İnşaatında çalıştığı toplam 433 gün bakımından;
-02.02.2010 - 30.09.2010 dönemi için aylık ücretinin 1.200,00 TL,
-01.10.2010 - 16.04.2011 dönemi için aylık ücretinin 1.500,00 TL,
olarak tespitine,” karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
Bölge adliye Mahkemesince “Davalı Kurum vekilinin ve davalı .... vekilinin istinaf istemlerinin 6100 sayılı HMK"nın 353/1-b.1 bendi uyarınca esastan reddine” karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili Temyiz Dilekçesinde Özetle; davanın husumet yokluğundan reddinin gerektiği, kararın usul ve yasaya aykırı olduğundan bozulmasını istemiştir.
Davalı .... vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf sebepleri ile kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Hizmet tespitine yönelik davalarda, 5510 sayılı Kanun 86. maddede (506 s. K m. 79), mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamlarının dikkate alınacağı belirtilmiştir. Bu nedenle sigortalının ücretinin ve davalı ...’na (Devredilen SSK) davalı işveren tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur.
Davanın niteliği gereği çalışma olgusunun her türlü delille ispatlanabilmesine karşılık ücretin ispatında bu denli serbestlik söz konusu değildir. Ücretin ispatında Hukuk Genel Kurulu’nun 2005/409-413, 2010/480-523, 2011/608-649 sayılı kararlarında da belirtildiği üzere, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 200. (1086 sayılı HUMK m. 288) maddesinde yazılı sınırları aşan, ücret alma iddialarının, yazılı delille kanıtlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Ücret miktarı maddelerde belirtilen sınırları aşıyorsa, tespiti gereken gerçek ücretin; hukuksal geçerliliğe haiz olarak düzenlenmiş bulunmaları kaydıyla, işçinin imzasının bulunduğu aylık ücreti gösteren para makbuzları, banka kayıtları, usulüne uygun tutulan ticari defter kayıtları, ücret bordroları gibi belgelerle ispatı mümkündür.
Yazılı delille ispat sınırın altında kalan miktar için veya bu miktar üzerinde olsa bile varlığı iddia edilen çalışma süresine ait yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgelerin bulunması halinde tanık dinletilmesi mümkündür (1086 sayılı HUMK m. 292; HMK m. 202). Eğer ispat sınırının altında kalan ücretler, yine işçinin imzası bulunan belgelere dayanıyorsa yine aksinin yazılı delillerle ispatlanması gerekecektir (HMK m. 201).
5510 sayılı Kanun 82. maddede (506 sK. M. 78) prime esas günlük kazançların alt ve üst sınırlarının ne olacağı gösterilmiştir. Günlük kazançları alt sınırın altında olan sigortalılar ile ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançları alt sınır üzerinden, günlük kazançları üst sınırdan fazla olan sigortalıların günlük kazançları da üst sınır üzerinden hesaplanır.
Eldeki davada; mahkemece, emsal ücret araştırması ve bir kısım ödeme dekontlarına göre hüküm kurulduğu anlaşılmakta olup, sadece bunların esas alınarak sonuca gidilmesi isabetsizdir. Bu sebeple Hukuk Genel Kurulu’nun 2005/21-409 Esas, 2005/413 Karar sayılı kararı gözetilerek ve yukarıda belirtilen delil ve kayıtlar esas alınarak yeterli ve gerekli bir araştırmayla ulaşılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Ayrıca kabule göre de; bir kısım davalılar yönünden olumlu veya olumsuz bir karar verilmemesi isabetsiz olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekili ve davalı .... vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ...ye iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 16/01/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.