Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/4073 Esas 2022/5938 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :TÜKETİCİ MAHKEMESİ
VEK. AV. ..........

Taraflar arasındaki istirdat davasının mahkemece yapılan yargılaması neticesinde davanın kısmen kabulüne dair kesin olarak verilen hükmün Adalet Bakanlığınca kanun yararına bozulması istenilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalı tarafından aleyhine Eskişehir 8. İcra Müdürlüğünün 2014/13859 Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, icra dosyasında takip öncesi ve takip sonrası işleyecek faiz oranının %84 olarak talep edildiğini, talep edilen faiz oranının fahiş olduğunu, açıkça kanunun emredici hükümlerine de aykırı olduğunu, söz konusu takibin ilamsız takip olduğunu, ancak yasal faiz talep edebileceğini, fazla tahsil edilen paranın 5.000,00 TL yi aşkın olmasına rağmen fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000,00 TL sinin paranın tahsil edildiği tarihten itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline, icra takibindeki takip öncesi ve takip sonrası faiz oranının %9 olarak tespitine ve haksız ve kötü niyetli davalının %20 kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiş, 27.03.2020 tarihli ıslah dilekçesiyle toplam talebini 3.498,14 TL’ye çıkartarak tahsil tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile ödenmesini istemiştir.
Davalı, öncelikle 1 yıllık hak düşürücü süre nedeniyle davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, sözleşme tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda düzenlenen taksitle satış sözleşmesi olduğu, taraflar arasında akdi ve temerrüt faiz oranının sözleşme ile kararlaştırılmadığı, davalı borçlunun icra takibinde talep edebileceği faiz oranın 3095 sayılı Kanun gereğince yıllık %9 olduğu, davacının Eskişehir 8. İcra müdürlüğünün 2014/13859 Esas sayılı dosyasına icra dosyasında kesinleşen %84 faiz oranı nedeni ile toplam 3.498,14 TL fazla ödeme yaptığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 3.498,14 TL nin 1.000,00 TL si için dava tarihinden, bakiye 2.498,14 TL nin ıslah tarihi olan 27/03/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya ödenmesine, faizin %9 olarak tespitine yönelik talebe karar verilmesine yer olmadığına, tazminat talebinin reddine, karar verilmiştir.
Adalet Bakanlığının 04/04/2022 tarihli yazısında; davacının, dava ve ıslah dilekçesi ile icra dosyasına fazladan yatırmak zorunda kaldığı miktar için ödeme tarihinden itibaren faiz işletilmesini talep ettiği, mahkemece fazla ödenen bu meblağ için ödeme tarihinden itibaren faiz yürütülmesine karar verilmesi gerekirken (Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 29.03.2012 tarih, Esas: 2012/1734, Karar: 2012/5245 sayılı ilamı), yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı bulunduğu ileri sürülerek; kararın, 6100 sayılı HMK’nın 363 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca kanun yararına bozulması talep edilmiştir.
Dava, aleyhine başlatılan icra dosyasına fazla ödenen bedelin istirdatı istemine ilişkindir. Uyuşmazlık, icra dosyasına fazla yapılan ödemelerin ödeme tarihinden itibaren faiziyle talep edilip edilmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
818 sayılı BK'nun 101. maddesinde "Muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarıyla mütemerrit olur" hükmü getirilmiştir. 6098 sayılı Borçlar Kanununun 117. maddesinde bu hüküm ''Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer'' şeklinde düzenlenmiştir. Temerrüt, ya bir ihtar ile ya da dava açılması vs. suretiyle gerçekleşir.
Sözleşmeye aykırılık hükümlerine göre; borçludan faiz talep edilebilmesi için bir ihtar ile ya da aleyhine bir dava açılmak suretiyle temerrüde düşürülmesi gerekir. Borçlunun temerrüdü, borçluya gönderilen ihtarnamenin tebliğinden veya ihtarnamede ödeme için süre verilmişse bu sürenin bitiminden itibaren oluşur. İade talebinde bulunulmadan temerrüt faizi işlemez.
Somut olayda; davacı tarafından, dava konusu fazla ödenen alacağın ödenmesine ilişkin davalıya dava tarihinden önce ihtar vs. gönderilerek talepte bulunulmadığı anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca mahkemece, davacının fazla ödediği bedel için dava ve ıslah tarihinden itibaren faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesinde kanun yararına bozma yoluna başvurulabilecek nitelikte olan ve açıkça yürürlükteki yasalara aykırı bulunan bir karar verilmemiştir. Yasalara mutlak şekilde muhalefet edilmedikçe kanun yararına bozma kararı verilemez.
O halde mahkemece, verilen karar usul ve yasaya uygun olduğundan Adalet Bakanlığı’nın bu yöne ilişen kanun yararına temyiz talebinin reddi gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Adalet Bakanlığı’nın KANUN YARARINA BOZMA TALEBİNİN REDDİNE, dava dosyasının mahalline iade edilmek üzere Adalet Bakanlığına gönderilmesine, 20.06.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.