Danıştay 6. Daire 2019/17672 Esas 2021/6213 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/17672
Karar No : 2021/6213

DAVACI : … Odası
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı/…
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

DAVANIN KONUSU : 25/07/2019 tarih ve 30842 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 10.maddesiyle Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği'nin 55.maddesinin 11.fıkrasında yer alan "etüt ve proje müelliflerinin yapı ruhsatlarında imzalarının yeniden alınması" ibaresinin yürürlükten kaldırılmasına ilişkin kısmının, 12.maddesinin ve Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin Ek-10 yapı ruhsatı formuna ilişkin yapılan değişikliğin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : Dava konusu düzenlemenin iptali gerektiği ileri sürülmüştür.

DAVALININ SAVUNMASI : Davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Davacı davadan feragat ettiğinden konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI … DÜŞÜNCESİ : Dava, 25/07/2019 günlü, 30842 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 10.maddesiyle Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 55.maddesinin 11.fıkrasında yer alan "etüt ve proje müelliflerinin yapı ruhsatlarında imzalarının yeniden alınması" ibaresinin yürürlükten kaldırılmasına ilişkin kısmının, 12.maddesiyle Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 62.maddesine eklenen 7.fıkrasının, 14.maddesiyle Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin Ek-10 yapı ruhsatı formuna ilişkin yapılan değişikliğin iptali istemiyle açılmıştır.
Davalı idarenin ehliyet itirazı yerinde görülmemiştir.
Dava konusu yönetmeliğin 12.maddesiyle Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 62.maddesine eklenen 7.fıkra yönünden:
03/07/2017 tarihli Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin elektronik haberleşme istasyonlarının düzenlendiği 62. maddesinin 1.ve 2.fıkralarında kamuya ait umumi hizmet alanları ile idarelerin tasarrufu altındaki yol, otopark, yaya bölgesi gibi yerlerde ve özel mülkiyete tabi arsa ve binalarda düzenlemede yer alan koşullara uymak kaydıyla ruhsat alınmadan elektronik haberleşme istasyonlarının kurulabileceği, maddenin 3.fıkrasında da, fıkrada belirtilen alanda imar planı aranmaksızın kurulabileceği yolundaki düzenlemelerin iptali istemiyle açılan davada, Danıştay Altıncı Dairesi'nin 12/07/2018 günlü, E:2017/4783 sayılı kararıyla, kısıtlı bir çevreye hizmet etmek üzere ve teknolojik gelişmelere bağlı olarak yapı niteliğine bürünmeyen "baz istasyonu" tesislerinin imar planı kararlarına tabi tutulmaksızın yönetmelik hükmü ile oluşturulmasının mümkün olduğu, ancak dava konusu edilen yönetmelik hükmü incelendiğinde ihtilaf konusu olan "baz istasyonu" tesislerinin kurulum gücü, yaydığı dalga boyu, frekans değeri, yapısal niteliği, nitelik ve niceliği vb. yönünden herhangi bir kıstas belirlenmeksizin ve yukarıda yer verilen yapı kavramına değinilmeksizin her tür ve ölçekte "baz istasyonu" tesisinin, İmar Kanunu hükümlerine muhalif olarak imar planı kapsamından muaf tutulacak şekilde düzenleme getirildiği, bu yönüyle dava konusu edilen yönetmelik hükmünde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle "ruhsat alınmadan" ve "imar planı kararı aranmaksızın" ibarelerinin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiş; bu karardan sonra dava konusu yönetmeliğin 12. maddesi ile yönetmeliğin 62.maddesinin 1.ve2.fıkrasında yer alan "ruhsat alınmadan" ibareleri ile 3.fıkrasında yer alan "imar planı kararı aranmaksızın" ibaresi yürürlükten kaldırılarak maddeye 7. fıkra eklenmiş ve "56 ncı maddede belirtilen istisnalar saklı kalmak kaydıyla, bu maddede belirtilen elektronik haberleşme istasyonlarından, betonarme ve kule tipi olanlar hariç diğerlerinin kurulumunda; Kanunun 44 üncü maddesinin I fıkrasının (d) bendinde belirtilen hüküm uyarınca bu maddede belirtilen uyulması gereken esaslar ve şartlar dâhilinde olmak ve çatılarda mahya kotunu geçmemek kaydıyla Kanunun 44 üncü maddesinin I fıkrasının (a) bendi hükmü uyarınca yapı ruhsatı aranmaz." hükmü getirilmiştir.
