MAHKEMESİ: ...Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi


Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen kararın temyizen tetkiki davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmiş ise de miktar itibariyle kesinlik sınırının altında kaldığından duruşma istemi reddedilerek incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R -
Dava yüklenicinin temlikine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı taktirde ödenen bedelin tahsili istemine ilişkindir.İlk derece mahkemesince, davacının tapu iptali ve tescil talebinin reddine, alacak talebinin kısmen kabulü ile 64.600,00 TL"nin davalı ... İnşaat Turizm ve Tic. Ltd. Şti."nden tahsiline, diğer davalılara yönelik talebin reddine dair verilen kararın, davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine; ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi"nce davacının istinaf başvurusun esastan reddine karar verilmiş, karar davacı vekili tarafından yasal süresi içinde temyiz edilmiştir.Davacı yükleniciden temlik alan, davalılardan ... ve ... arsa sahibi, ... İnşaat Turizm ve Tic. Ltd. Şti. yüklenici ve ... ise yüklenici şirketin yetkili temsilcisidir.Temyiz incelemesi sırasında yapılan inceleme neticesinde, dava tarihinden sonra ancak ilk derece mahkemesi karar tarihinden önce, davalı ... İnşaat Turizm ve Tic. Ltd. Şti."nin ticaret sicil kaydından 6102 sayılı Ticaret Kanunu"nun geçici 7. maddesine göre 18.02.2015 tarihinde re"sen terkin edildiği ve bu hususun 24.02.2015 gün ve 8765 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi"nde ilân edildiği anlaşılmıştır.6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun geçici 7. maddesinde yer alan düzenlemeye göre "01.07.2015 tarihine kadar aşağıdaki hâlleri tespit edilen ya da bildirilen anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin tasfiyeleri ve ticaret sicilinden kayıtlarının silinmesi, ilgili kanunlardaki tasfiye usulüne uyulmaksızın bu madde uyarınca yapılır. a) 24.6.1995 tarihli ve 559 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname gereğince, sermayelerini anılan Kanun Hükmünde Kararname ile öngörülen tutarlara çıkarmamış anonim şirketler ile limited şirketler. b) Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce veya 01.07.2015 tarihine kadar münfesih olan anonim ve limited şirketler. c) Kooperatifler Kanunu hükümlerine göre herhangi bir nedenle dağılmış olan kooperatifler. d) Sebebi ne olursa olsun aralıksız son beş yıla ait olağan genel kurul toplantıları yapılamayan anonim şirketler ile kooperatifler. e) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce tasfiye işlemlerine başlanılmış ancak genel kurulun toplanamaması nedeniyle ara bilançoları veya son ve kati bilançosu genel kurula tevdi edilemediği için ticaret sicilinden terkin işlemi yapılamayan şirket ve kooperatifler.Davacı veya davalı sıfatıyla devam eden davaları bulunan şirket veya kooperatiflere bu madde hükümleri uygulanmaz. " Bu hükme göre, elde açılmış ve görülmekte olan dava bulunduğuna göre, ticaret sicil müdürlüğünce terkin işlemi yapılması mümkün olmamakla birlikte, şirket terkin edildiğinden davalı şirketin dava ehliyeti ortadan kalkmış bulunmaktadır.
Dava ehliyeti; 6100 sayılı HMK"nın 51. maddesinde açıkça düzenlenmiş olup kişinin kendisinin veya yetkili kılacağı bir temsilci aracılığı ile bir davayı takip etme ve usul işlemlerini yapma ehliyetini ifade eder. Dava ehliyeti, medeni (maddi) hukuktaki TMK"nın 9. maddesinde düzenlenen medeni hakları kullanma (fiil) ehliyetinin usul hukukunda büründüğü şekil olarak anlaşılmalıdır. Buna göre; medeni hakları kullanma ehliyeti bulunan her gerçek ya da tüzel kişi dava ehliyetine sahip kabul edilmelidir.
HMK"nın 114/1-d maddesinde açıkça düzenlendiği üzere dava ve taraf ehliyeti dava şartlarındandır. Dava şartları davanın başlangıcından sonuna kadar bulunması gereken şartlarıdır. Eş deyişle dava açan ve davalı konumunda bulunan her gerçek ya da tüzel kişi bu davanın devamı ve hüküm kesinleşinceye kadar bu ehliyetini korumuş olmalıdır. 6102 sayılı TTK"nın 588. maddesine göre limited şirketlerin tüzel kişilik kazanmaları ticaret siciline tescil edilmiş olmaları şartına bağlıdır.
Bu hükümler ve yapılan açıklamalar ışığında somut olaya gelince; davanın açıldığı tarih itibariyle dava ehliyeti bulunan davalı şirketin davanın devamı sırasında ve hükümden önce yapılan terkin ile dava ehliyeti ortadan kalkmış durumdadır. Bu durum, taraf teşkiline ve dava şartlarına ilişkin bulunduğundan davanın her aşamasında re"sen nazara alınması gereken bir durumdur. (Emsal Y. 15.H.D. 14.12.2020 T. 2020/992 E. 2020/3192 K.) O halde mahkemece yapılacak iş; davalı şirketin davanın devamı sırasında terkin edilmekle dava ehliyetini kaybetmesi sebebiyle davalı şirketin ihya edilerek yeniden sicile kaydının sağlanması ve usulünce taraf teşkili sağlanarak, davaya devamla esas hakkında karar vermekten ibaret olup, hükmü temyiz eden bir kısım davalıların diğer temyiz itirazları incelenmeksizin hükmün bu nedenle bozulması uygun bulunmuştur.SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, temyize konu ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararı kaldırılarak, ilk derece mahkemesi hükmünün BOZULMASINA, bozma nedenine göre hükmü temyiz eden davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK 373. madde hükümleri gözetilerek dosyanın ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğin ise bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine gönderilmesine, 29.03.2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.