Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/11717 Esas 2019/3930 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacı tarafından, davalılar aleyhine 02.07.2015 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı tesisi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabul, kısmen reddine dair verilen 12.05.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, TMK"nın 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacı, yola cephesi bulunmayan 103 ada 51 parsel sayılı taşınmazı lehine geçit hakkı kurulmasını istemiştir.
Davalılar davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, davanın davalılardan ... aleyhine kabulü ile davacıya ait 103 ada 51 parsel sayılı taşınmaz lehine, davalılardan ... adına kayıtlı 103 ada 50 parsel aleyhine fen bilirkişisinin 18/04/2016 havale tarihli raporuna ekli krokide (C) harfi ile gösterilen bölümünde geçit hakkı tesisine, karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir.
TMK"nın 747/2. maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir. Geçit ihtiyacının nedeni, taşınmazın niteliği ile bu ihtiyacın nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmişse de, bu konuda yapılan araştırma ve inceleme yeterli değildir. Davalılardan ...’e ait 50 parsel sayılı taşınmazın yüz ölçümünün 400 m2, krokide yer alan 52 parsel sayılı taşınmazın yüz ölçümünün 10.700 m2, 49 parsel sayılı taşınmazın yüz ölçümünün ise 800 m2 olduğu anlaşılmaktadır. Bilirkişi raporunda (D) harfi ile belirlenen güzergahta seçeneğin eğim nedeniyle uygun olmadığı belirtilmiş olmasına karşın bu eğimin ne kadar olduğu, kot farkının kaç metre çıkacağı, buradan iş makineleriyle makul sürede çalışma ve masraf yapılarak yol geçirilmesinin uygun olup olmadığı da araştırılmış değildir. Makul süre ve masraf yapılmak suretiyle (B) ve (D) harfi ile belirtilen güzergahlardan kadastral yola ulaşım sağlanması mümkün olduğu takdirde bu seçeneklerden birinde geçit kurulması da tercih edilebilir. Değinilen ilkeler ışığında inceleme ve araştırma yapılarak en uygun alternatifin saptanması, sonrasında oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı ..."nin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02.05.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.