Diğer taraftan 17/11/2020 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 7256 sayılı Kanunun 26. maddesi ile 3194 sayılı İmar Kanununa Elektronik haberleşme altyapılarında yapı ruhsatı alınması başlıklı Ek Madde 9 eklenmiş ve madde hükmü ile "Dördüncü fıkradaki kule ve direkler hariç, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler ile umumi hizmet alanları gibi kamu hizmetine tahsis edilmiş tüm alanlar ile kamu veya özel mülkiyete tabi arsa ve arazilerde yapılacak olan 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu kapsamında elektronik haberleşme istasyonlarının kurulumuna mahsus on beş metreden yüksek kule ve direkler ile bunlara ait zorunlu altyapı unsurları 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında, alan fonksiyonu tahdidi olmaksızın ve herhangi bir bedel, ücret ve harç alınmaksızın gösterilir.
Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler ile umumi hizmet alanları gibi kamu hizmetine tahsis edilmiş tüm alanlar ile kamu veya özel mülkiyete tabi arsa ve arazilerde; 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında gösterilen kule ve direkler ile bunlara ait zorunlu altyapı unsurları için ruhsat alınır. Ruhsat başvurularında yatay ve dikey görünüşü ihtiva eden kroki ile statik ve elektrik projeleri dışında herhangi bir proje veya belge istenemez. Ruhsat başvurusuna malik ya da tasarruf sahibi ile işletmeci arasında yapılan kiralamaya veya kullanıma ilişkin belge eklenir. Bu kule veya direkler ile kurulumu bunlarla birlikte yapılacak elektronik haberleşme cihazlarına ait bulunduğu konteyner, kabin, kabinet ve benzeri altyapı unsurları için tek ruhsat düzenlenir.
1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında gösterilmeyen ve yüksekliği on beş metreden fazla olmayan elektronik haberleşme istasyonlarının Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler ile umumi hizmet alanları gibi kamu hizmetine tahsis edilmiş tüm alanlar ile kamu veya özel mülkiyete tabi arsa ve arazilerde kurulumuna mahsus kule ve direkler ile bunlara ait zorunlu altyapı unsurlarına, statik bakımından sakınca olmadığına dair inşaat mühendislerince hazırlanacak raporun sunulması, fennî mesuliyetin üstlenilmesi, malik ya da tasarruf sahibi ile işletmeci arasında yapılan kiralamaya veya kullanıma ilişkin belgenin sunulması ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun ilgili mevzuatında belirlenen gerekli ve yeterli koruma mesafesinin bırakılması ile yer seçim belgesinin alınmış olması kaydıyla başkaca bir şart aranmaksızın ilgili idarelerce izin verilir.
Yapı ve binalarda kule ve direkler ile bunlara ait zorunlu altyapı unsurlarına; yüksekliği on metreden az olmak, statik ve elektrik bakımından sakınca olmadığına dair inşaat ve elektrik/elektronik mühendislerince hazırlanacak rapor ile bu meslek mensuplarınca fennî mesuliyetin üstlenildiğine dair taahhütname verilmek ve malik ya da tasarruf sahibi ile işletmeci arasında yapılan kiralamaya veya kullanıma ilişkin belgenin sunulması kaydıyla başkaca bir şart aranmaksızın ilgili idarece izin verilir.
İkinci fıkra uyarınca yapılan ruhsat ve yapı kullanma izin belgesi başvurularında 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca ruhsat harcı ve yapı kullanma izin harcı alınır. Üçüncü ve dördüncü fıkralar uyarınca yapılan izin başvurularında ruhsat harcı ve yapı kullanma izin harcı tutarı toplamı kadar izin belgesi bedeli alınır. Bu madde kapsamında, ruhsat harcı, yapı kullanma izni harcı ve izin bedeline esas olan haberleşme istasyonlarına mahsus kule ve direklerin alanı [taban alanı*(yükseklik/5)] şeklinde hesaplanır. Bunlar dışında herhangi bir harç, ücret ve bedel alınamaz.
