Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/228 Esas 2021/958 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/228
Karar No : 2021/958

TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- … Bakanlığı
VEKİLİ: Av. …
2- … Valiliği - …
VEKİLİ: Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 21/06/2019 tarih ve E:2015/10326, K:2019/5903 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Hemşirelik bölümü öğrencisi olan davacının okul birincisi olarak kabul edilemeyeceğine ilişkin Samsun Valiliği Atatürk Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işlemi ile bu işlemin dayanağı olan, 07/09/2013 tarih ve 28758 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'nin 64. maddesinin 1. fıkrasının iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 21/06/2019 tarih ve E:2015/10326, K:2019/5903 sayılı kararıyla;
Her ne kadar davacı tarafından Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'nin 64. maddesinin 1. fıkrasının tamamı dava konusu edilmiş ise de; dava konusu bireysel işlemde davacının bütün derslerinde başarılı olmasına rağmen okul müdürlüğünce okul birincisi olarak kabul edilememe gerekçesinin yaz stajını tamamlamaması olduğu ve dava dilekçesinde davacının hukuka aykırılık iddialarının "Ancak bütün derslerden başarılı olmasına rağmen stajını tamamlamayan öğrenciler...okul birincisi olamaz." kısmına yönelik olduğu anlaşıldığından bu kısım ile sınırlı olarak hukuki denetim yapıldığı;
Anayasa'nın 42. maddesi ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin Ek 1 Nolu Protokolü'nün 2. maddesi, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun 6. maddesi ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 45. maddesi birlikte değerlendirildiğinde; milli eğitim sistemimizin amaçlarından birinin de, başarının tespitinde adil ve objektif bir değerlendirme yapılarak öğrencilerin, bu tespite dayalı olarak kendilerine en uygun öğrenim kurumlarına yönlendirilerek daha başarılı olma yolunda motivasyonlarının arttırılması olduğu, bu kurallara dayanan Yönetmeliğin de kanuni kuralın amacı ve öngörüsünü gerçekleştirecek doğrultuda düzenlemeler içermesi gerektiği;
Nitekim, yükseköğretime girişte okul birincilerine kontenjan ayrılmasını öngören 2547 sayılı Kanun hükmü ile de, eğitim hayatı boyunca elde edilen başarının bir anlamda ödüllendirilmesi ve devamının sağlanması amacına yönelik hak sağlayan bir düzenleme yapıldığı, böylece, 1739 sayılı Kanun'un öngörüsü ve amacının, bir başka kanuni düzenlemede de yer aldığı ve bu düzenlemelerin, eğitim ve öğretimin, başarılı bir şekilde devamlılığının sağlanmasını amaçladığı gibi eğitim ve öğretimin bireysel olduğu kadar toplumsal kazanım ve sonuçlar yaratacağı kabulüne de dayandığı;
Dava konusu Yönetmeliğin davanın açıldığı tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle; staja ilişkin esasları belirleyen 69, 126, 132 ve 133. maddeleri ile bir bütün olarak incelendiğinde, eğitim müfredatında yer alan derslerden edinilen başarının değerlendirilmesi ile stajın değerlendirme yöntemlerinin birbirinden bağımsız kılındığının anlaşıldığı; staj sonucu öğrencilerin elde ettiği değerlendirme puanının, derslerden elde ettiği başarı puanı üzerinde bir etkisinin bulunmadığı;
Nitekim, Yönetmeliğin 53. maddesinde, işletmelerde alınan beceri eğitimi sonrası yapılan beceri sınavı sonucu alınan puan, yıl sonu başarı puanının belirlenmesinde dikkate alınırken, staja ilişkin bir belirlemeye yer verilmediği ve 55. maddesi uyarınca mezuniyet puanlarının da yıl sonu başarı puanları esas alınarak belirlendiğinin görüldüğü;
