Danıştay 10. Daire 2016/11958 Esas 2021/2274 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/11958
Karar No : 2021/2274

DAVACI : Müflis … Boya ve Kimya San. Tic. A.Ş.

VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı

VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU :
Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü'nün "Belediye Mallarının Haczi" konulu ... tarih ve ... sayılı işleminin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü'nün "Belediye Mallarının Haczi" konulu … tarih ve … sayılı işleminin, Anayasa Mahkemesi'nin 6552 sayılı Kanun'un 121. maddesi ile 5393 sayılı Belediyeler Kanunu'nun 19. maddesine eklenen fıkranın kısmen iptaline ilişkin 17/06/2015 ve E:2014/194, K:2015/55 sayılı kararına aykırı olduğu, dava konusu işlemin belediyelerden alacağı olan kişi/kuruluşların alacaklarına kavuşmasını engellemesi nedeniyle hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
Davalı İdare tarafından, Anayasa Mahkemesi'nin 6552 sayılı Kanun'un 121. maddesi ile 5393 sayılı Belediyeler Kanunu'nun 19. maddesine eklenen fıkranın kısmen iptaline ilişkin 17/06/2015 ve E:2014/194, K:2015/55 sayılı kararının, belediyeler aleyhine başlatılan icra takiplerinde icra müdürlüklerinin farklı uygulamalarına neden olduğu, dava konusu işlemin yaşanılan tereddütlerin giderilmesi amacıyla tesis edildiği, işlemin iptal kararı neticesinde yürürlükte olan 5393 sayılı Belediyeler Kanunu'nun 19. maddesine aykırı bir yönünün bulunmadığı savunularak davanın reddine karar verilmesi istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …

DÜŞÜNCESİ : Dava; Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün "Belediye Mallarının Haczi" konulu … gün ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare hukukunda normlar hiyerarşisinde Yönetmeliklerden sonra gelen düzenleyici işlemlerden olan Genelgeler, bir Yönetmeliğe dayalı olarak ve yönetmelik hükümlerine açıklık getirmek amacıyla çıkarılırlar.
24.5.2017 gün ve 4538 sayılı işlemin incelenmesinden, belediyeler hakkında yapılan icra takiplerinde, borçlunun malları üzerine haciz konulurken Anayasa Mahkemesinin 17/06/2015 tarihli, E:2014/194, K:2015/55 sayılı ilamı ve 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanunun 121'inci maddesi ile değişen 5393 sayılı Belediye Kanununun 15'inci maddesinin kısmen ve 123'üncü maddesi ile Belediyeler Kanununa eklenen geçici 8'inci maddesinin tamamen iptal edilmesi üzerine farklı uygulamalara neden olan birtakım tereddütler yaşandığı, ayrıca uygulamada haczi caiz olmayan malların haczedilmesi ve alacaktan fazla mal haczedilmesi suretiyle çeşitli mağduriyetlere yol açıldığının, Adalet Bakanlığına ulaşan başvurulardan anlaşılması üzerine, dava konusu edilen yazı ile, Cumhuriyet Başsavcılıklarına bilgilendirme yapıldığı ve konunun ilgililere duyurulmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır.
Belirtilen bu duruma göre; Anayasa Mahkemesi kararı ile mal beyanına ilişkin hükümlerin iptal edilmediği hususu gözetilerek, iptal edilen hükümlerin yürürlükteymiş gibi uygulanmasıyla ortaya çıkan karışıklığın önlenmesine ve takiplerin kolaylaştırılmasına yönelik olarak yayımlanan genelgede hukuka aykırı bir husus görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, davanın reddi yönünde karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Davacı şirket tarafından, ... İcra Müdürlüğünde Esenyurt Belediye Başkanlığı aleyhine icra takibi başlatılmıştır.
Davacı şirket tarafından, 26/04/2016 tarihinde borçlu belediyenin mal beyanında bulunduğu, bunun dışında belediye adına kayıtlı motorlu taşıtın bulunup bulunmadığının sorgulanması, kayıt varsa haczini, mevduat hesaplarında varsa bulunan paranın haczi için bankalara birinci haciz ihbarnamesi gönderilmesi talebinde bulunulmuş, anılan İcra Müdürlüğü tarafından Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü'nün "Belediye Mallarının Haczi" konulu ... tarih ve … sayılı işlemi gerekçe gösterilerek reddedilmiştir.
Davacı Şirket tarafından, Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü'nün "Belediye Mallarının Haczi" konulu, … tarih ve … sayılı işleminin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :

