Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde asıl dava yönünden davanın kısmen kabulüne, birleşen dava yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı kurum ile davalılardan ... Emlak Yatırım A.Ş. ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemenin, Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar.“Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlayacağımız bu olgu; mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirdiği gibi,mahkemenin kararını bozmuş olan Yargıtay Hukuk Dairesince; sonradan, ilk bozma kararı ile benimsemiş olduğu esaslara usuli kazanılmış hakka aykırı bir şekilde, ikinci bir bozma kararı verilememektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, Hukuk Genel Kurulu’nun 12.07.2006 gün, 2006/9-508 E., 2006/521 sayılı Kararı).
Mahkemenin, Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. (Prof. Dr. Baki Kuru, Usuli Müktesep Hak (Usule İlişkin Kazanılmış Hak) Dr....’e ..., ... Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları No. 351 Ankara, 1974, sayfa 395 vd.)
Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir.Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez.Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur. (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK).
Mahkemece Dairemizce verilen bozma kararına uyulmuş ise de, bozma gereklerinin tam olarak yerine getirildiğinden bahsedilmesi mümkün değildir. Bozma sonrası yapılan araştırmanın eksik olduğu, bozma gereklerinin yerine getirilmediği, yapılan araştırma ve incelemenin hüküm kurmaya yeterli olmadığı görülmektedir.Önceki bozma ilamında "Mahkemece, davalı ... Emlak Yatırım A.Ş. % 35, ... Granit ve Prekast Malz. San. Tic. A.Ş. %30, ... %5, sigortalı % 30 kusurlu bulunmuş olup kusur oranları yerinde olmakla birlikte yukarıda belirtilen nedenlerle, yargılama ve inceleme konusu olayda, Mahkemece, bu kusur oranları nazara alınarak davalı asıl işveren ... Emlak Yatırım A.Ş. ile alt işveren ... Granit ve Prekast Malz. San. Tic. A.Ş."nin 5510 sayılı Yasanın 21/1 maddesine göre bağlanan ilk peşin sermaye değerli gelirin % 67,5 oranından sorumlu olduğu, 3. kişi konumundaki davalı ...’ın yine 5510 sayılı Yasanın 21/4. maddesine göre ilk peşin sermaye değerli gelirin yarısının davalıların toplam kusur oranı olan %70 oranından sorumlu olduğu gözetilmeli ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir... bozma sonrası yürütülecek yargılamada, hükmü temyiz etmeyen davalı ... Granit ve Prekast Malz. San. Tic. A.Ş. yönünden davacı kurum lehine oluşan usuli kazanılmış hak durumu gözetilmek üzere hüküm bozulmalıdır"şeklinde detaylı ve yol gösterici açıklama yapılarak karar bozulmuştur.
Mahkemece, 3.kişi konumundaki davalı ...’ın 5510 sayılı Yasanın 21/4. maddesine göre ilk peşin sermaye değerli gelirin yarısının davalıların toplam kusur oranı olan %70 oranından sorumlu olduğu gözetilmeksizin hüküm kurulmuştur. Diğer taraftan bozma ilamı öncesinde, asıl dava yönünden, davalı ... şirketi"nden 24.218,98 TL gelirin tahsiline, bozma sonrası yapılan yargılama neticesinde bu defa 23.354,02 TL gelire hükmedildiği, mahkemece verilen ilk hükmü temyiz etmeyen davalı ... A.Ş. yönünden davacı kurum lehine oluşan usuli kazanılmış hak durumunun gözetilmediği anlaşılmakla; mahkemece yukarıda yer alan açıklamalar doğrultusunda yapılacak hesaplama sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Önceki bozma ilamında "... Mahkemece hükmolunan tedavi giderlerine ilişkin meblağların hatalı belirlendiği anlaşılmakla; Mahkemece davacı Kurum tarafından yapılan tedavi giderleri miktarının net olarak belirlenmesi ile sonuca göre hüküm kurulması" gerektiği belirtilmiş, Mahkemece söz konusu tutarlar bu defa doğru belirlenmiş ise de tedavi giderlerinden 2.494,15 TL"nin faiz başlangıç tarihinin 26.10.2009; 38,82 TL"nin faiz başlangıç tarihinin ise 19.10.2009 tarihi olduğu gözetilmeksizin, tedavi giderlerine ilişkin tarihlerin hatalı belirlenmesi suretiyle hüküm tesis edilmiştir. Diğer yandan, kararda yer alan "brüt miktarlar üzerinden yapılacak kesintiler tahsilat sürecinde dikkate alınmasına" şeklindeki ifadenin hüküm fıkrasından çıkarılması gerekmektedir.Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, Mahkemece, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı Kurum ile davalı ... Emlak Yatırım A.Ş. ve ... vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli kabul edilmeli ve bozma sonrası yürütülecek yargılamada, hükmü temyiz etmeyen davalı ...ve... Malz. San. Tic. A.Ş. yönünden davacı Kurum lehine oluşan usuli kazanılmış hak durumu gözetilmek üzere hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... Emlak Yatırım A.Ş. ve ..."a iadesine, 15/01/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.