5. Hukuk Dairesi 2021/1663 E. , 2021/10283 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili asıl davanın kısmen kabulüne birleşen davanın reddine dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca birleştirilen BOZULMASI hakkında Daireden çıkan kararı kapsayan 05/11/2020 gün ve 2020/4592 Esas - 2020/9386 Karar sayılı ilama karşı taraf vekillerince verilen dilekçeler ile karar düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup gereği konuşulup düşünüldü:
-K A R A R-
İmar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen davacı payına takdir edilen karşılığın arttırılması istemine ilişkin asıl davada mahkemece uyulan bozma kararı üzerine davanın kısmen kabulüne, imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen davacı payına takdir edilen karşılığın arttırılması için açılan ilk davada saklı tutulan bölümün tahsili istemine ilişkin birleştirilen davanın ise reddine dair verilen karar, davacı vekilinin temyizi üzerine Dairemizce bozulmuş; bu karara karşı taraf vekillerince karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, Yargıtay ilamında yazılı gerekçelere göre davalı idare vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair karar düzeltme istekleri HUMK’un 440.maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından yerinde değildir. Ancak;
Mahkemece tespit edilen bedelden, çekişmesiz bedelin mahsubu ile yetinilmesi gerekirken, dava konusu taşınmaz için uygulamanın tapuda tescil edildiği tarih itibariyle belirlenen bedelin Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi tablosuna göre dava tarihine güncellenmeden önce tespit edilen değerinden, davacılara ödenen bedel mahsup edildikten sonra kalan kısmını dava tarihine güncelleyerek bedel belirleyen rapora göre eksik bedele hükmedildiği, bu kez yapılan incelemede anlaşıldığından,
Davacı vekilinin bu yöne ilişkin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 05/11/2020 tarihli ve 2020/4592 Esas - 2020/9386 Karar sayılı bozma kararının kaldırılmasına karar verildikten sonra yapılan incelemede;
Dava, imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen davacı payına takdir edilen karşılığın arttırılması istemine, birleştirilen dava ise imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen davacı payına takdir edilen karşılığın arttırılması için açılan ilk davada saklı tutulan bölümün tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece uyulan bozma karar gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmak suretiyle asıl davanın kısmen kabulüne, birleştirilen davanın ise reddine karar verilmiş olup; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Arsa niteliğindeki İstanbul İli, Tuzla İlçesi, ... Mahallesi ... parsel sayılı taşınmaza 6745 sayılı Kanununun 35. maddesi ile 2942 sayılı Yasaya eklenen geçiçi 12. maddesi uyarınca uygulamanın tapuda tescil edildiği tarih değerlendirme tarihi olarak esas alınarak değer biçilmesinde yöntem itibari ile bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1-) Bozma ilamı öncesi; dava konusu taşınmaza ödeme tarihi olan 23.09.2009 tarihi itibariyle değer belirleyen 03.04.2015 tarihli bilirkişi kurulu raporunda dava konusu taşınmazın m² birim fiyatının 850,00 TL/m² olarak belirlendiği, bozma ilamı sonrası sunulan 05.09.2018 tarihli bilirikişi raporunda ise imar uygulamasının tapuya tescil tarihi olan 09.01.2009 tarihi itibariyle taşınmazın m²"sinin 800,00TL/m² olarak belirlendiği, bozma ilamı sonrası hükme esas alınan uygulamanın tapuya tescil edildiği tarih 09.01.2009 tarihi itibariyle değer belirleyen 04.04.2019 tarihli bilirkişi kurulu raporunda ise taşınmaza 350,00 TL/m² birim fiyat takdir edildiği gözetildiğinde hükme alınan bilirkişi kurulu raporunda belirlenen m² birim fiyatı inandırıcı ve hüküm kurmaya elverişli bulunmamıştır.
Bu itibarla; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re"sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
Kabule göre de;
2-) Mahkemece tespit edilen bedelden, çekişmesiz bedelin mahsubu ile yetinilmesi gerekirken, dava konusu taşınmaz için uygulamanın tapuda tescil edildiği tarih itibariyle belirlenen bedelin Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi ... Fiyat Endeksi tablosuna göre dava tarihine güncellenmeden önce tespit edilen değerinden, davacılara ödenen bedel mahsup edildikten sonra kalan kısmını dava tarihine güncelleyerek bedel belirleyen rapora göre eksik bedele hükmedilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, davacılardan peşin alınan karar düzeltme harcı ile temyiz harcının istenildiğinde iadesine, davalı idareden peşin alınan karar düzeltme harcı ile davacıdan peşin alınan temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, davalıdan H.U.M.K’nun 442. maddesi göz önünde bulundurularak takdiren 490,00-TL. para cezasının karar düzeltme isteyenden alınarak Maliye Hazinesine gelir kaydedilmesine, 23/09/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.