Danıştay 5. Daire 2018/253 Esas 2021/1302 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/253
Karar No : 2021/1302


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Üniversitesi Rektörlüğü / …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, Pamukkale Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Dairesi Başkanlığı'nda tekniker olarak görev yapmakta iken, 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname ile 668 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler ile Bazı Kurum ve Kuruluşlara Dair Düzenleme Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin ilgili maddeleri gereğince kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı yazı ile bildirilen Pamukkale Üniversitesi Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacının, dava konusu işlemden sonra 22/11/2016 tarih ve 29896 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 677 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile de kamu görevinden çıkarıldığı, kanun hükmünde kararname ile kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işleme karşı açtığı davada incelenmeksizin ret kararı verilmiş ise de, 23/01/2017 tarih ve 29957 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 685 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği, yeni yasal düzenleme uyarınca itiraz nitelikli başvuru ve sonrasında kanun hükmünde kararname ile getirilen usul izlenmek şartıyla kamu görevinden çıkarılma işlemine karşı yargı yolunun açılmış olması nedeniyle dava konusu uyuşmazlığın esası hakkında karar verme olanağının bulunmadığı, ayrıca davada haklılık ve haksızlık durumunun tespit edilememiş olması nedeniyle yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılması ve vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına kararı verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği belirtilerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesi uyarınca davacının istinaf başvurusunun reddine, davalı idarenin vekalet ücretine ilişkin istinaf başvurusunun ise kabul edilerek, avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, daha sonra yayımlanarak yürürlüğe giren 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin dava konusu işlemi ortadan kaldırmadığı, uyuşmazlık konusu işlemin tesis edildiği tarih itibari ile taşıdığı hukuki unsurlar yönünden değerlendirileceği, bu nedenle davanın esası hakkında karar verilmesi gerektiği, ayrıca bu dosya kapsamında vekalet ücretine hükmedilemeyeceği belirtilerek, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, kamu görevinden çıkarılma işleminin olağanüstü hal kapsamında alınan bir tedbir olduğu belirtilerek savunma alınmasına ilişkin usul ve kuralların somut olay bakımından öngörülmediği, davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kararın ise usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek, Bölge İdare Mahkemesi kararına yönelik temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 334. maddesi uyarınca adli yardım talebi … İdare Mahkemesi'nin … tarihli ve kararıyla kabul edilmiş olan davacının, aynı Kanun'un 335. maddesinin 3. fıkrasında yer alan "adli yardım, hükmün kesinleşmesine kadar devam eder." düzenlemesi gereğince temyiz aşamasındaki adli yardım talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verildikten sonra, davacının Anayasaya aykırılık itirazı ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca duruşma istemi yerinde görülmeyerek, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Pamukkale Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Dairesi Başkanlığı'nda tekniker olarak görev yapmakta olan davacının, 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname ile 668 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler ile Bazı Kurum ve Kuruluşlara Dair Düzenleme Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin ilgili maddeleri gereğince Üniversitesi Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile kamu görevinden çıkarılmasına karar verilmiştir.
Bunun üzerine, anılan kararının iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
Öte yandan, davacı, 22/11/2016 tarih ve 29896 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle de kamu görevinden çıkarılmıştır.
Davacı tarafından, anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işleme karşı OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonuna yaptığı başvurunun 29/04/2020 tarihinde kabul edildiği anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İdari Dava Türleri Ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı" başlıklı 2. maddesinin 1. fıkrasında, iptal davalarının, "idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu, maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar" olarak tanımlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İptal davasının konularından birini oluşturan bireysel idari işlemler, belli kişiler üzerinde yeni bir hukuki durum yaratma veya değiştirme gibi sonuçlar doğurmakta olup, görevli ve yetkili yargı merciince bu işlemler iptal edilinceye veya işlemi tesis eden idarece geri alınıncaya, kaldırılıncaya, değiştirilinceye veya düzeltilinceye kadar hukuki geçerliliğini korumaktadır.
Bu durumda; davacının Kanun Hükmünde Kararname eki listede adına yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasının, davacının üniversite yönetim kurulu kararıyla kamu görevinden çıkarılmasına dair işlemi ortadan kaldırıcı veya değiştirici nitelikte olmadığı, dava konusu işlemin hukuk alemindeki varlığını sürdürdüğü ve bu işleme karşı açılan davada işin esasının incelenmesi gerektiği açıktır.
Öte yandan, dava dosyasının incelenmesinden 677 sayılı KHK'ya ekli listede ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmış olmasına yönelik kamu görevine iadesi talebiyle Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna yapılan başvurunun kabul edilmesi üzerine görevine iade edildiği görülmüştür. Davacının anılan Komisyon tarafından göreve iade edilmiş olması, davaya konu üniversite yönetim kurulu kararı ile davacının kamu görevinden çıkarılması işleminin davalı idare tarafından geri alındığı veya bir başka işlemle ortadan kaldırıldığı anlamına da gelmemektedir.
Netice itibarıyla dava konusu işlemin hukuk alemindeki varlığını sürdürdüğü açık olduğundan Bölge İdare Mahkemesince işin esasına girilerek dava konusu işlemin hukuka uygunluğunun denetlenmesi gerekirken, dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki kararda hukuki isabet görülmemiştir.
Diğer yandan, Bölge İdare Mahkemesi kararının vekalet ücreti yönünden de temyizen incelenerek bozulması istenilmekte ise de, Dairemizin bu kararı üzerine Bölge İdare Mahkemesince yeniden karar verileceğinden, bu aşamada davalı idarenin söz konusu temyiz istemi hakkında karar verilmesine olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Dava hakkında yukarıda özetlenen gerekçeyle karar verilmesine yer olmadığına ilişkin … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 28/04/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


(X)KARŞI OY :
Davacının temyiz isteminin reddi ile dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair …İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayıl kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanması gerektiği oyuyla aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyorum.