BAM Hukuk Mahkemeleri İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2022/23 Esas 2022/98 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/23
KARAR NO : 2022/98

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/10/2021 (Dava) - 04/11/2021 (Karar)
NUMARASI : 2021/679 Esas- 2021/952 Karar
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
BAM KARAR TARİHİ : 20/01/2022
KARARIN YAZIM TARİHİ : 20/01/2022

İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen İzmir 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 04/11/2021 tarihli 2021/679 Esas ve 2021/952 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK'nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin yetkilisi olduğu ... Şirketi'nin keşidesici, yetkili hamilinin ise davacı olduğu ... ... Şubesi'nin "4515782, 4515784, 4515785, 4515786, 4515787, 4515788, 4515789, 4515790, 4515791, 4515792, 4515793, 4515794, 4515795, 4515796, 4515797, 4515798, 4515799, 4515800, 4515801, 4515802, 4515803, 4515804, 4515805" çek numaralı, çeklerin kötü niyetli üçüncü kişiler tarafından çalındığını bildirerek, çeklerin iptali ile çekler hakkında tedbiren ödemeden men yasağına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNCE VERİLEN KARAR:
Mahkemece; ".... boş çek yaprağının kıymetli evrak vasfının bulunmadığı, bu kapsamda kıymetli evrak vasfı bulunmayan kıymetli evrak açısından iptal talebinin kabulünün mümkün bulunmadığı..." gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ:
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; yerel mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, istinaf incelemesi neticesinde kararın kaldırılmasına ve davalarının kabul edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; hukuki niteliği itibariyle TTK'nın 818/1.s maddesi atfıyla aynı Kanun'un 757 vd. hükümleri uyarınca, zayi nedeniyle çek iptaline ilişkindir.
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda talebin reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekili tarafından, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İstinaf incelemesi, HMK'nın 355.maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
Talepte bulunanın, iptali istenen çeklerin keşidecisinin yetkili temsilcisi olduğu, çeklerin keşideci tarafından imzalanarak diğer unsurları eksik olarak davacıya teslim edildiği; davacının, yirmi üç adet çekte bedel kısmının bulunmadan zayi olduğunu ileri sürülerek eldeki iptal davasının açıldığı; ilk derece mahkemesince zayi olduğu ileri sürülen çeklerin, bedel kısmının boş bırakıldığı, çek vasfının bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Kıymetli evrakın iptalini isteme yetkisi, çekin hamiline ait olup, keşidecinin imzalayarak diğer unsurlarını boş bırakarak tedavüle soktuğu çek için iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır.
Kıymetli evrakta hakkın çeke bağlı olması nedeniyle, çekin zayi edildiği durumlarda, çeke bağlı hakkın çeksiz de ileri sürülebilmesi için TTK'nın 651. ve 652.maddelerinde hamile iptal davası açma hakkı getirilmiştir. İptal kararı alan hamil hakkını çek olmadan ileri sürebilecek yada borçludan yeni bir senet tanzim edilmesini isteyebilecektir. Bu davayı açma hakkı hamile aittir. Çek keşidecisinin veya temsilcisinin TTK'nın 757 ve 818/s.maddesi gereğince iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 14.02.2014 tarih ve 2013/12236 Esas, 2014/2603 Karar sayılı ilamında belirtildiği üzere, keşideci tarafından imzalanıp diğer kısımları boş olan çek yönünden iptal davası açılabilecektir.
İlk derece mahkemesince davanın aktif dava ehliyeti yokluğundan usulden reddine karar vermek gerekirken, gerekçede hata edilerek davanın reddine karar verilmiş ise de istinafa gelenin sıfatına göre karar sonucu itibariyle doğru olduğundan davacı vekilinin istinaf başvuru nedenleri yerinde görülmemiştir.
Açıklanan bu gerekçelerle; HMK'nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararı usul ve yasaya uygun olup, davacı tarafça ileri sürülen istinaf nedenleri yerinde görülmediğinden, istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İzmir 7. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 04/11/2021 tarihli, 2021/679 Esas ve 2021/952 Karar kararına karşı davacı vekilinin istinaf başvuru sebeplerinin HMK'nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf kanun yoluna başvuran davacıdan alınması gereken 80,70 TL harçtan başlangıçta alınan 59,30 TL'nin mahsubu ile bakiye 21,40 TL'nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacının yatırmış olduğu istinaf kanun yoluna başvuru harcının hazineye gelir yazılmasına,
4-İstinaf yoluna başvuran taraflarca yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendileri üzerinde bırakılmasına,
5-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından istinaf vekalet ücreti verilmesine yer olmadığına,
6-Kullanılmayan istinaf gider avansının HMK 333. mad. gereğince karar kesinleştiğinde yatıran tarafa İADESİNE,
7-Kararın tebliği, kesinleştirme, harç ve yargılama giderlerinin iadelerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
8-Dosyanın mahkemesine gönderilmesine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde, HMK'nun 362/1-ç maddesi gereğince itibariyle kesin olmak üzere 20/01/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.