16. Hukuk Dairesi 2012/9759 E. , 2013/1721 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TENKİS
Taraflar arasında görülen tenkis davası sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ :
Yargıtay bozma ilamında özetle "davacıya temlik dışı 926 ada 4 parsel ile 1444 parselden düşen 22414 metrekarelik kısmın miras payı değerleri ve ev eşyalarından düşen miras payı değerleri düşülmeden yine net tereke hesabında ... hisse senetlerinin ölüm tarihindeki değerleri 48690000 TL olduğu halde 6762500 TL olarak hesaplanmak suretiyle sabit tenkis oranının yanlış belirlendiği ifade edilmiş, Medeni Kanun’un 453, 454, 505, 506, 507 ve 512. maddelerinin dikkate alınması, davalıya yapılan tasarrufun tenkisine sıra geldiği takdirde tasarrufun tümünün değeri ile davalıya yapılan fazla teberru arasında kurulan oranda tasarrufa konu malın paylaştırılmasının mümkün olup olmayacağının araştırılması, bu araştırma sonunda tasarrufa konu mal sabit tenkis oranında bölünebilirse bu kısımların bağımsız bölüm halinde taraflar adına tesciline karar verilmesi, tasarrufa konu malın sabit tenkis oranında bölünmezliği ortaya çıktığı takdirde Medeni Kanun’un 506. maddesindeki tercih hakkının gündeme geleceği, böyle bir durum ortaya çıkmadan davalının tercih hakkı doğmadan, davalının tercihini kullanmasının söz konusu olamayacağı, daha önce bir tercihten söz edilmişse sonuç doğurmayacağı belirtilmiş, o zaman davalıdan tercihi sorularak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı içtihadı birleştirme kararı gereğince süratle dava konusu olup, sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, tercih hakkının kullanıldığı gündeki fiyatlara göre değerinin belirlenmesi ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpılmasından bulunacak naktin ödenmesine karar verilmesi gereğine” değinilmiş, bozma nedenlerine göre tarafların sair temyiz itirazları incelenmemiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davalılar Vakıflar Genel Müdürlüğü ile Vakıflar Bölge Müdürlüğü aleyhinde açılan davanın reddine, davacıların diğer davalı ... aleyhine açtığı davanın kabulüne, 204.16 TL nin 9.10.1997 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak ... Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2.10.2002 tarih 2002/291-397 Esas, Karar sayılı veraset ilamındaki payları oranında davacılara verilmesine karar verilmiş;
hüküm, davacı mirasçılarından ... ve bir kısım müşterekleri tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmak için yeterli bulunmamaktadır. Yargıtay bozma ilamında bir kısım değerlerin terekeye dahil edilmesi, sabit tenkis oranının belirlenmesi, sabit tenkis oranında bölünmezliğin araştırılması, bölünebiliyor ise bu kısımların bağımsız bölümler halinde taraflar adına tesciline karar verilmesi, bölünemiyor ise tercih hakkının gündeme getirilmesi, böyle bir durum ortaya çıkmadan davalının tercihini kullanmasının söz konusu olmayacağı, daha önce tercihten söz edilmiş ise sonuç doğurmayacağı ifade edilmiş, 11.11.1994 tarih 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca, yargılama yapılması gerektiği belirtilmiş ise de mahkemece sabit tenkis oranında bölünmezlik konusunda herhangi bir araştırma yapılmadan, davalı tarafa tercih hakkı sorulmadan daha önce kullanılan ancak sonuç doğurmayan tercih beyanı dikkate alınarak eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak yazılı olduğu şekilde karar verilmesi isabetsiz olmuştur. O halde mahkemece doğru sonuca ulaşılabilmesi için Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 23.3.2004 tarih 2003/16905 Esas, 2004/3641 Karar sayılı bozma ilamında belirtildiği şekilde yargılama yapılarak hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Belirtilen yönler göz ardı edilerek yazılı olduğu şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davacı ... Gündoğdu mirasçılarından ..., ..., ..., .... ve ...’nun temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenlerine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden tarafa iadesine,
05.03.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.