BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/498 Esas 2020/498 Karar Sayılı İlamı
Esas No: 2019/498
Karar No: 2020/498
Karar Tarihi: 23.09.2020
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/498 Esas 2020/498 Karar Sayılı İlamı
T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/498 Esas
KARAR NO : 2020/498
DAVA : Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/07/2019
KARAR TARİHİ : 23/09/2020
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Müvekkili ile davalı ... A. Ş. arasında "Potansiyel Müşteri Araştırma ve Bulma Hizmet Sözleşmesi' kapsamında iş ilişkisi kurulduğunu, iş ilişkisinin "Potansiyel Müşteri Araştırma ve Bulma Hizmet Sözleşmesi'nden de görüleceği üzere sözleşmenin konusunun "müvekkili tarafından ... A.Ş.'ye müşteri bulunması ve davalı şirketin iş bu hizmet karşılığı ödemesi gereken prim ve diğer koşullar...", Müşterinin "serbest tüketici niteliğine haiz, mevzuat doğrultusunda belirlenmiş olan serbest tüketici limitini aşan ve kayıt onay süreci sonunda ... Elektrik'ten elektrik tedarikine başlayan elektrik aboneleri...", Danışmanın "Piyasa araştırmaları yaparak potansiyel müşterilere ... Elektrikle elektrik sözleşmesi yapma konusunda yönlendirme yapan gerçek veya tüzel kişi..." olduğunu, sözleşme incelendiğinde davalı işverenin haklarının üst derecede korunduğu ve tamamen davalı işveren lehine olduğunun görüleceğini, ancak davalı işverenin sözleşmenin sonunda yer alan müvekkilinin hak ediş bedellerinin günün ekonomik ve sektörel koşullarına göre değiştirilebileceği maddesini son derece kötü niyetli, haksız, usul ve yasaya aykırı kullanarak müvekkilinin hak kazanmış olduğu hak edişlerini ödemediğini, ekte sunulu hesaplamanın incelenmesi ile müvekkilinin toplam hak edişinin 22.488,64-TL olup davalı şirket tarafından müvekkiline ödenen tutarın 12.372,68TL olduğunu, davalı şirketin usul ve yasaya aykırı olarak müvekkilinin bakiye hak edişi olan 10.115,96 TL'yi ödemediğini, müvekkilin 2017 Temmuz ayından itibaren ... adına Elektrik Tedarik Sözleşmesi yapmaya başladığını ancak sözleşmenin 21/09/2017 tarihinde yapıldığını, bu durumun dilekçe ekinde sunulu listede yazılı müşterilerin elektrik sözleşmelerinin celp edilmesiyle ortaya çıkacağını, müvekkilinin 2017 temmuz ayından itibaren sokak sokak dolaşarak danışmanlık görevini yerine getirdiğini ve toplamda 80 adet müşterinin davalı şirkete girişini sağladığını, Müvekkilinin Ekim sonuna kadar yaklaşık olarak 4 ay boyunca hiçbir hak ediş almadan çalışmasına devam ettiğini, Davalı işverenin hak edişlerinin ödenmesini sürekli geciktirdiğini, Davalı işverenin son olarak 27/10/2017 tarihinde tamamen usul ve yasaya aykırı bir biçimde mail kanalıyla hakkedişlerini düşürüldüğünü bildirdiğini ve akabinde birkaç gün içerisinde müvekkiline ödeme yaptığını, müvekkilinin 20/03/2018 tarihinde ... Noterliği ... Yevmiye numaralı ihtarname ile davalı şirkete hak edişlerinin değiştiği tarihe kadar eski hak edişlerden hesaplanan ve değiştirilen tarihten itibaren yeni hak edişlerinden doğan alacağının kalanını ödemesi için ihtarname gönderdiğini, Davalı şirketin bu ihtardan sonra her ne kadar bir kısım ödeme yapmış da olsa müvekkilinin hak edişlerini eksik ifa ettiğini beyanla, Müvekkilinin bakiye hak edişi olan 10.115,96 TL'nin 20/03/2018 tarihli ... Noterliği ... Yevmiye numaralı ihtarname tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Taraflar arasındaki sözleşmenin 4.4. Maddesi gereğince, prim hesaplamalarının, müşterilere düzenlenecek ilk faturalardaki değerler üzerinden yapıldığını ve davacıya ödendiğini, sözleşmede belirlenen prim katsayılarının 2017 Ekim döneminde değiştirildiğini ve davacıya tebliğ edildiğini, davacı ile prim katsayıları üzerinde anlaşma sağlandığını, davacı ile müvekkili arasındaki sözleşme uyarınca müşterilerin ilk faturaları üzerinden prim hesaplaması yapıldığından ve davacı tarafından müvekkili şirkete kazandırılan müşteriler için ilk prim hesaplama dönemi, 2017 Ekim dönemi olduğundan, prim hesaplamasının, revize edilen prim katsayıları üzerinden yapıldığını ve davacıya tüm hak edişleri ödendiğini, bu doğrultuda davacı vekilinin dava dilekçesinde, müvekkili şirketin, davacının hak edişlerini 27.10.2017 tarihinde basiretli bir tacire yakışmayacak biçimde düşürdüğü iddiasının kabul edilemeyeceğini, zira taraflar arasında yapılan sözleşmenin 4.1. Nolu maddesi (4.9. Madde sonrası) "... A Ş. Bu hak ediş bedellerini günün ekonomik ve sektörel koşulları doğrultusunda