7. Hukuk Dairesi 2015/6677 E. , 2016/6892 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak
YARGITAY İLAMI
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle temyiz nedenlerine göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı, davalı işyerinde dokuma makinesi operatörü olarak çalıştığını, sözleşmesinin davalı işverence haksız olarak feshedildiğini belirterek kıdem ve ihbar tazminatı, aylık ücret, fazla çalışma, ulusal bayram genel tatil ve yıllık izin alacağının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı cevap dilekçesi ile davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Taraflar arasında fesih konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. maddesi işverene, işçinin davranışlarından ve yeterliliğinden kaynaklanan nedenlerle iş sözleşmesini feshetme yetkisi vermiştir. İşçinin davranışlarından kaynaklanan fesihte takip edilen amaç, işçinin daha önce işlediği iş sözleşmesine aykırı davranışları cezalandırmak veya yaptırıma bağlamak değil; onun sözleşmesel yükümlülükleri ihlale devam etmesi, tekrarlaması rizikosundan kaçınmaktır. İşçinin davranışları nedeniyle iş sözleşmesinin feshedilebilmesi için, işçinin iş sözleşmesine aykırı, sözleşmeyi ihlal eden bir davranışının varlığı gerekir. İşçinin kusurlu davranışı ile sözleşmeye aykırı davranmış ve bunun sonucunda iş ilişkisi olumsuz bir şekilde etkilenmişse işçinin davranışından kaynaklanan geçerli bir fesih söz konusu olur. Buna karşılık, işçinin kusur ve ihmaline dayanmayan sözleşmeye aykırı davranışlarından dolayı işçiye bir sorumluluk yüklenemeyeceğinden işçinin davranışlarından kaynaklanan geçerli fesih nedeninden de bahsedilemez.
İşçinin davranışlarından ve yeterliliğinden kaynaklanan nedenler, aynı yasanın 25. maddesinde belirtilen nedenler yanında, bu nitelikte olmamakla birlikte, işyerlerinde işin görülmesini önemli ölçüde olumsuz etkileyen nedenlerdir. İşçinin davranışlarından veya yetersizliğinden kaynaklanan nedenlerde, iş ilişkisinin sürdürülmesinin işveren açısından önemli ve makul ölçüler içinde beklenemeyeceği durumlarda, feshin geçerli nedenlere dayandığını kabul etmek gerekecektir.
İşçinin davranışlarından kaynaklanan fesih sebebi, işçinin kusurlu bir davranışını şart koşar.
İş Kanunu’nun 25’inci maddesinin II’nci bendinin (d) fıkrasına göre, işçinin işverene veya ailesine karşı şeref ve namusuna dokunacak sözler söylemesi veya davranışlarda bulunması ya da işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması veya işçinin işverene veya aile üyelerinden birine sataşması haklı fesih nedeni olarak sayılmıştır. Böyle durumlarda işçi, anayasanın 25 ve 26’ncı maddesi ile güvence altına alınmış düşünceyi açıklama özgürlüğüne dayanamaz. Buna karşılık işçinin bu ağırlıkta olmayan işveren aleyhine sarfettiği sözler çalışma düzenini bozacak nitelikte ise geçerli fesih nedeni sayılmalıdır. Sadece işverene karşı değil, işveren temsilcisine karşı yöneltilen ve haklı feshi gerektirecek ağırlıkta olmayan aleyhe sözler geçerli fesih nedeni sayılmalıdır. Bunun gibi, işçinin, işveren veya aile üyelerinden olmamakla birlikte, işverenin yakını olan veya işverenin yakın ilişkide bulunduğu veya başka bir işte ortağı olan kişilere hakaret ve sövgüde bulunması, bu kişilere asılsız bildirim ve isnatlar yapması özellikle işverenin şahsının önemli olduğu küçük işletmeler bakımından bu durum iş sözleşmesinin feshi için geçerli neden oluşturacaktır. İşçinin, işverenin başka bir işçisine sataşması 25/II, d hükmü uyarınca haklı fesih nedeni sayılmıştır. Sataşma niteliğinde olmadığı sürece, diğer işçilerle devamlı ve gereksiz tartışmaya girişmek, iş arkadaşları ile ciddi geçimsizlik göstermek geçerli fesih nedenidir.
Somut olayda davacı dokuma operatörü olarak çalıştığını, ücretinin ....’na eksik bildirildiğini, fazla çalışma, hafta tatili ve diğer işçilik alacaklarının ödenmediğini, bu durumun düzeltilmesini istemeleri üzerine davalı işyeri müdürü ....’in “işinize gelmiyorsa çıkın gidin” diyerek davacının iş sözleşmesinin davalı işverence feshedildiğini iddia etmiştir.
Davalı, davacının iddialarının yersiz olduğunu, alacaklarının bulunmadığını, işyerine ilişkin taleplerinin karşılanacağı bildirilmesine karşın toplu halde işi bıraktıklarını ve gelmediklerini bu nedenle devamsızlık tutanağı tutulduğunu savunmuştur.
Dosyaya davalı tarafça fesih bildirimi sunulmamıştır.
Dosyada tanık olarak dinlenen davacı tanığı ...’in “Çalışmalarımız karşılığı ödenmiyordu. Bunların ödenmesini istedik müdürle konuştuk. müdür patronlarla görüşeceğini söyledi bizlere patronun "çalışırlarsa böyle çalışmazlarsa kendileri bilir çalışmazlarsa gitsinler" diye söylemiş bunun üzerine bizlerde işi bıraktık.” dediği,
Davalı tanığı işletme müdürü ...’in “Olay tarihinde işçilerin tezgahları kapatarak işi bıraktıkları bana haber verildi. İşe gittiğimde çalışmadıklarını gördüm. Çalışın diye söyledim bana konuşmak istediklerini söylediler. Konuşulacak bir şey yok çalışıyorsanız çalışın çalışmıyorsanız gidin dedim. Bunun üzerine makinede çalışanların tamamı işten ayrıldı. Ben patron ile görüştüm gidip sakinlesinler Pazartesi gelsinler dedi. Pazartesi tüm işçiler geldi patron onlarla konuştu çalışmalarını söyledi ancak işçiler çalışmadı. Bu toplantıda işçiler herhangi bir talepte bulunmadılar konuşmadılar.” şeklinde beyanda bulunduğu anlaşılmaktadır.
Taraf tanık beyanları dikkate alındığında, iş sözleşmesinin davacı işçi tarafından feshedildiğinin kabulü gerekir. Ödenmeyen fazla çalışma ve ulusal bayram genel tatil alacağı bulunduğundan fesih, haklı nedene dayanmaktadır. Bu durumda kıdem tazminatı talebinin kabulü gerekirken mahkemece yanılgılı değerlendirme ile feshin fazla çalışma ve ulusal bayram genel tatil alacağının ödenmemesi nedeniyle yapılmadığı gerekçesiyle bu talebin reddine karar verilmiş olması hatalı olup bozma nedenidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 23/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.