MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; tarımsal sulama abonesi olduğu davalı şirketin kaçak elektrik kullandığından bahisle 30/06/2010 tarihinde 1.714,20 TL bedelli kaçak tahakkuku ile 29.870,90 TL bedelli kaçak ek tahakkuku, 16/08/2010 tarihinde ise 3.180,20 TL bedelli endekse esaslı ek tahakkuk olmak üzerek toplam 34.765,30 TL borç tahakkuk ettirdiğini ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak, kaydıyla borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı; Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğünce hazırlanan raporda, davalının sayaca müdahalede bulunduğunun tespit edildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davanın reddine dair verilen karar, davacı tarafın temyizi üzerine Dairece verilen 14/03/2019 tarihli ve 2017/15023 E. 2019/2104 K. sayılı kararla; davacı adına 1.714,20 TL kaçak tüketim bedeli tahakkuk ettirildiği halde hükme esas alınan 12/02/2013 tarihli bilirkişi raporunda kaçak tüketim miktarının 39.105,93 TL hesaplandığı, söz konusu bilirkişi raporunda, kaçak tahakkuk bedelinin, yönetmelik ve 622 sayılı kurul kararında açıklanan yöntemle incelenmediği gibi miktarlar arasındaki fahiş farkın neden kaynaklandığının da belirtilmediği, davacının eldeki dava ile kaçak tespit tutanağına istinaden adına tahakkuk ettirilen kaçak tüketim bedeli, kaçak ek tüketim bedeli ve endekse esaslı kaçak tüketim bedeli olarak üç kalem borç hakkında borcu bulunmadığının tespitini talep ettiği halde, hükme esas alınan bilirkişi raporunda sadece kaçak elektrik tüketim miktarının hesaplandığı, gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde; alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın reddine karar verilmiş, karar, davacı tarafça temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dava; kaçak ve ek kaçak tahakkuku ile endeks esaslı ek tahakkuktan kaynaklanan menfi tespit davasıdır.
Dosyada yer alan Sanayi Bakanlığı Ölçü ve Ayar Şube Müdürlüğünün 29/06/2010 tarihli raporunda sayaca müdahale edildiği tespit edilmiş olmakla, davacının kaçak elektrik kullandığı hususu uyuşmazlık konusu değildir.
Tutanak tarihinde yürürlükte bulunan Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek üzere Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından çıkarılan “Kaçak ve Usulsüz Elektrik Enerjisi Kullanılması Durumunda Yapılacak İşlemlere İlişkin Usul ve Esaslar” hakkındaki 622 sayılı EPDK Kararının 1/C maddesinde kaçak elektrik enerjisi kullandığı tespit edilen tüketiciye yapılacak kaçak tahakkuk tüketim miktarının ne şekilde hesaplanacağı açıkça belirtilmiştir. Buna göre;
"Tüketim miktarı hesaplama"
"Kaçak elektrik enerjisi kullandığı tespit edilen kullanım yerinde tüketilen elektrik enerjisi miktarı;
1) Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 13. maddesinin (a) bendi çerçevesindeki tespitlerde;
a) Tüm müşteriler için öncelikle ihtilafsız dönemlerdeki tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan sayaç değerine göre, (Kaçak kullanım tespitinin yapıldığı tarihten geriye dönük olarak yapılan incelemeler sonucunda, tüketim değerlerinin düşmeye başladığı tarih tespit edilebiliyorsa, bu tarihten önceki dönem ihtilafsız dönem olarak kabul edilir.)
b) Doğru tespit edilmiş tüketim değeri yoksa;
1) Meskenlerde, bağlantı gücü ve ortalama aylık çalışma saatine göre (buradaki bağlantı gücü, proje varsa projesinde belirtilen gücün kullanma faktörü olan 0,60’ı, projesi yok ise, basit yapılarda 3 (üç) kW, diğerlerinde 5 (beş) kW’ın altında olmamak üzere) yöresel özellikler ve benzer yapılar göz önüne alınarak,
2) Müstakil trafolularda (müşteri veya müşteri olmayan) ölçü noktasına bakılmaksızın, besleme transformatör veya transformatörlerinin toplam kurulu gücünün kullanma faktörü olarak alınan 0.60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve ortalama aylık çalışma saatine göre,
3) Meskenler ve müstakil trafolular hariç olmak üzere diğer abone gruplarında, tespit edilen kurulu gücün kullanma faktörü olarak alınan 0.60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve bu değer 3 kW’ın altında olmamak üzere ortalama aylık çalışma saatlerine göre hesaplanır."
Açıklanan bu maddeye göre; kaçak kullanım tahakkuk miktarı öncelikle tüketimi doğru kaydetmiş olan sayaç değerine göre, doğru tespit edilmiş tüketimin olmaması halinde kurulu güce göre hesap yapılması gerektiği açıklanmıştır. Kurul Kararında doğru kaydetmiş olan sayaç değeri, kaçak kullanım tespitinin yapıldığı tarihten geriye dönük olarak yapılan incelemeler sonucu, tüketim değerinin düşmeye başladığı tarihten önceki dönemdeki tüketimler olarak ifade edilmiştir.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda; sayaca müdahalenin hangi tarihte yapıldığı yani tüketim değerinin hangi tarihte düşmeye başladığı hususunun belirsiz olduğu, bu sebeple dosyada bulunan tüm endeks değerlerinin müdahaleli olacağı ihtilafsız dönemlerdeki tüketimi
esas alarak hesaplama yapılamayacağı gerekçesiyle kurulu güç üzerinden kaçak kullanım hesabı yapıldığı halde, 17/08/2007 tarihinde 213 olarak okunan sayaç endeksinin 26/06/2010 tarihinde 155,06"ya düştüğü, son okuma endeksinin ilk okuma endeksinden küçük olmasının 17/08/2007 tarihinden sonra sayaca müdahale edildiğinin göstergesi olduğu belirtilerek, ek tüketim bedeli hesaplanmıştır. Bu durumda, bilirkişi raporu kendi içerisinde çelişkili olduğu gibi Yönetmelik ve 622 sayılı Kurul Kararına da uygun değildir.
O halde mahkemece; kaçak ve ek kaçak tüketim miktarının hesaplanması bakımından öncelikle davacının kaçak kullanım başlangıç tarihinin tespiti açısından, dosya arasında bulunmayan kaçak öncesi döneme ilişkin davacıya ait tüm tüketim ekstreleri dosya arasına alındıktan sonra öncekiler dışında 3 kişiden oluşan yeni bir bilirkişi heyetinden; kaçak tutanak tarihindeki yönetmelik ile özellikle 622 sayılı Kararın 1/C-a unsurları değerlendiren kaçak kullanımın başladığı eş söyleyişle ihtilafsız dönemin sona erdiği tarihin saptanamaması halinde 1/C-b bendine göre toplam kurulu gücünün kullanma faktörü olarak alınan 0,60 ile çarpımı sonucu bulunan diğer bağlantı gücü olarak esas alınarak kaçak ve ek tüketim bedelinin hesaplanması hususunda taraf ve Yargıtay denetimine uygun nitelikte ve davacının aşamalardaki itirazlarını da karşılar mahiyette rapor alınmak suretiyle hüküm tesisi yoluna gidilmesi gerekirken, çelişkili ve mevzuata uygun olmayan bilirkişi raporuna dayanarak yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK"nın 428.maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nın 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/12/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.