Her tür elektronik haberleşme cihazları ile bu cihazların teknik donanım ve bileşenleri izin veya ruhsata tabi değildir. Ancak ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkra uyarınca kule ve direkler ile konteyner, kabin, kabinet için yapılan ilk izin veya ruhsat başvurusunda elektronik haberleşme cihazları ile teknik donanımları statik projelerde veya raporlarda gösterilir. Elektronik haberleşme cihazları ile teknik donanımlarında; teknoloji değişikliği, ilavesi veya revizyon yapılması durumunda bu hususlar için ayrıca proje veya rapor düzenlenmez.
Elektronik haberleşme istasyonları için kamu kurum veya kuruluşları tarafından yer kullandırılması hâlinde; sözleşme uyarınca tahsil edilecek yıllık yer kullanım bedeli, büyükşehir belediyelerinde Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının yer seçim belgesi için belirlediği ücretin beş katını, diğer yerlerde üç katını geçemez. Bu hükme aykırı yapılan sözleşmeler geçersizdir.
Elektronik haberleşme istasyonlarının kurulumuna mahsus kule, direk, konteyner, kabin, kabinet gibi altyapı unsurlarının imar planlarında gösterilmesi, bunların kurulumu için yapılacak ruhsat veya izin başvurularında sunulacak projeler, raporlar, bilgi ve belgeler, bunlara mahsus izin belgesi, yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesine ilişkin usul ve esaslar Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça yönetmelikle düzenlenir" hükmüne yer verilmiştir.
Bu durumda, dava konusu yönetmelik değişikliğinden sonra 7256 sayılı kanunun 26. maddesi ile İmar Kanununa eklenen Ek 9. madde hükmü ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında gösterilen elektronik haberleşme istasyonlarının kurulumuna mahsus on beş metreden yüksek kule ve direkler ile bunlara ait zorunlu altyapı unsurları için ruhsat alınması gerektiği, 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında gösterilmeyen ve yüksekliği on beş metreden fazla olmayan elektronik haberleşme istasyonlarının Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler ile umumi hizmet alanları gibi kamu hizmetine tahsis edilmiş tüm alanlar ile kamu veya özel mülkiyete tabi arsa ve arazilerde kurulumuna mahsus kule ve direkler ile bunlara ait zorunlu altyapı unsurlarına; yapı ve binalarda kule ve direkler ile bunlara ait zorunlu altyapı unsurlarına (yüksekliği on metreden az olan) maddede belirtilen koşulların sağlanması halinde başkaca bir şart aranmaksızın izin verileceği, her tür elektronik haberleşme cihazları ile bu cihazların teknik donanım ve bileşenlerinin izin veya ruhsata tabi olmadığı yolunda düzenleme getirildiği anlaşıldığından, dava konusu hükümde İmar Kanununun Ek 9. maddesine aykırılık bulunmamaktadır.
Yönetmeliğin 10.maddesiyle Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 55.maddesinin 11.fıkrasında yer alan "etüt ve proje müelliflerinin yapı ruhsatlarında imzalarının yeniden alınması" ibaresinin yürürlükten kaldırılması ile 14.maddesiyle Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin Ek-10 yapı ruhsatı formuna ilişkin yapılan değişikliğe yönelik olarak;
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği'nin 55.maddesinin 11.fıkrasında "Ruhsatı eki projeleri değiştirir nitelikteki ruhsat başvuruları hariç ruhsat süresi içerisinde; yapı sahibi, müteahhidi, şantiye şefi ve fenni mesul değişikliği başvurularında ruhsat eki projelerin yeniden onaylanması etüt ve proje müelliflerinin yapı ruhsatlarında imzalarının yeniden alınması gerekli değildir" hükmü yer almakta iken dava konusu değişiklikle "etüt ve proje müelliflerinin yapı ruhsatlarında imzalarının yeniden alınması" ibaresi fıkra metninden çıkarılmış, 14. maddeyle Ek-10 yapı ruhsatı formunda yapılan değişiklikle de proje müellifi mimar ve mühendislerin imzaları formdan kaldırılmıştır.
