MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 30.09.2011 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 17.02.2012 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı, maliki olduğu 67 parsel sayılı taşınmazın genel yola bağlantısı bulunmadığını ileri sürerek, davalı taşınmazından geçit hakkı kurulmasını istemiştir.Davalı, davacının kullandığı kadim yol bulunduğunu, taşınmazından geçit kurulması halinde yola cephesinin daralacağını savunarak davanın reddini istemiştir.Mahkemece, davanın kabulü ile davalıya ait 104 parsel sayılı taşınmazdan geçit kurulmasına karar verilmiştir.Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.Türk Medeni Kanununun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir. Geçit gereksiniminin nedeni, taşınmazın niteliği ile bu gereksinimin nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır.Somut olayda, davacıya ait 67 parsel sayılı taşınmazın genel yola bağlantısı bulunmadığından mutlak geçit ihtiyacı içerisinde bulunduğu açıktır. Hükme esas alınan 17.01.2012 tarihli fen bilirkişi raporunda 1. seçenek olarak belirlenen sarı boyalı olarak işaretlenip (A) ile gösterilen 104 parsel sayılı taşınmazdan geçit kurulmuştur. Davalı, 10.02.2012 günlü celsede, 104 parsel sayılı taşınmazından geçit kurulması halinde taşınmazın yol cephesinin daralacağını savunarak, malik olduğu 101 parsel sayılı taşınmazından bedel ödenmeksizin geçit kurulmasını kabul etmiştir. Anılan fen bilirkişi raporunda, davacının istemi olan güzergah 1. seçenek olarak gösterilip 198,35m²; davalının kabulündeki güzergah ise 7. seçenek olarak gösterilip 292,95m² alanı kapsadığı anlaşılmaktadır. Geçit hakkı mülkiyet hakkını sınırlandıran bir irtifak hakkı olduğundan, geçit güzergahı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmelidir. Eldeki davada, davalının kabulü dikkate alınmadan ve geçit hakkı kurulurken gözetilmesi gereken komşuluk hukuku ilkeleri ile taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakarlığın denkleştirilmesi prensibi yanlış değerlendirilerek davacının sübjektif arzularına uygun biçimde geçit kurulması doğru görülmemiştir.
Mahkemece, yukarıda yapılan saptamalar bir yana bırakılarak, 17.01.2012 günlü fen bilirkişi raporunda 7. seçenek olarak belirlenen mor boyalı olarak işaretlenip (G) ile gösterilen bölümden geçit kurulması yerine yazılı gerekçe ile 104 parsel sayılı taşınmazdan geçit kurulması doğru görülmemiş, kararın bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 30.04.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.