21. Hukuk Dairesi 2011/3048 E. , 2011/4446 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, ilk kesinti tarihini takip eden aybaşından itibaren tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine, aksi yöndeki kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davacının tüm, davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 01.09.1994-31.12.2001 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının 01.03.1999-05.06.2000 tarihleri arasındaki isteğe bağlı tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğu dönem haricinde 01.09.1994-31.12.2001 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa"da 506 sayılı Yasa"nın 79. maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tespitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa"nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum"a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa"nın 5. maddesi ile 7. maddede belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa"nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan re"sen tescil başlığını taşıyan 9. maddeye göre bu Yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum"a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum"ca re"sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa"nın 36. maddesi kapsamında Kurum"un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2. madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur"a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için Kurum"a başvuru olmasa dahi bahse konu biçimde prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur"un işbu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re"sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re"sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa"nın 10. maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek
kuruluşlarının, tarım satış Kooperatifler Kanunu"na göre kurulan ... Ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, ... Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının dava konusu dönemde Kuruma zorunlu sigortalı tescilinin bulunmadığı, 01.03.1999-05.06.2000 tarihleri arasında isteğe bağlı tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğu, 13.07.1994, 02.05.1995, Mayıs 1996, Mayıs 1999, Ağustos 2001, Mayıs 2002 tarih ve aylarında tütün teslimi nedeniyle ürün bedelinden prim kesintisinin yapıldığı, 30.12.2002-10.03.2007 tarihleri arasında ve 09.10.2007 tarihi ve sonrasında ... Ziraat Odası kaydının bulunduğu, davacının 1996 yılı Mayıs ayındaki ürün tesliminden sonra 1997 ve 1998 yıllarında prim kesintisinin bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece, taleple bağlı kalınarak prim kesintisinin bulunduğu 01.09.1994–31.12.1996 ve 01.06.1999 – 31.12.2001 tarihleri arasında davacının tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesi doğru ise de zirai faaliyetini kanıtlayan zirai kaydının ve prim kesintisinin bulunmadığı 01.01.1997-31.05.1999 tarihleri arasındaki dönem yönünden istemin reddi yerine kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden H.U.M.K.’nun 438/7. maddesi uyarınca hüküm bozulmamalı düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hüküm fıkrasının tümüyle silinerek yerine,
"1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
Davacının 01.09.1994–31.12.1996 ve 01.06.1999 – 31.12.2001 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine, fazla talebin reddine,
2-Davalı Kurum harçtan bağışık olduğundan davacı tarafından peşin yatırılan 17,15 TL başvuru ile 17,15 TL maktu karar ve ilam harcından oluşan toplam 34,30 TL harcın karar kesinleştiğinde talebi halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kısmen kabul nedeniyle 1.100,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kısmen ret nedeniyle 1.100,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
5- Davacı tarafından yapılan 197,80 TL yargılama giderinden kabul ve ret oranına göre takdiren 141,00 TL "lik bölümünün davalıdan alınarak davacıya ödenmesine " rakam ve sözcüklerinin yazılmasına ve hükmün bu düzeltilmiş şekli ile ONANMASINA, 09.05.2011 gününde oybirliğiyle ile karar verildi.