Danıştay 10. Daire 2016/2158 Esas 2021/2105 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/2158
Karar No : 2021/2105

DAVACI : … Elektrik Mühendisleri Odası

VEKİLLERİ : Av. …, Av. …

DAVALI : … Bakanlığı

VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU : Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji İşleri Genel Müdürlüğünün eğitim merkezi kurulmasına ilişkin … tarih ve … sayılı düzenleyici işleminin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : Davacı tarafından, davalı idarenin eğitim merkezi kurulmasına yönelik yasal bir yetkisinin olmadığı ileri sürülerek dava konusu işlemin iptali gerektiği ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, 3154 sayılı Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun hükümleri kapsamında dava konusu düzenleyici işlem olan Bakan oluru uyarınca Eğitim Merkezi Kurucular Kurulu oluşturulduğu ve Kurulun 11/09/2015 tarihli kararı ile Proje Uzmanlığı, Sertifikasyon ve Eğitim Merkezinin (PUSEM) kurulduğu, bu eğitimlerin verilmesinin zorunlu olduğu, işlemin üst hukuk normlarına uygun olduğu savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …

DÜŞÜNCESİ : Dava; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji İşleri Genel Müdürlüğünün Eğitim Merkezi Kurulmasına İlişkin … tarih ve … sayılı düzenleyici işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
3046 sayılı Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkında 174 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 13/12/1983 tarih ve 174 sayılı Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Kaldırılması ve Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında 202 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 1. maddesinde Kanunun amacı, kamu hizmetlerinin düzenli, süratli, etkili, verimli ve ekonomik bir şekilde yürütülebilmesi için bakanlıkların kurulmasına, teşkilat, görev ve yetkilerine ilişkin esas ve usulleri düzenlemek olarak belirtilmiş, 7. maddesinde, Bakanlıkların yürütmekten sorumlu oldukları hizmet ve görevlerden bağlı kuruluş kurulmasını gerektirmeyenlerin, bakanlığın merkez teşkilatı bünyesinde kurulan anahizmet birimlerince yerine getirileceği, anahizmet birimlerinin her bakanlığın hizmet ve görev özelliklerine ve alanlarına göre, bu bakanlıklara ait kuruluş kanunlarıyla düzenleneceği, 14. maddesinde, ilgili kuruluşlarda hizmet özelliklerine göre hangi danışma, denetim ve yardımcı birimlerin kurulacağının bu kuruluşların kuruluş kanunu veya statülerinde belirleneceği, 19. maddesinde de, ilgili kuruluşların görev, yetki ve sorumlulukları ile teşkilatlanmalarına ilişkin esasların bu kuruluşlarla ilgili özel kanunlarına veya statülerine göre düzenleneceği hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Yasanın 16. maddesinin (a) bendinde ise; bakanlık merkez teşkilatı ile bakanlık bağlı kuruluşlarının genel müdürlük, müstakil daire başkanlığı, danışma, denetim ve yardımcı birimlerin kurulması, kaldırılması, görev, yetki ve sorumluluklarının Yasayla düzenleneceği; 39. maddesinde de, görevleri ve teşekkül tarzı kuruluş kanunlarında veya diğer kanunlarda gösterilmek kaydıyla "sürekli kurulların" kurulabileceği hükme bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, elektrik sektöründe can ve mal güvenliğinin sağlanması, elektrik sektöründe çalışacak kişilerin mesleki ve kişisel gelişimlerinin sağlanabilmesi amacıyla 3154 sayılı Kanun kapsamında 28/08/2015 tarih ve 230 sayılı Bakanlık Oluru ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı, Enerji İşleri Genel Müdürü, Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürü, Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürü, Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. Genel Müdüründen oluşan Eğitim Merkezi Kurucular Kurulunun oluşturulduğu, Kurucular Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile ise Proje Uzmanlığı, Sertifikasyon ve Eğitim Merkezinin (PUSEM) kurulduğu anlaşılmıştır.
PUSEM tarafından yayımlanan, Proje Uzmanlığı, Sertifikasyon ve Eğitim Merkezi Çalışma Esaslarının 2. maddesinde PUSEM'in amacı ihtiyaç duyulan her türlü uzmanlık eğitimlerinin ulusal/uluslararası düzeyde sağlanması ve belgelendirilmesi olarak belirtilmiş, 5. maddesinde; ihtiyaç duyulan konularda eğitim ve sertifika programları oluşturmak, belge ve sertifikalar vermek, sürecin interaktif bir şekilde yürütülebilmesi için ihtiyaç duyulan bilgi işlem altyapısını kurmak ve yönetmek, gereksinim duyulan her konuda eğitici, ruh ve beden sağlığını geliştirecek programlar geliştirmek ve uygulamak, kurs ve her türlü eğitsel çalışmaların organizasyonlarını yapmak, araç, gereç ve sunu olanaklarını sağlamak, eğitimler kapsamında Bakanlık ve bağlı/ilgili kuruluşları ve sivil toplum kuruluşlarından gelen öneriler çerçevesinde diğer faaliyetleri gerçekleştirmek merkezin faaliyet alanları içerisinde sayılmıştır.
Görüldüğü üzere, PUSEM tarafından yayımlanan Çalışma Esaslarına göre gerek yüklenmiş olduğu görevler ve faaliyet alanı, gerekse oluşumu itibarıyla merkez "sürekli kurul" niteliği taşımaktadır.
Bu durumda, 3046 sayılı Yasanın anılan 39. maddesinde; "sürekli kurulların" görevleri ve teşekkül tarzları kuruluş yasalarında veya diğer yasalarda gösterilmek şartıyla kurulabileceği kurala bağlanmış olup; sürekli kurul niteliğini haiz Proje Uzmanlığı, Sertifikasyon ve Eğitim Merkezinin (PUSEM) Bakanlık Oluru ile oluşturulmasına ve görevlerine ilişkin düzenlemenin Kurucular Kurulu eliyle yapılmasına olanak bulunmadığından dava konusu işlemin iptali gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Dava, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji İşleri Genel Müdürlüğünün eğitim merkezi kurulmasına ilişkin … tarih ve … sayılı düzenleyici işleminin iptali istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :
İlgili Mevzuat
09/10/1984 tarih ve 18540 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 3046 sayılı Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkında 174 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 13/12/1983 gün ve 174 sayılı Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Kaldırılması ve Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında 202 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun'un dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan 1. maddesinde Kanun'un amacı, kamu hizmetlerinin düzenli, süratli, etkili, verimli ve ekonomik bir şekilde yürütülebilmesi için bakanlıkların kurulmasına, teşkilat, görev ve yetkilerine ilişkin esas ve usûlleri düzenlemek olarak belirtilmiş, 7. maddesinde, Bakanlıkların yürütmekten sorumlu oldukları hizmet ve görevlerden bağlı kuruluş kurulmasını gerektirmeyenlerin, bakanlığın merkez teşkilatı bünyesinde kurulan ana hizmet birimlerince yerine getirileceği, ana hizmet birimlerinin her bakanlığın hizmet ve görev özelliklerine ve alanlarına göre, bu bakanlıklara ait kuruluş kanunlarıyla düzenleneceği, 14. maddesinde, ilgili kuruluşlarda hizmet özelliklerine göre hangi danışma, denetim ve yardımcı birimlerin kurulacağının bu kuruluşların kuruluş kanunu veya statülerinde belirleneceği, 19. maddesinde de ilgili kuruluşların görev, yetki ve sorumlulukları ile teşkilatlanmalarına ilişkin esasların bu kuruluşlarla ilgili özel kanunlarına veya statülerine göre düzenleneceği hükmüne yer verilmiştir.
01/03/1985 tarih ve 18681 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 3154 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 2. maddesinde Bakanlığın, 10. maddesinde Enerji İşleri Genel Müdürlüğünün görevleri sayılmış, Kanun'un 4. maddesinde, Bakanlık merkez teşkilatının ana hizmet birimleri ile danışma ve denetim birimleri ve yardımcı birimlerden meydana geleceği, Bakanlık merkez teşkilatının Ek-1 sayılı cetvelde gösterildiği gibi olduğu belirtilmiş, Ek-1 sayılı cetvelde de bunun ana hizmet birimleri, danışma ve denetim birimleri ve yardımcı birimler olduğu kurala bağlanmıştır.
Dava Konusu İşlemin İncelenmesi
Dava dosyasının incelenmesinden, elektrik sektöründe can ve mal güvenliğinin sağlanması, elektrik sektöründe çalışacak kişilerin mesleki ve kişisel gelişimlerinin sağlanabilmesi amacıyla 3154 sayılı Kanun kapsamında … tarih ve … sayılı Bakanlık oluru ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı, Enerji İşleri Genel Müdürü, Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürü, Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürü, Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. Genel Müdüründen oluşan Eğitim Merkezi Kurucular Kurulu oluşturulduğu, Kurucular Kurulunun 11/09/2015 tarih ve 2015/1 sayılı kararı ile Proje Uzmanlığı, Sertifikasyon ve Eğitim Merkezinin (PUSEM) kurulduğu ve iki yıllık sürede görev yapacak yönetim kurulu üyelerinin belirlendiği, anılan eğitim merkezinin dayanağı olarak da; Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği, Elektrik Tesisleri Proje Yönetmeliği, Elektrik Üretim Tesisleri Kabul Yönetmeliği, Elektrik Tesisleri Proje Onay ve Kabul Yetkilendirmesi Yönetmeliği'nin gösterildiği anlaşılmaktadır.
PUSEM tarafından yayımlanan, Proje Uzmanlığı, Sertifikasyon ve Eğitim Merkezi Çalışma Esasları'nın 2. maddesinde PUSEM'in amacı ihtiyaç duyulan her türlü uzmanlık eğitimlerinin ulusal/uluslararası düzeyde sağlanması ve belgelendirilmesi olarak belirtilmiş, 5. maddesinde; ihtiyaç duyulan konularda eğitim ve sertifika programları oluşturmak, belge ve sertifikalar vermek, sürecin interaktif bir şekilde yürütülebilmesi için ihtiyaç duyulan bilgi işlem altyapısını kurmak ve yönetmek, gereksinim duyulan her konuda eğitici, ruh ve beden sağlığını geliştirecek programlar geliştirmek ve uygulamak, kurs ve her türlü eğitsel çalışmaların organizasyonlarını yapmak, araç, gereç ve sunu olanaklarını sağlamak, eğitimler kapsamında Bakanlık ve bağlı/ilgili kuruluşları ve sivil toplum kuruluşlarından gelen öneriler çerçevesinde diğer faaliyetleri gerçekleştirmek merkezin faaliyet alanları içerisinde sayılmıştır.
Anayasa'nın, idarenin kuruluş ve görevleriyle bir bütün olduğu ve kanunla düzenleneceği yolundaki genel ilkesi gereğince yürürlüğe konulan, Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esaslarını Düzenleyen 3046 sayılı Kanun'un 16. maddesinin (a) bendinde; bakanlık merkez teşkilatı ile bakanlık bağlı kuruluşlarının genel müdürlük, müstakil daire başkanlığı, danışma, denetim ve yardımcı birimlerin kurulması, kaldırılması, görev, yetki ve sorumluluklarının yasa ile düzenleneceği; 39. maddesinde de görevleri ve teşekkül tarzı kuruluş kanunlarında veya diğer kanunlarda gösterilmek kaydıyla "sürekli kurulların" kurulabileceği hükme bağlanmıştır.
Uyuşmazlık konusu olayda, Bakanlık oluru ile kurulan ve yine Bakanlık tarafından yetkilendirilen Eğitim Merkezi Kurucular Kurulu eli ile sektörde görev alacak kişilere eğitim verilmesi ve sertifikasyon belgesi düzenlenmesinin öngörüldüğü, PUSEM tarafından yayınlanan Çalışma Esaslarına göre merkezin yüklenmiş olduğu görevlerin ve faaliyet alanının tek bir görevin ifası ile sınırlı olmadığı, bir başka ifade ile merkezin gerek oluşumu gerekse görevleri itibariyle "sürekli kurul" niteliğinde olduğu sonucuna varılmaktadır.
Buna göre, 3046 sayılı Kanun'un 39. maddesinde; "sürekli kurulların" görevleri ve teşekkül tarzları kuruluş yasalarında veya diğer yasalarda gösterilmek şartıyla kurulabileceği kurala bağlandığından; sürekli kurul niteliğini haiz Proje Uzmanlığı, Sertifikasyon ve Eğitim Merkezinin (PUSEM) Bakanlık oluru ile oluşturulmasına ve görevlerine ilişkin düzenlemenin Kurucular Kurulu eliyle yapılmasına olanak bulunmamaktadır.