Bu durumda, mezuniyet puanı itibarıyla okul birincisi olmaya hak kazanmış olanların, stajını tamamlamadığından bahisle bu haktan yararlandırılmayarak mağdur edilmesi sonucunu doğuran dava konusu düzenlemede hukuka uyarlık bulunmadığı;
Kaldı ki, ders kesim tarihinden sonra yapılması öngörülmüş ve planlanmış olan stajın mezuniyet puanının belirlendiği tarihte ilgili öğrenci tarafından tamamlanması fiilen ve hukuken mümkün olmadığından, bu durumun öğrencinin ders kesim tarihi itibariyle elde ettiği başarıyı ortadan kaldıracak şekilde düzenlenmesi ve yorumlanmasının, stajın planlama usulü ve okul idarelerinin yetki ve sorumluluğunu belirleyen kurallar birlikte değerlendirildiğinde Yönetmeliğin kendi içerisinde bir çelişki yaratmasına sebebiyet vereceği;
Öte yandan, yükseköğretime yerleştirme sınavlarına, yalnızca ortaöğretim kurumlarından mezun olmuş ve diploma sahibi olanların değil ortaöğretim kurumlarının son sınıfında öğrenim görmeye devam edenlerin de katılımı sağlandığından, bunun doğal ve zorunlu bir sonucu olarak, sınav sonucu alınan puanlarla herhangi bir yükseköğretim programına yerleştirilmek için tercih yapma aşamasına gelenlerden mezuniyet koşulu da aranmadığı ve ilgililerin, öğrenim gördüğü kurumdan mezun olduğunu ve bir üst öğrenime devam etme hakkı kazandığını belgeleyen diplomanın, yerleştirilme hakkı kazandığı yükseköğretim kurumuna kayıt yaptırma aşamasında ibrazının zorunlu kılındığı, bu durumda, ilgilinin bu tarihte stajını tamamlayarak diploma almaya hak kazanamaması halinde söz konusu programa kayıt yaptıramayacağı ve bu haktan başka bir öğrencinin yararlanacağı açık olduğundan, okul birincisi olduğu halde ders kesim tarihi itibarıyla stajını tamamlamadığından bahisle Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezine bildirilmeyen öğrencilerin eğitim ve öğrenim hakkının ihlal edileceği;
Davacının okul birincisi olarak kabul edilemeyeceğine ilişkin Samsun Valiliği ... Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işlemine gelindiğinde;
Anılan işlem ile davacının 2014-2015 öğretim yılı sonu itibarıyla 12. sınıflar içerisinde 4 yıllık ortaöğretim başarı puanı ortalaması baz alındığında 90,85 not ortalamasıyla okul birincisi olduğu, ancak yaz stajını tamamladığında en erken 05/08/2015 tarihinde mezun sayılacağından Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'nin 64. maddesi gereğince okul birincisi olarak kabul edilemeyeceğinin belirtildiği anlaşıldığından, yukarıda yer verilen gerekçeler doğrultusunda hukuka aykırılığı tespit edilen Yönetmeliğe dayanılarak tesis edilen bireysel işlemde de hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle;
Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'nin 64. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "Ancak bütün derslerden başarılı olmasına rağmen stajını tamamlamayan öğrenciler...okul birincisi olamaz." ibaresi ile … tarih ve … sayılı bireysel işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davalı idarelerden Milli Eğitim Bakanlığı tarafından, 2013-2014 öğretim yılı itibarıyla Anadolu Sağlık Meslek Liselerinin kademeli olarak kapatıldığı, yeni programda hemşirelik alanına ve yaz uygulamasına yer verilmediği, mevzuat uyarınca staj bitirme puanının öğrencinin başarısına etki ettiği ileri sürülmektedir.
Davalı idare Samsun Valiliği tarafından, Yönetmeliğe dayanılarak tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddine,
2. Dava konusu düzenlemenin ve bireysel işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin 21/06/2019 tarih ve E:2015/10326, K:2019/5903 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 18/05/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.