ESAS YÖNÜNDEN:
İlgili Mevzuat:
03/07/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun "Belediyenin yetkileri ve imtiyazları" başlıklı 15. maddesine, 10/09/2014 tarihli ve 6552 sayılı Kanun’un 121. maddesiyle “İcra dairesince haciz kararı alınmadan önce belediyeden borca yeter miktarda haczedilebilecek mal gösterilmesi istenir ve haciz işlemi sadece gösterilen bu mal üzerine uygulanır. On gün içinde yeterli mal beyan edilmemesi durumunda yapılacak haciz işlemi, alacak miktarını aşacak veya kamu hizmetlerini aksatacak şekilde yapılamaz.” hükmü eklenmiştir.
Söz konusu fıkranın iptali istemiyle açılan davada Anayasa Mahkemesinin 17/06/2015 tarih ve E:2014/194, K: 2015/55 sayılı kararıyla itiraz konusu kuralda yer alan “... ve haciz işlemi sadece gösterilen bu mal üzerine uygulanır” ibaresi ile “... veya kamu hizmetlerini aksatacak ...” ibaresi, Anayasa’nın 2., 13., 35. ve 36. maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmiştir.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 74. maddesinde, “Mal beyanı, borçlunun gerek kendisinde ve gerek üçüncü şahıslar yedinde bulunan mal ve alacak ve haklarında borcuna yetecek miktarın nevi ve mahiyet ve vasıflarını ve her türlü kazanç ve gelirlerini ve yaşayış tarzına göre geçim membalarını ve buna nazaran borcunu ne suretle ödeyebileceğini yazı ile veya şifahen icra dairesine bildirmesidir.” hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu işlem incelendiğinde, belediyeler hakkında yapılan icra takiplerinde haciz kararından önce ilgili belediyeye yazılacak müzekkere ile borca yeter miktarda haczi kabil mal gösterilmesinin istenileceği, bildirilen malların alacağı karşılaması halinde bu malların haczi ile yetinileceği, yeterli mal bildirilmediğinin anlaşılması üzerine icra müdürlüklerince talep halinde borç ve fer'ilerini karşılayacak miktarda ilave haciz yapılması, haciz işlemlerinde haczedilmezlik hususunun resen gözetilmesi, belediyelerin üçüncü şahıslarda olan hak, alacak ve banka hesaplarının haczine ilişkin yazılacak yazı ve ihbarnamelerde Belediye Kanunu'na ve İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun'a göre haczi caiz olmayan hak, alacak ve hesaplar üzerinde haciz işleminin uygulanması yönünde düzenlemelere yer verildiği görülmektedir.
Davacı tarafından her ne kadar söz konusu işlemin, Anayasa Mahkemesi'nin 6552 sayılı Kanun'un 121. maddesi ile 5393 sayılı Belediyeler Kanunu'nun 19. maddesine eklenen fıkranın kısmen iptaline ilişkin 17/06/2015 ve E:2014/194, K:2015/55 sayılı kararına aykırı olduğu, dava konusu işlemin belediyelerin ancak mal beyanında yer verilen malları üzerine haciz uygulanabileceğine yönelik düzenleme içermesi nedeniyle borçluların alacaklarına kavuşmasını engellediği iddia edilmişse de, dava konusu işlemde haciz uygulanacak malların yalnızca borçlu belediye tarafından beyan edilen mallarla sınırlı olmadığının aksine bu malların alacağı karşılamaması halinde ilave haciz yapılacağına ilişkin kuralı içerdiği dolayısıyla dava konusu işlemin belediyelerden alacaklı olanların alacaklarına kavuşmasını engellemeye yönelik bir yönünün bulunmadığı, dava konusu işlemin Anayasa Mahkemesi'nin söz konusu kararı neticesinde yürürlükteki haliyle 5393 sayılı Belediyeler Kanunu'nun 19. maddesine aykırılık içermediği anlaşılmaktadır.
Bu nedenle, belediyeler aleyhine yapılacak icra takiplerinde icra dairelerinde yaşanılan tereddütlerin giderilmesi ve haciz işlemlerinin kanunlara uygun olarak yürütülmesini teminen tesis edilen dava konusu işlemde kamu yararına, üst normlara ve hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3..Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere, 17/05/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.