14. Hukuk Dairesi 2018/5180 E. , 2021/3423 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 28.01.2015 gününde verilen dilekçe ile irtifak hakkına müdahalenin men"i ve kal talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 24.05.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, irtifak hakkına elatmanın önlenmesi ve kal isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, davacı kurumun 1. İletim Tesis ve İşletme Müdürlüğünün bakım sınırları içinde bulunan 154 KW Ambarlı-Davutpaşa Enerji Nakil Hattının 19-20 numaralı direkleri arasında davalıya ait, ... mahallesi, ... sok. N:22"de bulunan F21-D-25-D-1-A pafta, 110 ada, 13 parsel sayılı taşınmaz üzerinde davalı tarafından tehlikeli ve irtifak hakkı ihlal eder şekilde tehlikeli inşaat yapıldığının tespit edildiği, bu durumun Elektrik Kuvvetli Akımlar Tesislerinin Yönetmeliğinin 44. maddesine aykırılık teşkil ettiğini, hattın inşası sırasında kamulaştırma işlemlerinin tamamlandığını, kurum adına tapuda irtifak tesis edildiğini, Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğinin 44. maddesinin h ve i bentlerine göre yapı ile elektrik hattı arasında olması gereken emniyetli mesafenin bulunmadığını, inşaatla nakil hattının düşeyden mesafesinin 0,5 metre olduğunu, dolayısıyla irtifak hakkına tecavüzün bulunduğunu, bu nedenle inşaat mahallinde can ve mal emniyetinin kalmadığını, yangın tehlikesinin mevcut olduğunu beyanla, davalının emniyet mesafelerine vaki müdahalesinin men"ini, binanın tecavüzüne konu kısımların yıkılarak kaldırılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili duruşmada, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
TMK"nin "Taşınmaz mülkiyetinin içeriği" başlığını taşıyan ve mülkiyetin kapsamını belirleyen 718. maddesi "Arazi üzerindeki mülkiyet kullanılmasında yarar olduğu ölçüde, üstündeki hava ve altındaki arz katmanlarını kapsar. Bu mülkiyetin kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer" hükmünü taşımaktadır. Arazideki yapılar kavramı ise TMK"nin 722-728 maddelerinde düzenlenmiş olup TMK"nın 727. maddesinde de mecralara yer verilmiştir. 727. madde; "Su, gaz, elektrik ve benzerlerinin mecraları, işletmenin bulunduğu taşınmazın dışında olsalar bile aksine bir düzenleme olmadıkça işletmenin eklentisi ve işletme malikinin malı sayılır." İrtifak hakkı sahibinin hakkın kullanımına elatma olduğu zaman bunun giderilmesini isteme olanağı da vardır.
Türk Medeni Kanununun 779. maddesi hükmünce irtifak hakkı bir taşınmaz üzerinde diğer bir taşınmaz lehine konulmuş bir yük olup, yüklü taşınmazın malikini yasanın 683. maddesinde anılan mülkiyet hakkının sağladığı bazı yetkileri kullanmaktan kaçınmaya veya yararlanan taşınmaz malikinin yüklü taşınmazı belirli bir şekilde kullanmasına katlanmaya zorunlu kılar.
Somut olaya gelince; mahkemece yapılan keşifte dinlenen bilirkişilerin belirlediği üzere davacının irtifak hakkına elatmanın sabit olduğu tespit edilmişse de; davalı tarafından yargılama sona erdikten sonra irtifaka konu elektrik hattı yüksekliğinin artırıldığı iddia edildiğinden, mahkemece yeniden keşif yapılmalı ve dava konusu elektrik hattı yükseltilmişse mevcut durumda elatma olup olmadığı belirlenerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Açıklanan nedenle hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24.05.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
