MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında 636 ada 2 parsel sayılı 34770 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz tutanak içeriğinde davacı...Kilisesi Vakfına ait mezarlık olduğu ve halen defin yapıldığı ancak Mezarlıklara ait Nizamname"nin 1. maddesinin 1ve 2. bendi kapsamında bulunduğu gerekçesiyle davalı ... Belediyesi adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı...Kilisesi Vakfı 1936 Beyannamesi"ne ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı...Kilisesi Vakfı adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... Belediyesi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 2613 sayılı Yasa uyarınca yapılan kadastro tespitinden önceki nedene dayanılarak açılmıştır. Mahkemece 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 12/3. maddesinde düzenlenen hak düşürücü sürenin 2613 sayılı Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu"na göre yapılan tespitler hakkında uygulanamayacağı ve Vakıflar Kanunu"na eklenen geçici 11. maddeyle, 1936 beyannamesinde kayıtlı olup kamu kurumları adına tescilli olan mezarlıkların cemaat vakıfları adına tescil edilebileceği düzenlemesi getirildiği gerekçesi ile yazılı şekilde karar verilmiş ise de, varılan sonuç yasal düzenlemelere ve dosya kapsamına uygun bulunmamaktadır. Her ne kadar 2613 sayılı Kanunda kadastro öncesi nedenlere dayanılarak açılacak davalar yönünden hak düşürücü süre öngörülmemişse de daha sonra yürürlüğe girerek bu kanunu yürürlükten kaldıran ve 12/3 md. de hak düşürücü süreyi öngören 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun geçici 4. maddesinin 3. fıkrası ile “2613 sayılı Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu ile diğer Kanunlar gereğince özel kadastrosu yapılan ve tutanakları kesinleşmiş bulunan taşınmazlar için 10 yıllık hak düşürücü süre geçmiş ise, bu Kanun"un yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde hak sahipleri dava açabilirler” düzenlemesi getirilmiş, böylelikle 2613 sayılı Kanun uyarınca yapılan tespitlere ilişkin kadastro öncesi nedenlere dayanılarak dava açma hakkı da belli bir süre ile sınırlandırılmıştır. Hak düşürücü süreler kanunla düzenlenir ve hakimin hak düşürücü süreler konusunda takdir hakkı yoktur. Aksine hakim, hak düşürücü sürenin geçip geçmediğini her somut olayda re"sen nazara almak zorundadır. Öte yandan Vakıflar Kanunu"na 22.08.2011 tarih, 651 sayılı KHK"nın 17. maddesiyle eklenen geçici 11.madde ile cemaat vakıflarının 1936 beyannamesinde kayıtlı olup kamu kurumları adına tescilli olan mezarlıkları ile çeşmelerinin bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren oniki ay içinde müracaat edilmesi halinde, Meclisin olumlu kararından sonra ilgili tapu sicil müdürlüklerince cemaat vakıfları adına tescil edileceği belirtilmiştir. Görüldüğü üzere Vakıflar Kanunu"na eklenen geçici 11. madde, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 12/3. maddesinde düzenlenen 10 yıllık hak düşürücü süreye ve aynı Kanun"un geçici 4. maddesinin 3. fıkrasında düzenlenen bir yıllık ek süreye istisna getirir nitelikte olmayıp, idari bir düzenleme niteliğindedir. Kuşkusuz davacı vakfın bu düzenleme uyarınca idari başvuru hakları saklı olup derdest dava aynı zamanda idareye başvuru niteliğindedir. Hal böyle olunca; kadastro tespitinin kesinleştiği 02.07.1958 tarihinden dava dilekçesinin verildiği 05.01.2011 tarihine kadar 3402 sayılı Kanun’un 12/3. maddesinde öngörülen 10 yıllık süre ve aynı Kanunun geçici 4. maddesinin 3. fıkrasında düzenlenen bir yıllık ek süre geçmiş olduğundan davanın hak düşürücü süre yönünden reddine karar verilmesi gerekirken, işin esasına girilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı ... Belediyesi vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın talep halinde temyiz edene iadesine, 26.03.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.