Esas No: 2022/3803
Karar No: 2022/5737
Karar Tarihi: 14.06.2022
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/3803 Esas 2022/5737 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davalı (Sosyal Güvenlik Kurumu) tarafından bir tamamlama ilacının fatura edilmesi sırasında hatalı işlem yapıldığı gerekçesiyle davacıya yersiz kesinti yapıldığı iddiasıyla açılan menfi tespit ve istirdat davasında, ilk derece mahkemesi davanın reddine karar vermişti ancak istinaf başvurusu sonucu bölge adliye mahkemesi, davacının lehine karar verdi. Davalı tarafından yapılan temyiz başvurusunda ise Yargıtay, davalının tüm temyiz itirazlarının reddine karar verdi. Ayrıca, davanın açıldığı mahkeme ve karar alındığı tarih itibariyle harçtan muaf olan davalının harç yükletilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu belirtildi.
492 sayılı Harçlar Kanunu: Kamu hizmetleri dışındaki hukuki işlemlere ilişkin harçların tahsiline ilişkin düzenlemeleri içeren kanun.
5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu: Sosyal güvenlik sisteminde üçlü bir sistemin yürütülmesine dair düzenlemeleri içeren kanun.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : SAKARYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 7. HUKUK DAİRESİ
VEK. AV. ...
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen menfi tespit ve istirdat davasında verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, Zonguldak Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezinin 19/10/2018 tarihli yazısı ile dış reçete yapılan kanser ilaçlarının aynı zamanda Sosyal Güvenlik Kurumuna fatura edilip edilmediği hakkında yapılan rutin kontrollerde, kemoterapi uygulamalarında kullanılan ilaçlara ait kullanılmayan dozların hasta epikrizlerinde belirtilen miktardan fazla olacak şekilde kurallara aykırı olarak kuruma fatura edildiğinden bahisle toplam 2.819.171,58-TL yersiz ödeme tutarının ilk alacaklarından kesileceğinin bildirildiğini, BEÜ Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkez Müdürlüğünün hak edişinden 23/01/2019 tarihinde davalı kurumca 2.819.171,58-TL yersiz ödeme tutarına 462.051,59-TL faiz işletilerek toplam 3.281.223,17-TL hukuka ve mevzuata aykırı kesinti yapıldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davalıya 3.281.223,17-TL borçlu olmadıklarının tespiti ile davalı tarafından hak edişlerinden kesilen 3.281.223,17-TL'nin kesintinin yapıldığı 23/01/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, kurumca finansmanı sağlanan sağlık hizmetlerine ilişkin usul ve esasların belirlendiği 05/08/2018 tarihli ve 29436 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ maddesinde değişiklik yapıldığını, bu itibarla davacının, Sağlık Uygulama Tebliğinin 4.1.2.(5) maddesinde belirtilen kurallara aykırı olarak fatura ettiği ilaç tutarlarının iadesinin uygun olmayacağını savunarak davanın reddini dilemiştir.
İlk derece mahkemesince, davalı kurum tarafından 19/10/2018 tarihinde, Danıştay 15. Dairesinin 2016/1991 E., 2018/6934 K. sayılı iptal kararından önce söz konusu kemoterapi ilaç ve tedavileri için fiyatlandırmaya dair olan ve işlem tarihinde yürürlükte bulunan ... m. 4.1.2. (5) gereği hukuka uygun olarak işlem tesis edildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge adliye mahkemesince, Danıştay 15. Daire Başkanlığının 16/10/2018 tarihli 2016/1991 E.-2018/6934 K. sayılı kararı ile Sağlık Uygulama Tebliğinin 4.1.2 numaralı maddesinin 5. fıkrası "(5)Kemoterapi ünitesi olan sağlık tesislerinde kemoterapi ilaçlarının hastaya kullanılan miktar kadarı fatura edilecektir." hükmünün iptal edildiği, bu iptal kararının geriye dönük olarak hüküm doğurarak iptaline karar verilen düzenleyici işlemleri (sanki) hiç tesis edilmemiş gibi bütün hukuki sonuçları ile birlikte ortadan kaldırdığı, bu nedenle de iptal edilen düzenleyici işleme dayanılarak tesis edilen birel işlemlerin de hukuki dayanağını yitirerek hukuka aykırı hale geldikleri dikkate alındığında, hukuka aykırı bulunarak iptal edilen ... hükümlerine dayalı olarak davacı hak edişlerinden yapılan kesintilerin de hukuka aykırı hale geldiği gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun kabulüne, Zonguldak 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 26/05/2021 tarih ve 2020/27 esas, 2021/133 karar sayılı kararının kaldırılmasına; davanın kabulüne, 3.281.223,17-TL'nin kesintinin yapıldığı 23/01/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafça temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı bilgi ve belgelere, temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararında yazılı gerekçelere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalının tüm temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davalı SGK Başkanlığı, 492 sayılı Harçlar Kanunu ve 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanununun 36. maddesi hükmüne göre harçtan muaftır. Buna göre, davalının harçtan muaf tutulması gerekirken karar ve ilam harcının davalıdan tahsiline karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının düzeltilerek onanması HMK'nın 370. maddesinin ikinci fıkrası hükmü gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının tüm temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 2021/1270 Esas - 2022/750 Karar sayılı ilamının hüküm fıkrasının 1-b bendinde yer alan “Alınması gerekli 224.140,35-TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,” cümlesinin hükümden çıkarılarak yerine “Davalı, 492 sayılı Harçlar Kanunu ve 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanununun 36. maddesi hükmüne göre harçtan muaf olduğundan davalıya harç yükletilmesine yer olmadığına,” cümlesinin yazılmasına, Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370/2. maddesi uyarınca düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 14/06/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.