Anayasa'nın 138.maddesinin son fıkrasında, "Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez." hükmüne yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 28.maddesinde, "Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez." hükmü yer almaktadır.
3194 sayılı İmar Kanununun "Müelliflik, fenni mesuliyet, şantiye şefliği, yapı müteahhitliği ve kayıtlar" başlıklı 28. maddesinin, 5. fıkrasında: "Fenni mesuller, uzmanlık alanlarına göre yapım işlerinin denetimine ilişkin ayrıntılı bütün belgeler ile mimarlık ve mühendislik hizmetleri raporunu idareye vermek ve yapı kullanma izin belgesini imzalamak mecburiyetindedir. Yapıya ilişkin bilgiler, ilgili idarece, etüt ve proje müelliflerinin, fenni mesullerin, yapı müteahhitlerinin ve şantiye şefi mimar veya mühendisin üyesi bulunduğu meslek odasına, üyelik kayıtlarına işlenmek üzere bildirilir." hükmüne, 10. fıkrasında: "Fenni mesullerce denetime ilişkin mimarlık ve mühendislik raporları hazırlanan, yapı sahibi, fenni mesuller ve ilgili idare elemanlarının birlikte düzenlediği tespit tutanağı ile tamamlandığı belirlenen, ancak, yapı müteahhidinin yapım işlerinden doğan vergi ve sigorta primi borçlarının ve diğer sorumluluklarının gereğinin yerine getirilmemesi sebebiyle yapı kullanma izin belgesi verilmesi işlemleri tamamlanamayan yapılar için, yapının müteahhidi olmayan yapı sahibinin talebi üzerine, ilgili idarece durum tespit edilerek yapı kullanma izin belgesi verilir. Bu belgenin bir örneği, ilgili kurumlara ve ilgililerin kayıtlarına işlenmek ve değerlendirilmek üzere ilgili meslek odalarına ve Bakanlığa gönderilir." hükmüne yer verilmiştir.
Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinin 5.maddesinin 2.fıkrasının (b) bendinde de, "İdareler sorumluluk alan mimar ve mühendislerin yaptıkları işlemlere ilişkin bilgileri her ayın ilk haftası içinde ilgili meslek odalarına bildirir." hükmü yer almaktadır.
27.10.2018 tarih ve 30578 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 4.maddesin 1. fıkrasının "Yapı kullanma izin belgesi" başlıklı (öööö) bendi ile "Yapı ruhsatı" başlıklı (rrrr) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilerek;
“öööö) Yapı kullanma izin belgesi: Yapının ruhsat eki projelerine uygun olarak tamamlandığını gösteren, yapının kullanımına izin veren, Ek-9’da yer alan forma uygun olarak düzenlenen, onaylı belgeyi,”
“rrrr) Yapı ruhsatı: Bir parselde, Ek-10’da yer alan forma uygun olarak bu Yönetmelikle öngörülen belgeler ile projelerin onaylanması sonrasında ilgili idaresince tanzim edilen, onaylı resmi izin belgesini,” ifade ettiğine ilişkin tanımlar yapılmıştır.
Yapı ruhsatı ve yapı kullanım iznine dair formlar TS 10970 Formlar-Yapı Kullanma İzin Belgesi Standardına ve TS 8737 Yapı Ruhsatı Standardına İlişkin Tebliğle (en son 02.05.2018 günlü, 30409 sayılı mükerrer Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğ) düzenlenmekte iken 27.10.2018 günlü, 30578 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik değişikliği kapsamına alınmış ve 24.08.2019 günlü, 30868 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğ ile 02.05.2018 tarihli tebliğ yürürlükten kaldırılmıştır.
02.05.2018 tarihli Tebliğin 2. maddesinin ve anılan madde ile yürürlüğe giren 18.12.2017 tarihli, TS 8737 Yapı Ruhsatı Standardının iptali istemiyle açılan davada; Danıştay Altıncı Dairesinin 17.04.2019 günlü, E:2018/5260 sayılı kararı ile "fenni mesullerin (veya müellif, yapı müteahhidi vb.) yapı ruhsatı alınması sürecinde sorumlulukları yalnızca projelerin hazırlanması veya taahhütname düzenlenmesi ile sınırlı olmayıp tüm o sürecin belgeye bağlandığı yapı ruhsatlarında imza atılması suretiyle yapıya ilişkin hususların hukuka ve fenne uygun olduklarının onaylanması gerektiği;... yapılaşmaya ilişkin sürecin can ve mal güvenliği açısından hayati olduğu dikkate alındığında, fenni mesullerin, şantiye şeflerinin ve proje müelliflerinin yapı ruhsatlarında imzalarının bulunmasının son derece önem arz ettiği" gerekçeleriyle yürütmenin durdurulmasına karar verilmiş, bu karara yapılan itiraz Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 19/09/2019 günlü, E:2019/899 sayılı kararı ile reddedilmiştir
Aynı Tebliğde TS 8737 Yapı Ruhsatı Standardında "yapı sahibinin, yapı müteahhidinin, şantiye şefinin, yapı denetçilerinin ve proje müelliflerinin ıslak imzalarının kaldırılmasına", şeklinde düzenleme yapılmış, yapı ruhsatı formu eki Föy2/a açıklamalardaki "...mimari proje müellifleri diğer görevliler ile birlikte bu formun usulüne uygun doldurulmasından sorumludur..." şeklindeki düzenlemenin ve TS 8737 Yapı Ruhsatı Standardı Föy2/A ve TS 10970 Formlar-Yapı Kullanma İzin Belgesi Standardı Föy2'deki; "ruhsat formlarının inşaata başlama tarihi de işlenerek onaylı örneklerinin bir ay içinde ilgili meslek odasına gönderilmesi" şeklindeki düzenlemenin kaldırılması yolundaki değişikliğin iptali istemiyle açılan davada; Danıştay Altıncı Dairesinin 18.02.2019 günlü, E:2018/4999 sayılı kararı ile; Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği ekinde yer alan "Yapı Ruhsatı Formu Eki:Açıklamalar"da düzenlenen; "... Mimari proje müellifleri diğer görevliler ile birlikte bu formun usulüne uygun doldurulmasından sorumludur..." ibaresine yönelik olarak, "yapı ruhsatlarından ilgili kişilerin imzalarının kaldırıldığı, ancak yapı ruhsatına ilişkin açıklamaların yer aldığı föylerde getirilen değişikliklere paralel şekilde düzenlemeler yapılmadığı, açıklamaların eski hali ile devam ettirildiği, yapı ruhsatında imzası bulunmayacak müellifler açısından hem yapı ruhsatı formunun düzenlenmesinden sorumlu kılınmaları açısından hem de form ile form eki açıklamalarda çelişki bulunması yönünden dava konusu ibarede hukuka uyarlık bulunmadığı, kaldı ki I. bölümde yer verilen değerlendirmeler uyarınca, proje müelliflerinin yapı ruhsatlarında imzalarının bulunması gerektiği" gerekçesiyle yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiş, bu karara yapılan itiraz Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 19/09/2019 günlü, E:2019/845 sayılı kararı ile reddedilmiştir.
27.10.2018 günlü, 30578 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin ekinde yer alan "Ek-10 Yapı Ruhsatı Föy 2/A Formu Eki: Açıklama kısmındaki, "Mimari proje müellifleri diğer görevliler ile birlikte bu formun usulüne uygun doldurulmasından sorumludur." ibaresi ile yapı sahibi, yapı müteahhidi şantiye şefi, proje müellifi ile fenni mesullerin ve yapı denetim kuruluşunun bilgilerine yer verilmesine karşın, imza hanelerine yer verilmemesi, yine önceki formlarda yer alan, yapıların inşasında sorumluluk alan mimar ve mühendislerin yaptıkları işlemlere ilişkin bilgilerin ilgili idarelerce meslek odalarına gönderilmesine ilişkin ibarelere yer verilmemesi yolundaki eksik düzenleme nedeniyle Ek-9 Yapı Kullanım İzin Belgesi Föy 2/a Yapı Kullanım İzin Belgesi Eki: Açıklama bölümü ve Ek-10 Yapı Ruhsatı Formu ve eki föylerin tamamının iptali istemiyle açılan davada da, Danıştay Altıncı Dairesinin 24.04.2019 günlü, E:2018/9566 sayılı kararı ile yapıların inşasında sorumluluk alan mimar ve mühendislerin yaptıkları işlemlere ilişkin bilgilerin ilgili idarelerce, meslek odalarına gönderilmesinin yasanın amir hükmünden kaynaklanan zorunluluk olduğu, yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni formlarının ise; imar hukukuna ilişkin idari teamüller ve yargısal içtihatlar bağlamında aynı yasada sözü edilen "Yapıya ilişkin bilgiler" kapsamında yer aldığı hususunda duraksama bulunmadığından,3194 sayılı Kanunun 28. maddesinin amir hükmünü teminen yapı ruhsatı formu ve yapı kullanma izni formu eki föylerde yer alan uyuşmazlık konusu ifadelerin, dava konusu işlemle kaldırılmasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle yürütmenin durdurulmasına karar verildiği, bu karara karşı yapılan itirazın Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 16.10.2019 günlü, E:2019/901 sayılı kararı ile reddedildiği anlaşılmaktadır.
Davalı idare tarafından, Danıştay Altıncı Dairesinin E:2018/9566 sayılı dosyasında verilen yürütmenin durdurulması yolundaki karar gerekçeleri dikkate alınarak "Mimari proje müellifleri diğer görevliler ile birlikte bu formun usulüne uygun doldurulmasından sorumludur." ibaresinin Ek-9 ve Ek-10 formların eki açıklamalardan çıkarıldığı ve bu kapsamda yönetmeliğin 55.maddesinin 11.fıkra hükmünün "etüt ve proje müelliflerinin yapı ruhsatlarında imzalarının yeniden alınması" ibaresinin çıkarılarak yeniden düzenlendiği belirtilmiştir. İmar Kanununun 28. madde hükmü ile yukarıda yer verilen yargı kararları gözönünde bulundurulduğunda, yapı ruhsatında ve projelerde değişiklik yapılması halinde proje müelliflerinin imzalarının yeniden alınması gerektiği açık olup, ancak ruhsat süresi içinde ruhsat eki projeleri değiştirmeyen yapı sahibi, müteahhidi, şantiye şefi ve fenni mesul değişikliklerinde ruhsat eki projelerin yeniden onaylanmasına, etüt ve proje müelliflerinin imzalarının yeniden alınmasına gerek olmadığından, fıkra hükmünde yapılan değişiklikle "etüt ve proje müelliflerinin yapı ruhsatlarında imzalarının yeniden alınması" ibaresinin çıkarılmasının yapı ruhsatının ilk düzenlendiği aşamada imzaların alınması, yapı ruhsatında ve projelerde değişiklik yapılması halinde proje müelliflerinin imzalarının yeniden alınması zorunluluğunu ortadan kaldırmadığı sonucuna varılmakla düzenlemede hukuka aykırılık görülmemiştir.
Yukarıda yer verilen kararlar ile proje mimar ve mühendislerinin yapı ruhsatı alınması sürecinde sorumluluklarının yalnızca projelerin hazırlanması veya taahhütname düzenlenmesi ile sınırlı olmayıp tüm o sürecin belgeye bağlandığı yapı ruhsatlarında imza atılması suretiyle yapıya ilişkin hususların hukuka ve fenne uygun olduklarının onaylanması gerektiği belirtilmiş olup, Anayasa'nın 138. madde hükmü ve 2577 sayılı yasanın 28.maddesi uyarınca yargı kararları gecikmeksizin yerine getirilmesi gerekirken, dava konusu yönetmelik değişikliği ile Planlı Alanlar Yönetmeliği ekinde yer alan Ek 10 Yapı Ruhsatı Formunda proje müellifi mimar ve mühendislerin imzalarının kaldırılması yolundaki düzenlemede hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmamaktadır. Diğer taraftan, 11/03/2020 günlü, 31065 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 4. maddesi ile Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-10 form‒19 yapı ruhsatı formunun değiştirildiği ve formda proje müellifi mimar ve mühendislerin imzalarına yer verildiği anlaşılmakta ise de, yargı kararının uygulanması niteliğindeki bu değişiklik nedeniyle yönetmeliğin bu bölümünün konusuz kaldığından sözedilemeyeceği açıktır..
Jeoloji mühendislerinin de yapı ruhsatı formunda yer almaları gerektiği iddialarına ilişkin olarak;
İmar Kanununun 22.maddesinde, yapı ruhsatiyesi almak için belediye, valilik bürolarına yapı sahipleri veya kanuni vekillerince dilekçe ile müracaat edileceği, dilekçeye sadece tapu (istisnai hallerde tapu senedi yerine geçecek belge), mimari proje, statik proje, elektrik ve tesisat projeleri, resim ve hesapları, röperli veya yoksa, ebatlı kroki eklenmesinin gerekli olduğu hükme bağlanmıştır.
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 57.maddesinin 6.fıkrasında da, statik projenin, mimari projeye ve zemin ve temel etüdü raporuna uygun olarak, ilgili mevzuat çerçevesinde inşaat mühendislerince hazırlanacağı belirtilerek, hükmün devamında statik projeye esas teşkil edecek zemin ve temel etüdü raporuna ilişkin çalışmalar ayrıntılı olarak açıklanmış, çalışmaların hangi mühendislik dalları tarafından (bu kapsamda hangilerinin jeoloji mühendislerince) hazırlanacağı düzenlenmiştir.
Buna göre, yapı ruhsatı alınması sırasında eklenmesi gereken ve inşaat mühendislerince hazırlanan statik projenin eki niteliğindeki zemin ve temel etüdü raporunun hazırlanmasında yer alan jeoloji mühendislerinin isim ve imzalarına yapı ruhsatı içinde yer verilmemesinde imar mevzuatına aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 25/07/2019 günlü, 30842 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 14.maddesiyle Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin Ek-10 yapı ruhsatı formundan proje müellifi mimar ve mühendislerin imzalarının kaldırılmasına ilişkin kısmının iptaline, yönetmeliğin iptali istenilen diğer bölümlerine yönelik olarak ise davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, davacı vekilince verilen davadan feragat dilekçesi nedeniyle duruşma açılmadan, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
25/07/2019 tarih ve 30842 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 10.maddesiyle Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği'nin 55.maddesinin 11.fıkrasında yer alan "etüt ve proje müelliflerinin yapı ruhsatlarında imzalarının yeniden alınması" ibaresinin yürürlükten kaldırılmasına ilişkin kısmının, 12.maddesinin ve 14.maddesiyle Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin Ek-10 yapı ruhsatı formuna ilişkin yapılan değişikliğin iptali istenilmektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinin 1. fıkrasının yollamada bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 307. maddesinde feragat, davacının talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesi olarak tanımlanmış, 309. maddesinde feragat beyanının dilekçeyle veya yargılama sırasında sözlü olarak yapılacağı, 311. maddesinde de, feragatın kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğuracağı hükmü yer almıştır.
Davacı vekili tarafından, 27/04/2021 tarihinde Danıştay Genel Yazı İşleri Müdürlüğünde kayda giren dilekçe ile davadan feragat edildiği belirtilmiştir.
Bu durumda, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 31. maddesinin yollamada bulunduğu Hukuk Muhakemeleri Kanununun 311. maddesi uyarınca feragat kesin hükmün hukuki sonuçlarını doğuracağından dava hakkında karar verilmesine yer bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, feragat nedeniyle dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 492 sayılı Harçlar Kanununun 22. maddesi uyarınca, alınan …- TL karar harcının üçte ikisi olan …-TL nin mahsubuyla geriye kalan …-TL ile …-TL artan posta gideri avansının kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca feragat dilekçesi verilmeden önce davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca savunma verildiği görüldüğünden …-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak anılan davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığına verilmesine, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 312. maddesi uyarınca diğer yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, bu kararın tebliğini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 28/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.