Danıştay 3. Daire 2019/3043 Esas 2021/2499 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/3043
Karar No : 2021/2499

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusunu sonuçlandıran … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, yeminli mali müşavir sıfatıyla tasdik raporu düzenlediği … Demir Çelik Kömür Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin komisyon geliri elde etmek için muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlenmek fiiline iştirak ettiğinden bahisle değinilen şirket tarafından yol açılan vergi kaybının bir katı tutarındaki vergi ziyaı cezası ile ilgili olarak 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 9. ve 13. maddeleri uyarınca adına kayıtlı taşıtlar ve banka hesaplarına uygulanan ihtiyati haczin kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacının bağlı bulunduğu Mardin Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından yerine, … Demir Çelik Kömür Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin bağlı bulunduğu vergi dairesi müdürlüğü tarafından uygulanan ihtiyati hacizde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu ihtiyati haciz kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davacının yeminli mali müşavir sıfatıyla işlemlerini yürüttüğü şirket adına yapılmış ve kesinleşmiş herhangi bir tarhiyatın olmadığı olayda iştirake konu kesinleşmiş bir fiilin varlığından bahsetmeye olanak bulunmadığı, dolayısıyla iştirak bu aşamada söz konusu olmayacağından, ihtiyati haciz işleminde hukuka uygunluk görülmediğinden istinaf başvurusu belirtilen gerekçeyle reddedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacının yeminli mali müşaviri olduğu … Demir Çelik Kömür Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında inceleme başlatıldığı, adı geçen şirketin sahte fatura düzenleme organizasyonu içinde yer aldığı, davacının 2016 yılında söz konusu firmanın tasdik raporunu düzenlemiş olması nedeniyle ilgili yılda kullanılan sahte fatura ile yol açıldığı belirlenen vergi kaybından iştirak eylemi nedeniyle sorumlu olması gerektiğinin belirtilmesi üzerine Dörtyol Vergi Dairesi Müdürlüğü'nün talebi üzerine Hatay Vergi Dairesi Başkanlığının 07/03/2018 tarih ve 6648 sayılı olur yazılarına dayanılarak dava konusu işlemlerin tesis edildiği, ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz kararı alınabilmesi için yerleşik yargı kararları doğrultusunda 213 sayılı Yasanın 344. ve 359. maddelerinde sayılan hususlara ilişkin bir kamu alacağının salınması yolunda gereken işlemlere başlanılmasının yeterli olduğu, davacı hakkında vergi kaçakçılığı fiiline iştirakten kaynaklı olarak müştereken sorumlu sıfatıyla, kamu alacağının güvence altına alınmasına yönelik işlemlerin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmiştir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : … Demir Çelik Kömür Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketiyle 2016 yılı için kurumlar vergisi yönünden tam tasdik sözleşmesi imzalandığı ve yıl içerisinde karşılıklı olarak sözleşmenin feshedildiği, durumun ilgili merciilere bildirildiği, adı geçen firma hakkında bir rapor düzenlenmediği, hakkında tesis edilen işlemin usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek talebin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının, yeminli mali müşavir sıfatıyla tasdik raporu düzenlediği … Demir Çelik Kömür Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin komisyon geliri elde etmek için muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlenmek fiiline iştirak ettiğinden bahisle kamu alacağının güvence altına alınması amacıyla adına kayıtlı taşıtlar ve banka hesaplarına uygulanan ihtiyati haczi yetkisiz vergi dairesi tarafından işlem tesis edilmiş olduğu yolundaki gerekçeyi hükme esas alarak kaldıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf isteminin Vergi Dava Dairesince, iştirake konu kesinleşmiş bir fiil olmadığı gerekçesiyle reddedildiği anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT: 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanun'un 19. maddesiyle değişik 45. maddesinin 2. fıkrasında, istinafın temyizin şekil ve usullerine tabi olduğu, 3. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar vereceği, karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı vereceği, 4. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulmadığı takdirde istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vereceği, bu hâlde bölge idare mahkemesinin işin esası hakkında yeniden bir karar vereceği kurala bağlanmıştır.

2577 sayılı Kanunun yine 6545 sayılı Kanun'un 22. maddesiyle değişik 49. maddesinin 1. fıkrasında ise temyiz incelemesi sonunda Danıştay'ın; kararı hukuka uygun bulursa onayacağı, kararın sonucu hukuka uygun olmakla birlikte gösterilen gerekçeyi doğru bulmaz veya eksik bulursa, kararı, gerekçesini değiştirerek onayacağı hüküm altına alınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME: 2577 sayılı Kanun'un, istinafın, temyizin şekil ve usullerine tabi olduğu yolundaki düzenlemesini içeren 45. maddesinin 2. fıkrasının, istinaf başvurusuna konu olacak kararlara karşı yapılan kanun yolu başvurularında dilekçelerdeki hitap ve istekle bağlı kalınmaksızın dosyaların bölge idare mahkemelerine gönderileceği kuralına dair cümleyle tamamlanması ve fıkrada Kanun'un "Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar" başlıklı 49. maddesine herhangi bir atıfta bulunulmamış olması karşısında, istinafın temyizin şekil ve usullerine tabi olacağı yolundaki kuralın, istinaf dilekçeleri ve bu dilekçeler üzerine Kanun'un 48. maddesine göre bölge idare mahkemelerince yapılacak işlemlerle ilgili olarak getirilmiş olduğunun kabulü gerekir. Başka bir ifadeyle, değinilen bu kuralın, Danıştay'ın temyiz incelemesi sonunda verdiği kararlarla ilgili 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin, istinaf incelemesi üzerine verilecek kararlar için de uygulama imkanı getirdiğinden söz edilemez.
Nitekim, istinaf başvuruları üzerine bölge idare mahkemelerince verilecek kararlara ilişkin 45. madde düzenlemesi ile temyiz incelemesi üzerine Danıştay tarafından verilecek kararlara ilişkin 49. madde düzenlemesi, 2577 sayılı Kanunda 6545 sayılı Kanunla eş zamanlı getirilmiş değişiklikler olup, Yasa koyucu tarafından 49. maddede, temyiz incelemesi üzerine verilecek onama ve bozma kararları bentler halinde ayrıntılı biçimde belirtilmişken, aynı Kanun'un 45. maddesinin 3. ve 4. fıkralarında istinaf başvuruları üzerine verilecek kararla ilgili olarak 49. maddeden farklı terimler ve usuller getirilmiş olması yukarıdaki görüşü doğrular mahiyettedir.
Belirtilen nedenlerle, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulması durumunda istinaf başvurusunun reddine; hukuka uygun bulmaması durumunda ise istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararını kaldırarak işin esası hakkında yeniden bir karar verecek olan bölge idare mahkemelerince, istinaf incelemesine konu kararda sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemekle birlikte gerekçesinin hukuka uygun bulunmadığı hallerde, ilk derece mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilerek istinaf isteminin reddine karar verilemeyeceğinden, dava konusu tarhiyata ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun, kararın gerekçesi değiştirilerek reddi yolundaki Vergi Dava Dairesi kararında yargılama usulüne uygunluk görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. …Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının BOZULMASINA,
2. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesine,
3. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 06/05/2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.