17. Hukuk Dairesi 2016/5042 E. , 2019/1169 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki, trafik kazası sonucu desteğin ölümü nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne-kısmen reddine ilişkin verilen hüküm, davacılar vekili ile davalılar ... Sigorta A.Ş. ve...Sigorta ...vekilleri tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili dava dilekçesinde, müvekkillerinin murisi olan ..."in maktül ..."nun kullandığı motorsiklet ile seyir halinde iken davalı ..."in kullanmış olduğu... plakalı araç ile çarpışması neticesinde vefat ettiğini, meydana gelen kazada asli kusurlunun araç sürücüsü olduğunu, müvekkillerinin murisi olan ..."in kereste fabrikasında çalışmakta iken vefat ettiğini, murisin vefatı nedeniyle müvekkilleri olan anne, baba ve kardeşinin hem destekten yoksun kaldıklarını, hem de büyük acılar çektiklerini beyan ederek; murisin annesi ... ve babası ... için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile ayrı ayrı 25.000,00.-TL maddi, ayrı ayrı 40.000,00.-TL manevi, murisin kardeşi müvekkili ... için 30.000,00.-TL manevi tazminat olmak üzere toplamda 160.000,00.-TL tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar ... ile ... ve ... Sigorta A.Ş. vekilleri ayrı ayrı verdikleri cevap dilekçelerinde davanın reddini,...(...) Sigorta A.Ş vekili ise trafik poliçesi teminatının üzerinde kalan miktarın söz konusu olması halinde yüksek hadli ihtiyari mali mesuliyet poliçesinden karşılanacağını savunmuştur.
Mahkemece toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davanın kısmen kabul kısmen reddi ile; davacı ... için 11.097,95 TL, davacı ... için 12.371,00 TL maddi tazminatın, davalılar ... ve ..."dan tamamen, diğer davalılar ... Sigorta A.Ş ve ... Sigorta A.Ş"nin ise poliçe limitleri dahilinde olmak üzere; davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, karar verilen kısım yönünden olay tarihi olan 09.09.2006 tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine; davacılar ... ve ... Perk yönünden 5.000,00"er TL, davacı ... yönünden 2.000,00TL manevi tazminatın 09.09.2006 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."dan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ile davalılar ... Sigorta A.Ş. ve...Sigorta A.Ş. vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; konusunda uzman bilirkişi tarafından, oluşa ve dosya kapsamına uygun biçimde düzenlenen rapordaki kusur tespitinin benimsenmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına; manevi tazminatın takdirinde TBK"nun 56. (BK"nun 47.) maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nasafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına göre; davacılar vekilinin hükmedilen manevi tazminatlara yönelik yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası sonucu davacıların desteğinin ölümü nedeniyle, işgöremezlik tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; dosya kapsamından; davanın açılmasından sonra, davacılar ... ve ... vekili ile davalı...Sigorta AŞ. arasında 09.07.2007 tarihinde ibraname imzalandığı, davalılara 25.200,00TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 2.700,00TL vekalet ücreti olmak üzere toplamda 27.000,00TL ödenmesi hususunda tarafların mutabık kaldığı, davalıların bu ödeme nedeniyle eldeki dava, açılacak icra takiplerinden fazlaya dair haklarını da kapsar şekilde ...... Sigorta A.Ş. lehine feragat ettikleri ayrıca; poliçe ve olaydan dolayı...Sigorta A.Ş. ni tamamen, diğer davalılar ... ve ..."ı ise destekten yoksun kalma tazminatı yönünden tamamen mutlak ve kesin bir şekilde ibra ettikleri ve davalı ... tarafından asıl alacak ve ferileri ile birlikte 27.000,00TL ödendiği anlaşılmaktadır.
Bu halde, "ibraname- feragatname ve makbuz" başlıklı 09.07.2007 tarihli belge değerlendirilmeksizin, yine feragatin kesin hükmün sonuçlarını doğurduğu dikkate alınmaksızın, yazılı olduğu şekilde karar verilmesi uygun olmayıp, bozmayı gerektirmiştir.
3-Davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde ise, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 91/1. maddesinde, "İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur" düzenlemesine; 85/1. maddesinde, "Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar" düzenlemesine; 85/son maddesinde ise, "İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur" düzenlemesine yer verilmiştir. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları"nın A-1. maddesinde de, "Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder" şeklindeki düzenlemeyle, trafik sigortacısının sorumluluğunun sınırı ve kapsamı belirlenmiştir.
Motorlu Kara Taşıt Araçları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları"nın 1. Maddesinde ise, sigortacının, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçe limitinin dışında (üstünde) kalan miktardan başlayıp, ihtiyari mali sorumluluk sigortası teminat limitine kadar zarardan sorumlu olduğu düzenlenmiştir. Bahse konu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu trafik sigortacısı ve ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen bir sorumluluk öngörmemiş, sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir.
Somut olayda; davalı ...Ş. kazaya neden olan aracın ihtiyari mali mesuliyet (İMSS) sigortacısı olup, diğer davalı...Sigorta A.Ş de trafik sigorta poliçesinin şirketleri nezdinde bulunduğunu cevap dilekçesinde kabul etmiştir. Dosya kapsamına sunulan belgeler ve sigorta şirketlerinin beyan ve cevaplarıyla, kazaya karışan aracın ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı olduğu sabit olan davalı ...Ş"nin, olay tarihi itibariyle geçerli olan ... limitini aşan kısımdan (ve temin ettiği İMSS poliçe limitiyle sınırlı olarak) maddi zarardan sorumlu olacağı açıktır.
Bu durumda mahkemece; davacılar için hükmedilen toplam tazminat miktarının ... poliçesinin kaza tarihindeki teminat limiti olan 57.500,00 TL"yi geçmediği gözetilerek, davalı ...Ş. yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeyle, yazılı biçimde hüküm kurulması da bozmayı gerektirmiştir.
4-Bozma ilamının kapsam ve şekline göre, davacılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin manevi tazminatlara yönelik ve yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının REDDİNE,(2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı...Sigorta A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulüne, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA,(4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve aşağıda dökümü yazılı 16,70 TL kalan onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... Sigorta A.Ş. ve...Sigorta A.Ş."ne geri verilmesine 07/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.