Ayrıca, dava konusu işlemin dayanaklarından olan 30/12/2014 tarih ve 29221 (mükerrer) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Elektrik Tesisleri Proje Yönetmeliği'nin elektrik tesislerinin projelerini hazırlayan mühendislerin mesleklerini icra etmelerini meslek içi eğitim alma ve bu eğitim sonunda yapılacak sınavda başarılı olma koşuluna bağlanmasına yönelik 4. maddesinin 1. fıkrasının (ii) bendinin, 4. maddesinin 1. fıkrasının (ccc) bendinin, 6. maddesinin 2. fıkrasında yer alan "PUS sahibi olması zorunlu olup aynı zamanda" ibaresinin, 6. maddesinin 4., 5., ve 6. fıkralarının, 7. maddesinin, 10. maddesinin 2. fıkrasında yer alan "PUS sahibi" ibaresinin, 11. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin, 15. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "PUS sahibi" ibaresinin Danıştay Onuncu Dairesinin 24/12/2020 tarih ve E:2015/538, K:2020/6929 sayılı kararı ile iptal edildiği anlaşılmaktadır.
Öte yandan, davalı idarece, mevcut yasal düzenlemelere uyulması ve mühendislerin yasalar ile güvence altına alınan meslekî haklarının gözetilmesi kaydıyla, enerji sektöründeki çalışmaların geliştirilmesine yönelik olarak meslek içi eğitim verilebilmesini sağlamak amacı ile eğitim merkezi kurulabilmesinde sakınca bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Dava konusu işlemin İPTALİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, aşağıda ayrıntısı gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davalı idare üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra taraflara iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 28/04/2021 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.

