8. Hukuk Dairesi Esas No: 2017/1006 Karar No: 2017/5132 Karar Tarihi: 06.04.2017
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2017/1006 Esas 2017/5132 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Sulh Hukuk Mahkemesi'nde görülen bir dava, derneğe ait belgelerin kaybolması sebebiyle zayi belgesi verilmesi istemiyle açılmıştır. Mahkeme, davanın reddine karar verince davacı dernek temsilcisi, hükmü temyiz etmiştir. İlgili kanun maddesi gereği, zayi belgesini vermeye yetkili mahkeme, dernek merkezinin bulunduğu yer mahkemesidir. Ancak davada davalı derneğin merkezinin hangi ilde olduğu belirtilmediğinden mahkemece işin esasına girilerek davanın reddine karar verilmiştir. Karar temyiz edildiğinde ise, Yargıtay 8. Hukuk Dairesi mahkemenin yetkisizlik nedeniyle dava dilekçesini reddetmesi gerektiğini belirtmiş ve hükmün bozulmasına karar vermiştir. Davanın Dernekler Kanunu'nun 32. maddesi kapsamındadır. Bu maddeye göre, derneklerin tutmakla yükümlü olduğu belgelerin kaybolması ya da okunamaz hale gelmesi durumunda dernek merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde zayi belgesi almak için davalarını açma zorunluluğu vardır. Yetkili mahkeme, dernek merkezinin bulunduğu yer mahkemesidir.
8. Hukuk Dairesi 2017/1006 E. , 2017/5132 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Dernek (Zayi Belgesi Verilmesi)
Hasımsız görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı temsilcisi tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. ... A R A R
Dava dilekçesinde, derneğe ait bir kısım belgelerin kaybolması sebebi ile zayi belgesi verilmesi istenilmiş; Mahkemece, davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm davacı dernek temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir. Dava, Dernekler Kanunu"nun 32. maddesine göre hasımsız olarak açılan, zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir. 5253 sayılı Dernekler Kanununun 32/... maddesinde; dernekler tarafından tutulması zorunlu olan defter ve belgelerin gerekli dikkat ve özen gösterilmiş olması şartıyla elde olmayan bir nedenle okunamayacak hale gelmesi veya kaybolması halinde derneğe bu hususun öğrenilmesi tarihinden itibaren 15 gün içinde dernek merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde zayi belgesi almak için dava açma zorunluluğu getirilmiş, bu gereği yerine getirmeyen yöneticilerin cezalandırılacağı hükme bağlanmıştır. Dernek ile ilgili davalar kamu düzenine ilişkin olup, 5253 sayılı Kanunun 32/... maddesindeki düzenleme uyarınca, zayi belgesini vermeye yetkili mahkeme dernek merkezinin bulunduğu yer mahkemesidir. Bu maddede düzenlenen yetki, kesin nitelikte olup, kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemece re"sen gözönüne alınması gerekir. Somut olayda, toplanan delillerden davalı derneğin merkezinin ... İli olduğu, davanın ise ... 1. Sulh Hukuk Mahkemesin"de açıldığı anlaşılmaktadır. Buna göre, mahkemece dava dilekçesinin yetkisizlik nedeniyle reddi yerine işin esasına girilerek davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK"nın Geçici 3. maddesi ve 1086 sayılı HUMK"un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, HUMK"nun 440/III-1, 2, 3 ve 4. bentleri gereğince ilama karşı karar düzeltme yolu kapalı bulunduğuna ve peşin harcın temyiz edene iadesine, 06.04.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.