Danıştay 4. Daire 2016/13946 Esas 2021/2536 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/13946
Karar No : 2021/2536

TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- … Gıda Otomotiv Sanayi Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
2- … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek taraflarca aleyhlerine olan hüküm fıkralarının bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, faturaların ibraz edilmediğinden bahisle 2009/1 ila 12, 2010/1, 3, 8 dönmelerine ilişkin olarak re'sen tarh edilen üç kat vergi ziyaı cezalı cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; davacı tarafından Mahkemelerine sunulmuş olan faturalar üzerinden yaptırılan bilirkişi inceleme sonucunda aylar itibarıyla davacı şirketin indirilebilecek katma değer vergileri ile beyannameleri dikkate alınarak yapılan değerlendirme sonucunda yeniden oluşturulan 2009/1 döneminde 13.451,45 TL, 2009/2 döneminde 14.272,84 TL, 2009/3 döneminde 17.634,54 TL, 2009/4 döneminde 18.516,64 TL, 2009/5 döneminde 2.822,31 TL, 2009/6 döneminde 10.351,59 TL, 2009/7 döneminde 351,76 TL, 2009/8 döneminde 3.442,59 TL, 2009/9 döneminde 18.652,87 TL, 2009/10 döneminde 24.562,70 TL, 2010/1 döneminde 1.762,96 TL, 2010/8 döneminde 6.134,24 TL tutarında ödenmesi gereken fark katma değer vergisi belirlendiği, davacının mal veya hizmet alımında bulunduğu mükelleflerden hakkında sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlediği yönünde tespit bulunan herhangi bir mükellef bulunmadığı, bu durumda belirtilen tutarlar üzerinden bir kat vergi ziyaı cezalı kısmında hukuka aykırılık, belirtilen dönem ve tutarlar haricinde fazladan salınan vergi ve kesilen vergi ziyaı cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı, vergi ziyaı cezasının ise tek kat olarak uygulanmasının mevzuata ve hakkaniyete uygun olacağı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDEN DAVACININ İDDİALARI : Resen takdirin yerinde olmadığı, inceleme elamanından belgelerinin ibrazı için ek süre talebinde bulunmuş olmalarına rağmen ek süre verilmediği, bilirkişi incelemesinin eksik olduğu ileri sürülmektedir.

TEMYİZ EDEN DAVALININ İDDİALARI : Vergi incelemesi yapılmak üzere 2009 yılına ait alış ve gider belgeleri mücbir sebep olmaksızın ibraz edemeyen davacının indirim konusu yaptığı katma değer vergilerine ilişkin alış belgelerinin yasal defterlerine usulüne uygun şekilde kaydedildiği hususlarının ispat edilemediğinden hakkında tanzim edilen inceleme raporuna dayanılarak davacı adına yapılan cezalı tarhiyatların hukuka uygun olduğu,bilirkişi raporunda ortaya konan tespit ve çıkarımların eksik ve hatalı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVACININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

DAVALININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Vergi Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
Davacının temyiz dilekçesinde kararın redde ilişkin hüküm fıkrasına yönelik ileri sürdüğü iddialar bozulması istenen kararın dayandığı gerekçeler karşısında, yerinde ve kararın bu kısımlarının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmamıştır.
Davalı idarenin temyiz dilekçesinde kararın katma değer vergisi tarhiyatının kısmen kabulüne ilişkin kısmı ile bu kısıma isabet eden vergi ziyaı cezasının kaldırılmasına ilişkin kısmı bakımından iddiaları kararda yer verilen gerekçeler karşısında yerinde ve kararın bu kısmının bozulmasını sağlayacak durumda görülmemiştir.
Davalı idarenin üç kat vergi ziyaı cezasının bir katı aşan kısmının kaldırılmasına ilişkin temyiz istemine gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3. maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu belirtilmiş olup, 30. maddesinin 2. fıkrasının 3. bendinde de, bu Kanun'a göre tutulması mecburi olan defter ve belgelerin hepsinin veya bir kısmının vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara herhangi bir sebeple ibraz edilmemesi hali re'sen takdir nedeni olarak sayılmış; 13. maddesinin 2. bendinde, vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi afetler mücbir sebep olarak kabul edilmiştir.
213 Sayılı Kanunun 253. maddesinde, bu Kanuna göre defter tutmak mecburiyetinde olanların, tuttukları defterlerle, üçüncü kısımda yazılı vesikaları ilgili bulundukları yılı izleyen takvim yılından başlayarak beş yıl süre ile muhafaza etmek zorunda olduğu; 256. maddesinde, mükelleflerin muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü defter, belge ve kayıtları muhafaza süresi içinde yetkili makam ve memurların talebi üzerine ibraz ve inceleme için arzetmek zorunda olduğu; 359. maddesinin (a) bendinin 2 nolu alt bendinde ise, vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananların kaçakçılık fiilini işledikleri, varlığı noter tasdik kayıtları veya sair suretlerle sabit olduğu halde inceleme sırasında vergi incelemesine yetkili kimselere defter ve belgelerin ibraz edilmemesinin bu fıkra hükmünün uygulamasında gizleme olarak kabul edileceği hükme bağlanmıştır. Aynı Kanunun 341. maddesinde, vergi ziyaı, mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesini veya eksik tahakkuk ettirilmesini ifade eder şeklinde tanımlanmış; 344. maddesinde ise, 341. maddede yazılı hallerde vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde, mükellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesileceği, vergi ziyaına 359. maddede yazılı fiillerle sebebiyet verilmesi halinde bu cezanın üç kat olarak uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Olayda davacının, davacı şirket hakkında 2009 yılına ait alış ve gider belgelerinin incelemeye ibraz edilmesi istenilmesine rağmen davacı tarafından ilgili yıl belgelerin incelemeye ibraz edilemediği, ibraz edilmeme gerekçesi olarak da herhangi bir mücbir sebep ileri sürülmediği, bunun üzerine davacı hakkında düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden uyuşmazlık dönemlerine ilişkin verilen katma değer vergisi beyannamelerinde indirim konusu edilen katma değer vergilerinin reddi suretiyle cezalı tarhiyatların yapıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, davacının belgelerini geçerli bir mücbir sebep olmaksızın incelemeye ibraz etmemesi, 213 sayılı Kanun'un 359. maddesine göre gizleme fiilini oluşturduğundan, aynı Kanun'un 341. maddesinin ikinci fıkrasına göre üç kat vergi ziyaı cezasının uygulanmasını gerektirmekte olup, ihtilaflı dönemlere ilişkin olarak ziyaa uğratılan verginin üç katı tutarında kesilen vergi ziyaı cezasının, bir katından fazlaya ilişkin kısmını kaldıran Vergi Mahkemesi kararının bu kısmında hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin (kısmen) reddine, (kısmen) kabulüne, davalı idarenin temyiz isteminin (kısmen) reddine, (kısmen) kabulüne,
2. Temyize konu ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının redde ilişkin kısmı ile, katma değer vergisi tarhiyatının kısmen kabulüne ilişkin kısmı ve bu kısıma isabet eden vergi ziyaı cezasının kaldırılmasına ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Mahkeme kararının katma değer vergisi tarhiyatının kısmen reddedilen kısmına isabet eden üç kat vergi ziyaı cezasının bir katı aşan kısmının kabulüne ilişkin kısmının BOZULMASINA,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca, davacı aleyhine onanan tutar üzerinden binde 9,10 oranında ve … TL den az olmamak üzere hesaplanacak nispi karar harcından, varsa evvelce ödenen harcın mahsubundan sonra kalan harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
5. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş (15) gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 27/04/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Davalı idarenin temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu mahkeme kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyorum.