Esas No: 2021/11343
Karar No: 2021/1635
Karar Tarihi: 28.04.2021
Danıştay 2. Daire 2021/11343 Esas 2021/1635 Karar Sayılı İlamı
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/11343
Karar No : 2021/1635
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Valiliği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Mirasçıları
1) …
2) …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın iptali ilişkin kısmının, dilekçede yazılı nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; İstanbul ili, Eyüp ilçesi, … Mahallesi, … paftaların kapsadığı alan içerisinde kalan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki 400.000,00 m² yüzölçümlü taşınmazın 4.738,00 m²’lik kısmının üzerinde mesken (2 adet kulübe) yapılmak suretiyle fuzulen işgal edildiğinden bahisle 31/05/2007 - 30/05/2012 tarihleri arasındaki dönem için 416.144,91 TL ecrimisilin istenilmesine ilişkin … gün ve … sayılı ecrimisil ihbarnamesinin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; Danıştay Onuncu Dairesinin 29/04/2019 günlü, E:2017/3963, K:2019/3361 sayılı bozma kararına uyulmak suretiyle, dava dosyasına sunulan ek bilirkişi raporunda; … İdare Mahkemesi'nin E:… sayılı dosyasına sunulan bilirkişi raporunda yer alan emsal taşınmazların aylık kira bedellerinin ortalamasının alındığı, dava konusu ihbarnamede tespite göre kullanılan alana emsal nitelikte belirlenen taşınmazların aylık ortalama kira bedelleri hesaplandığı ve pazarlık payları, konumu ve yüzölçümü dikkate alınarak 2007 yılı için kira m2 birim fiyatı 1,32 TL/m² olarak esas alınarak 31/05/2007-30/05/2012 tarihleri arasında 5 yıl için hesaplanan toplam ecrimisil bedelinin 37.619,72 TL olabileceği kanaatine varıldığının belirtilmesi üzerine, dava konusu ecrimisil ihbarnamesinin 378.525,19 TL'lik kısmının iptaline, davanın 37.619,72 TL'lik kısmının reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :
Davalı idare tarafından, idarece talep edilen ecrimisilin rayice uygun olduğu, dava konusu taşınmazın … Eğitim Kültür Vakfına 6.011,000,00 TL ön izin bedeliyle 03/08/2007 tarihli Olur'la ihale edildiği, ecrimisil bedelinin ihale bedeli dikkate alınarak belirlendiği, mahkemece belirlenen ecrimisil bedelinin çok düşük olduğu belirtilerek, mahkeme kararının iptale ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : Dr. …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından; İstanbul ili, Eyüp ilçesi, … Mahallesi … paftaların kapsadığı alan içerisinde kalan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki 400.000,00 m² yüzölçümlü taşınmazın 4.738,00 m²’lik kısmının mesken (2 adet kulübe) yapılmak suretiyle fuzulen işgal edildiğinden bahisle 31/05/2007-30/05/2012 tarihleri arasındaki dönem için 416.144,91 TL ecrimisilin istenilmesine ilişkin … gün ve … sayılı ecrimisil ihbarnamesinin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT :
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle 75. maddesinde, Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan malların, gerçek ve tüzel kişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9. maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, 13. maddesinde gösterilen komisyonca takdir ve tespit edilecek ecrimisilin isteneceği, ecrimisilin talep edilebilmesi için Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olmasının gerekmediği ve fuzuli şagilin kusurunun aranmayacağı hükmüne yer verilmiştir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 74. maddesine dayanılarak çıkarılan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 85. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan haliyle 1. fıkrasında, "Hazine taşınmazlarının kişilerce işgale uğradığının tespit edilmesi hâlinde, tespit tarihinden itibaren onbeş gün içinde "Taşınmaz Tespit Tutanağı"na dayanılarak, ecrimisil idarece tespit edilir ve Yönetmelikte belirtilen komisyonca karara bağlanır." hükmü; aynı maddenin 2. fıkrasında ise, "Ecrimisilin tespit ve takdirinde; İdarenin zarara uğrayıp uğramadığına, işgalcinin kusurlu olup olmadığına ve taşınmazın işgalci tarafından kullanım şekline bakılmaksızın idarenin bu taşınmazdan işgalden önceki haliyle elde edebileceği muhtemel gelir esas alınır. Ecrimisilin tespitinde aynı yer ve mahalde bulunan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller, varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararları, gerektiğinde ilgisine göre belediye, ticaret odası, sanayi odası, ziraat odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulmak suretiyle edinilecek bilgiler ile taşınmazın değerini etkileyecek tüm unsurlar göz önünde bulundurulur." düzenlemesi yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava dosyasının incelenmesinden; dava konusu taşınmazın 6.150,00 m²'sinin 01/01/1996-14/05/2007 tarihleri arasındaki dönemde fuzulen işgali nedeniyle 453.699,67 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin işlemin iptali talebiyle açılan davada … İdare Mahkemesinin E…. sayılı dosyasındaki bilirkişi raporundaki 2007 yılı için 1,32 TL/m² birim bedel esas alınarak ve sonraki yıllar için yeniden değerleme oranları uygulanarak hesaplama yapıldığı anlaşılmaktadır.
Mahkeme kararına esas alınan … İdare Mahkemesinin E:… sayılı kararı, Danıştay ikinci Dairesinin 28/04/2021 günlü, E:2021/11974, K:2021/1634 sayılı kararıyla bozulmuş bulunmaktadır.
Davacı tarafından işgal edilen İstanbul ili, Eyüp ilçesi, … Mahallesinde Hazineye ait tescil dışında kalan 400.000.00 m²'lik taşınmaz 03/08/2007 tarihli Olur'la ihale edilerek üzerinde üniversite kurulması amacıyla 14/09/2007 tarihli ön izin işlemi ile bir yıllığına 6.011.000,00 TL bedelle …Eğitim ve Kültür Vakfına kiraya verilmiş olup, söz konusu bedelin Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 85/2.maddesi uyarınca ecrimisil hesabında dikkate alınması gerekmektedir.
Nitekim, aynı taşınmaza ilişkin açılan davada … İdare Mahkemesinin E…. sayılı dosyasında 2008 yılı birim bedeli 17,00 TL/m² olarak belirlenmiştir.
Bu itibarla, yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine uyulmadan, benzer nitelikteki taşınmazlar için belirlenen ecrimisil bedelleri, taşınmazın mevkii, kullanım şekli, altyapı, ulaşım kolaylığı, elde edilen gelir ve taşınmazın kullanıcısına katkısı gibi tüm faktörler dikkate alınmak suretiyle, işgal döneminde davacıdan istenebilecek ecrimisil bedelinin belirlenmesi ve buna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik araştırmaya dayalı olarak sadece aynı taşınmazın önceki dönemine ilişkin … İdare Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında düzenlenen bilirkişi raporundaki 2007 yılı için 1,32 TL/m² birim bedel esas alınmak suretiyle verilen mahkeme kararının iptale ilişkin kısmında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın iptale ilişkin kısmında verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.