15. Hukuk Dairesi 2017/1519 E. , 2017/3641 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki davacı - birleşen dosya davalısı ... Yat. Dan. Eml. İnş. Tar. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti. ile birleşen dosya davalısı ... vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedelinin tahsili için yapılan takibe itirazın iptâli istemine, bozmadan sonra birleşen dava ise iş sahibi tarafından sözleşme kapsamında yükleniciye ödenen fazla bedelin iadesi istemine ilişkin olup mahkemece bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonucunda; asıl davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davacı birleşen dosya davalısı yüklenici şirket ve birleşen dosya davalısı yüklenici şirket temsilcisi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dairemizin 2013/4820 Esas, 2013/5829 Karar sayılı ve 11.11.2013 günlü bozma ilâmında; mahkemece yapılacak işin yeniden oluşturulacak konunun uzmanı teknik bilirkişiler ile mahallinde keşif yapmak, onaylı projeye göre inşa olunan binanın 2009 yılı piyasa fiyatlarıyla kâr oranı eklenmeksizin bedelini hesaplatmak, buna sözleşme dışı yapılan imalâtın piyasa fiyatlarıyla saptanan bedelini ilave etmek, böylece bulunacak toplam yüklenici alacağından, sözleşmede alındığı kabul edilen 5.000,00 TL ile davalı iş sahibinin usulen kanıtlayabildiği ödeme tutarını mahsup etmek, yüklenicinin kabulünde bulunan ödeme tutarı (63.450,00 TL) ile iş sahibinin temyiz etmediği toplam 59.176,40 TL iş tutarı da gözetilmek, var ise kalan miktar üzerinden takibin devamına, inkâr tazminatı isteminin reddine, alacağın tümüyle ödendiği anlaşılır ise davanın şimdiki gibi reddine karar vermekten ibaret olduğu belirtilmiştir. Mahkemece Dairemizin bozma ilâmına uyulmasına karar verilmiştir. Bozma ilâmına uyma kararı verilince mahkeme tarafından bozma ilâmı gereğinin yerine getirilmesi zorunludur. Çünkü bu konuda yararına bozma yapılan taraf için kazanılmış hak oluşur.
Dairemizin bozma ilâmına uyulmasından sonra yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporu ve talimat ile Ankara"dan alınan rapor bozma ilâmı içeriğine uygun olmadığı gibi Yargıtay denetimine elverişli de değildir. Mahkemece, yerinde keşif yapılarak alınan 07.01.2015 tarihli heyet raporunda hesaplamanın 2010 yılı piyasa rayiçleri ile yapıldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca ek raporda da ruhsatın 31.12.2009 tarihinde alındığı dikkate alınarak işin 2010 yılı içerisinde bitirildiği bu nedenle Yargıtay ilâmında belirtildiği gibi 2009 yılı piyasa rayiçlerine göre hesaplama yapılmadığı da açıkça belirtilmiştir. Bununla birlikte Ankara"dan alınan raporda her ne kadar 2009 yılı itibari ile serbest piyasa rayiçlerine göre maliyet bedeline itibar edilmesi gerektiği bildirilse de atıf yapılan 07.01.2015 tarihli rapor ve ek rapordaki hesaplamanın açıkça 2010 yılı mahalli piyasa rayiçlerine göre yapıldığı anlaşılmaktadır. Bununla birlikte; hükme esas alınan raporda, keşif sonucunda yapılan incelemede inşa edilen evin 124,60 m2 olarak ölçülmesine rağmen davalı birleşen dosya davalısı iş sahibi vekilinin 26.06.2015 tarihli dilekçesinde yapı alanının 103,00 m2 olarak kabul etmesi nedeni ile yapı alanının 103,00 m2 olarak kabul edilmesi de hatalı olmuştur. Bozma ilâmımızda usuli kazanılmış hak gereği davacı yararına yapılan işin en az 59.176,40 TL tutarında kabul edilmesi gerektiği belirtilmiştir. Davacı yüklenici keşif ile bu miktarın daha fazla olduğunu kanıtlayabileceği gibi davalı birleşen dosya davalısının kabulü de davacı yükleniciyi bağlamayacaktır. Açıklanan nedenlerle raporların bozma ilâmına uygun olmadığı anlaşılmaktadır.
Yine, bozmadan önce alınan raporda; foseptik yapımı, bahçe duvarına tel ve çit yapımı, bina ile elektrik arasındaki bağlantı, şantiye su bedeli, binanın dış cephesinin 2. kez boyanması, bina yapımı öncesi hafriyat, bahçeye kayrak taşı döşenmesi ve barbekü yapılması sözleşme dışı iş olarak kabul edilmiş ve bozma ilâmında da sözleşme dışı yapılan imalâtın yapıldıkları yıl piyasa fiyatlarıyla saptanan bedelinin sözleşme kapsamında yapılan işe ilave edilmesi gerektiği bildirilmesine rağmen bozmadan sonra alınan raporlarda sözleşme dışı işlere yönelik herhangi bir hesaplama yapılmaması da hatalı olmuştur.
Birleşen dosya ile ilgili yapılan incelemede ise;
Birleşen dosya konusu 08.10.2009 tarihli sözleşmenin birleşen dosya davacısı şirket ile yapıldığı, ..."in şirketin kaşesi altında imza attığı, şahıs olarak sözleşmede yer almadığı ve dosya kapsamında ... ile sözlü sözleşme yapıldığının kanıtlanamadığı anlaşılmakla birleşen dosya davalısı ... hakkında açılan davanın (pasif husumet) taraf sıfatı yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken bu hususun gözetilmemiş olması usul ve yasaya aykırı olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş, yeniden oluşturulacak konunun uzmanı teknik bilirkişiler ile mahallinde keşif yapmak, onaylı projeye göre inşa olunan binanın 2009 yılı piyasa fiyatlarıyla kâr oranı eklenmeksizin bedelini hesaplatmak, buna sözleşme dışı yapılan imalâtın piyasa fiyatlarıyla saptanan bedelini ilave etmek, böylece bulunacak toplam yüklenici alacağından, sözleşmede alındığı kabul edilen 5.000,00 TL ile davalı iş sahibinin usulen kanıtlayabildiği ödeme tutarını mahsup etmek, yüklenicinin kabulünde bulunan ödeme tutarı (63.450,00 TL) ile iş sahibinin temyiz etmediği toplam 59.176,40 TL iş tutarı da gözetilmek, var ise kalan miktar üzerinden takibin devamına, inkâr tazminatı isteminin reddine, alacağın tümüyle ödendiği anlaşılır ise asıl davanın şimdiki gibi reddine, birleşen dava bakımından ise birleşen dosya davalısı ... hakkında açılan davanın (pasif husumet) taraf sıfatı yokluğundan reddine karar vermek ve asıl davanın sonucu ile birlikte değerlendirme yapılarak bilirkişi
raporunun sonucuna göre hüküm kurmaktan ibarettir. Bu hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuyla bağlı kalınarak hükme varılması usul ve yasaya aykırı olmuş, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı - birleşen dosya davalısı ... Yat. Dan. Eml. İnş. Tar. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti. ile birleşen dosya davalısı ..."in temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün davacı - birleşen dosya davalısı ... Yat. Dan. Eml. İnş. Tar. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti. İle birleşen dosya davalısı ... yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden davacı - birleşen dosya davalısı ... Yat. Dan. Eml. İnş. Tar. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti. ile birleşen dosya davalısı ..."e geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 26.10.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.