(X)-KARŞI OY:
Dava, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji İşleri Genel Müdürlüğünün eğitim merkezi kurulmasına ilişkin … tarih ve … sayılı düzenleyici işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
01/03/1985 tarih ve 18681 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 3154 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 2. maddesinde Bakanlığın, 10. maddesinde Enerji İşleri Genel Müdürlüğünün görevleri sayılmış, Kanun'un 4. maddesinde, Bakanlık merkez teşkilatının ana hizmet birimleri ile danışma ve denetim birimleri ve yardımcı birimlerden meydana geleceği, Bakanlık merkez teşkilatının Ek-1 sayılı cetvelde gösterildiği gibi olduğu belirtilmiş, Ek-1 sayılı cetvelde de bunun ana hizmet birimleri, danışma ve denetim birimleri ve yardımcı birimler olduğu kurala bağlanmıştır.
Elektrik sektöründe can ve mal güvenliğinin sağlanması, elektrik sektöründe çalışacak kişilerin mesleki ve kişisel gelişimlerinin sağlanabilmesi amacıyla 3154 sayılı Kanun kapsamında 28/08/2015 tarih ve 230 sayılı Bakanlık oluru ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı, Enerji İşleri Genel Müdürü, Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürü, Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürü, Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. Genel Müdüründen oluşan Eğitim Merkezi Kurucular Kurulu oluşturulduğu, Kurucular Kurulunun 11/09/2015 tarih ve 2015/1 sayılı kararı ile Proje Uzmanlığı, Sertifikasyon ve Eğitim Merkezinin (PUSEM) kurulduğu, anılan eğitim merkezinin dayanağı olarak da; Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği, Elektrik Tesisleri Proje Yönetmeliği, Elektrik Üretim Tesisleri Kabul Yönetmeliği, Elektrik Tesisleri Proje Onay ve Kabul Yetkilendirmesi Yönetmeliği'nin gösterildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davalı idare tarafından, mevzuatın verdiği yetkiye dayanılarak eğitim merkezi kurulmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenle, davanın reddine karar verilmesi gerekirken dava konusu işlemin iptali yolundaki Daire kararına katılmıyorum.