değiştirme hakkına sahiptir." hükmünü içerdiğini, söz konusu madde doğrultusunda prim katsayılarında yapılan güncellemenin tamamen hukuka uygun ve geçerli olduğunu, kaldı ki bu değişikliğe davacının herhangi bir itirazı olmadığını, davacı vekili tarafından dava dilekçesinde belirtilenin aksine müvekkili şirketin "işveren" olmadığını, taraflar arasındaki hukuki ilişkinin, sözleşmeye dayanarak hizmet alımı yapılması olduğunu beyanla, davanın reddine, yargılama giderleri ve ücreti vekâletin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, taraflar arasında yapılan "Potansiyel Müşteri Araştırma ve Bulma Hizmet Sözleşmesi"ne dayanılarak hakediş bedellerinin tahsili istemine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesinde delil olarak; Taraflar arasındaki sözleşme, 20/03/2018 tarihli ... Noterliği ... yevmiye numaralı ihtarname, bilirkişi keşif, tanık, yemin belirtilmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde delil olarak; Sözleşme, protokol, cari hesap, faturalar, müvekkili şirket defter ve kayıtları, ihtarnameler, tanık, bilirkişi, yemin belirtilmiştir.
Mahkememizce bilirkişi olarak görevlendirilen ... ile ... tarafından sunulan 23/07/2020 tarihli bilirkişi raporu özetle; Dava dosyası, dosyaya sunulan bilgi ve belgeler ile davalının defterleri üzerinde yapılan inceleme sonucunda, davalının ibraz olunan 2017-2018 yılı ticari defterlerinin sahibi lehinde delil vasfına haiz olduğu, davalının ticari defterlerine göre; 12.372,65TL+2.227,08TL KDV olmak üzere toplam tutarı 14.599,73TL olan 5 adet davacı faturasının davalının ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, Davalının toplam 14.599,73TL davacıya ödeme yaptığı, böylece davalının ticari defterlerine göre davalının kaydi olarak davacıya borcu olmadığı, ancak taraflar arasındaki sözleşmenin 3. ve 4.2 maddesine göre davacının alması gereken hakediş bedeli ve fiilen ödenen hakediş bedeli farkının 10.120,62TL olarak hesaplandığı, davadan önce davalıya gönderilen ihtarnameye istinaden 29.03.2018 Tarihinde temerrüt oluştuğu, davacının alacak iddiası benimsenmesi durumunda 29.03.2018 temerrüt tarihinden 30.07.2019 dava tarihine kadar 2.388,75TL işlemiş avans faizi hesaplandığı, davacının alacak iddiasının benimsenmesi durumunda; davacının belirlenen asıl alacağına 30.07.2019 dava tarihinden itibaren yıllık %19,50 ve değişen oranlarda avans faizi yürütülebileceği belirtilmiştir.
Davanın tarafları arasında 21/09/2017 tarihli "Potansiyel Müşteri Araştırma ve Bulma Hizmet Sözleşmesi" yapılmıştır. Sözleşmenin 4.2.maddesinde "... aşağıdaki hak ediş hesaplama modellerinden, Danışman tarafından tercih edilen sadece işaretli olan yalnızca bir tanesiyle Kazanım Hakedişi modeli ile hak ediş hesaplayacaktır. Hak ediş bedelleri "Danışmanlık Hak Ediş Hesaplama Modelleri" tablosunda belirtilmiştir..." düzenlemesi yer almaktadır.
Tarafların iddiaları ile toplanan deliller ve usulüne uygun olarak alınan bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Davanın tarafları arasında 21/09/2017 tarihli "Potansiyel Müşteri Araştırma ve Bulma Hizmet Sözleşmesi" yapıldığı, sözleşmenin sözleşmedeki prim katsayılarının 2017 Ekim döneminde değiştirildiği, bilirkişi raporunda taraflar arasındaki sözleşmenin 3. ve 4.2 maddesine göre davacının alması gereken hakediş bedeli ve fiilen ödenen hakediş bedeli farkının 10.120,62TL olarak hesaplandığının belirtildiği, ancak davacının 10.115,96-TL'sı talep ettiği görülmekle taleple bağlılık ilkesi gereği, taleple bağlı kalınarak davanın kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜNE, 10.115,96-TL’sının 29/03/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 691,02-TL nispi karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 172,76-TL harcın mahsubu ile bakiye 518,26-TL harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 3.400-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 217,16-TL ilk gider, 1.600-TL bilirkişi, 85-TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 1.902,16-TL. Yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Arabulucu Ücret Kararı gereği Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00.-TL'nin davalıdan alınarak Hazineye irad kaydına,
6- HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası reesen davacıya iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere tarafların istinaf yasa yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı karar verildi. 23/09/2020
Katip ...
E-imza
Hakim ...
E-imza
