17. Hukuk Dairesi 2013/16044 E. , 2014/769 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ve davalı ... Paz. ve Dağ. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin işleteni olduğu aracın davalıların işleten, sürücü ve trafik sigortacısı olduğu araçla karıştığı trafik kazasında hasarlandığını belirterek fazlaya dair haklarını saklı tutarak 4.080,00.-TL hasar bedelinin olay tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle tahsilini talep etmiştir.
Davalı ..., kazanın oluşumunda kusurlu olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Paz. ve Dağ. Ltd. Şti. vekili, müvekkili adına kayıtlı aracın uzun süreli olarak dava dışı şirkete kiralandığını, işleten sıfatlarının bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...Ş. vekili, kazanın iddia edildiği şekilde gerçekleşmediği, araçlar üzerindeki hasarların uyumsuz olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan kanıtlara ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; kazanın oluşmasında davalı sürücünün % 50 kusurlu olduğu kabul edilerek davalı ... şirketi yönünden araçların son duruş pozisyonları ve araçlar üzerindeki hasar durumları dikkate alındığında hasarın uyumlu olmadığı gerekçesi ile davanın reddine, diğer
davalılar yönünden 1.396,79.-TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsiline, fazla istemin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ve davalı ... Paz. ve Dağ. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-07.10.2004 tarih, 25606 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ve 01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5236 sayılı Kanun ile HUMK’ye eklenen ek madde 4 ile aynı Yasanın 427. maddesinde öngörülen kesinlik sınırı 01.01.2012 tarihinden itibaren 1.690,00.-TL’ye çıkarılmıştır.
Temyiz eden davalı ... Paz. ve Dağ. Ltd. Şti. yönünden kabul edilen miktara göre temyize konu karar anılan yasanın yürürlüğünden sonra verildiğinden kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01.06.1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca ...’ca da temyiz isteminin reddine karar verilebileceğinden davalı ... Paz. ve Dağ. Ltd. Şti. vekilinin temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden;
Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (...) Genel Şartlarının A.1. maddesinde, "sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"na (...) göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu ... limitlerine kadar temin eder. Meydana gelen bir kazada zararın ödenmesi veya azaltılması amacıyla, ... ettirenin yapacağı makul ve zorunlu masraflar sigortacı tarafından karşılanır. Bu ... işletenin (... ettirenin) haksız taleplere karşı savunmasını da temin eder" hükmüne yer verilmiştir. Aynı genel şartların A.3. maddesinde "teminat dışında kalan haller", B.1. maddesinde "rizikonun gerçekleşmesi halinde ... ettirenin yükümlülükleri", B.3. maddesinde "sigortacının halefiyeti" ve B.4. maddesinde ise "zarar görenlerin haklarının saklı tutulması ve sigortacının işletene rücu hakkı" hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan, Türk Ticaret Kanunu"nun (TTK) Mal Sigortalarına ilişkin Genel Hükümlerinden olan 1282. maddesi uyarınca, sigortacı, geçerli bir ... ilişkisi kurulduktan sonra oluşan rizikolardan sorumlu olduğu gibi aynı Yasanın 1281. maddesi hükmüne göre, kural olarak rizikonun teminat dışında kaldığına ilişkin iddianın sigortacı tarafından kanıtlanması gerekmektedir. Olayın sigortalının ihbar ettiği şekilde değil de, sigortacının iddia ettiği şekilde gerçekleşmesi halinde ise, bu oluş şeklinin ... Genel Şartlarının A.3. maddesinde sayılan teminat dışında kalan hallerden olması gerekmektedir.
İlkeler yukarıda anlatılan şekilde olmakla birlikte, sigortalı, ... Genel Şartlarına ve TTK 1292/III. maddesi uyarınca rizikonun gerçekleştiğine dair doğru ihbar mükellefiyetini kasten yerine getirmez veya iyiniyet kurallarına açıkça aykırı şekilde ... teminatı dışında kalan bir hususu sanki bu oluşan riziko teminat içinde kalmış gibi ihbar edildiği somut delillerle kanıtlanırsa, ispat külfeti yer değiştirip sigortalıya geçer.
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında somut olaya bakıldığında; uyuşmazlığın çözümü için öncelikle kazanın ihbar edilen yerde ve şekilde meydana gelip gelmediğinin açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. Mahkemece benimsenen bilirkişi raporunda, kaza ile hasarın uyumlu olmadığı bildirilmiştir. Dinlenen tanıklardan ... ve ... olayı bizzat gördüklerini, davalı ... şirketine trafik sigortalı araçta bulunduklarını bildirmiş, davacıya ait araç ile davalıya trafik sigortalı aracın çarpıştıklarını beyan etmişlerdir. Taraflar arasında düzenlenen kaza tespit tutanağı içeriği de tanık beyanlarına uygun biçimdedir. Yine dosya arasında kaza sonrası araçların birbirine çarptıkları haline, hasarlı durumlarına ve olay yerine ilişkin fotoğraflar bulunmaktadır.
Bu durumda mahkemece, tanık beyanlarının, fotoğrafların ve kaza tespitine ilişkin tutanağın aksi ve hasarın teminat dışında kaldığı hususu, davalı ... şirketince somut delillerle ispatlanamadığından kazanın belirtilen yer, şekil ve zamanda meydana geldiği, ... geçerlilik süresi içinde gerçekleşen rizikonun teminat kapsamında kaldığı kabul edilerek davacıya ait araçta oluşan gerçek zarar yönünden tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı biçimde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
3-Kabule göre de yukarıda açıklandığı üzere zorunlu mali sorumluluk ... poliçesi ile trafik sigortacısının, ... Genel Şartları A.1. maddesi ve ..."nın 91. maddesi uyarınca işletenin sorumluluklarının karşılanmasını sağlamayı üstlendiği gözönüne alınarak işleten aleyhine hükmedilen tazminattan trafik sigortacısının da sorumlu tutulması gerekirken mahkemece bu husus dikkate alınmaksızın yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... Paz. ve Dağ. Ltd. Şti. vekilinin temyiz dilekçesinin REDDİNE, (2 ve 3) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ... davalı ... Paz. Ve Dağ Ltd Şti."ye geri verilmesine 23.01.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.