MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi

Davacı dava dilekçesinde özetle; davalı işverenlere bağlı olarak 06/07/2002-16/05/2012 tarihleri arasında ... Devlet Hastanesinde çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
B)Davalı Cevabı :
Davalı Sağlık Bakanlığı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; husumetin ..."na yöneltilmesi gerektiğini, davacının davasının zamanaşımına uğradığını, yetki itirazında bulunduklarını, husumet itirazında bulunduklarını, asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunmadığını, hizmet alım sözleşmesi olduğunu, dava dışı ilgili şirketlere davanın ihbar edilmesini, usul ve yasaya aykırı açılan davanın usul ve esastan reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesini beyan ettiği,
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve kararı :
Mahkemece "1-)Davanın KABULÜNE,
2-)Davacının 06/07/2002-16/05/2012 tarihleri arasında davalı kuruma ait işyerinde kesintisiz çalışması ile bilirkişi Bayram Fındıkcı"nın 14/07/2016 havale tarihli raporunun 3. Sayfasında belirtilen günlerde ve gösterilen prime esas kazançla (ücretle) çalıştığının TESPİTİNE,
3-)Bilirkişi Bayram Fındıkcı"nın 14/07/2016 havale tarihli raporunun kararın eki niteliğinde sayılmasına" karar verilmiştir.
İstinaf başvurusu :
Davalı SGK vekili istinaf başvurusunda; Kurum kayıtlarının resmi belge niteliğinde sayılması nedeniyle aksinin eşdeğer belgelerle kanıtlanması gerektiğini, prim ve hizmet belgelerinin verilme yükümlülüğünün işverene ait bir yükümlülük olması nedeniyle bu durumdan Kurumun sorumlu tutulamayacağını, fiili çalışma olgusunun araştırılması gerektiğini, yasal dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Sağlık bakanlığı istinaf başvurusunda davanın 5 yıllık hak düşürücü süre içinde açılması gerektiğini, davacının hizmetlerinin kesintili olması nedeniyle kesinti tarihinden itibaren hak düşürücü sürenin işleyeceğini, 5018 sayılı Kanun ile 4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan bütün idarelerin hizmet satın almak belirli işlerini gördürdüğünü, bu çerçevede hizmet satın alınan işin asıl işin bir parçası olmadığını, işin deri nedeniyle asıl işveren alt işveren ilişkisinin oluşmadığını ve davacı ile müvekkili arasında imzalanmış bir hizmet sözleşmesi bulunmadığını, davacının dava dışı şirketler nezdinde çalıştığını, ve müvekkili yönünden davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
... istinaf başvurusunda; 694 sayılı KHK ile Sağlık Bakanlığı"nın yapısında değişikliğe gidildiğini, 5018 sayılı Kanunun 1 sayılı cetvelinden çıkarıldığını, hasım sıfatının bulunmadığını, davacı ile idare arasında bir hizmet sözleşme olmadığını, ihale ile iş alan şirketler nezdinde çalıştığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Kararı ve Gerekçesi :
Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusu sonucunda; davacıya ait sigorta hizmet cetveli, işe giriş bildirgeleri, tanık beyanları ve tüm dosya kapsamına göre; davacının 06.07.2002 ile 16.05.2012 tarihleri arasında ... Devlet Hastanesinde ihale ile iş alan taşeron şirketler bünyesinde fiilen çalıştığı, 01.09.2003 ile 12.01.2011 tarihleri arasında toplam 121 gün haricinde sigortasının bildirildiği, davalı Sağlık Bakanlığı ile hizmet alım ihalesini alan taşeron şirketler arasında asıl işveren-taşeron ilişkisinin bulunduğu, davalı Sağlık Bakanlığının ödenmeyen primlerden asıl işveren sıfatıyla teselsülen sorumlu olduğu, tanık beyanları ile de belirlendiği üzere ihale usulü ile iş alan şirketlerin yer teslim yazılarını alması, SGK nezdinde işyeri dosyası açtırmaları için belirli süreye ihtiyaç bulunduğu, bildirim yapılmayan dönemlerin bu dönemlere denk geldiği ve çok kısa süreli olduğu, fakat bu sırada davacının çalışmasının devam ettiği ve ihalenin boşluk dönemleri itibariyle davalı Sağlık Bakanlığının işveren sıfatının bulunduğu mahkemenin maddi vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla davalılar vekillerinin istinaf istemlerinin 6100 sayılı HMK 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
E)Temyiz :
Davalı Kurum Temyiz dilekçesinde özetle; Kurum kayıtlarının resmi nitelikte belgelerden olduğunu ve aksi ispat edilene kadar geçerliliğinin asıl olduğunu,aksinin ise, Yargıtay’ın da yerleşmiş içtihatlarında yer verildiği gibi, ancak eşdeğerde yazılı belgelerle ispatlanması gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
Davalı Sağlık Bakanlığı ve ... temyiz dilekçesinde özetle; öncelikle hem kamu hastaneleri hem de T.Kamu Hastaneleri Kurumu aleyhine dava açılmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu,davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddi gerektiğini,davacının ihaleyi alan yüklenici firma bünyesinde çalıştırıldığını ve kurumun sorumluluğunun olamayacağını,davacının çalışma olgusunun somut ve her türlü şüpheden uzak olacak şekilde ispatlanması gerektiği sebepleriyle kararın bozulması talep edilmiştir.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 06/07/2002 tarihinde 1984868 s.nolu işyerinden işe başladığı, 01/10/2003 tarihinde 1096816 s.nolu işyerinden 30/09/2004 tarihine kadar, 12/11/2004 tarihinde ... s.nolu işyerinde, 17/06/2005 tarihinde 115508 s.nolu işyerinden 17/09/2005 tarihine kadar, 07/10/2005 tarihinde 31/12/2005 tarihine kadar, 01/01/2006 tarihinde 1123405 s.nolu işyerinden 28/02/2006 tarihine kadar, 17/03/2006 tarihinden 30/04/2006 tarihine kadar, 02/05/2006 tarihinde 1128223 s.nolu işyerinden 31/12/2006 tarihine kadar, 01/01/2007 tarihinde 1138600 s.nolu işyerinden 31/12/2007 tarihine kadar, 02/01/2008 tarihinde 1153300 s.nolu işyerinden 31/12/2008 tarihine kadar,02/01/2009 tarihinde 1167375 s.nolu işyerinden 31/12/2009 tarihine kadar, 01/01/2009 tarihinde 1167375 s.nolu işyerinden 01/01/2010 tarihine kadar, 31/01/2010 tarihinde 1196464 s.nolu işyerinden 12/05/2010 tarihine kadar bildirimlerinin yapılmış olduğu anlaşılmıştır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Davacının çalışmalarının geçtiğini ileri sürdüğü işyeri ... Devlet Hastanesi olup bir kamu kuruluşudur ve çalışmanın ihale ile dava dışı şirketlere verildiği anlaşılmaktadır.Bu nedenle,ihale belgeleri getirtilmeden, nizalı dönemde eksik bildirilen sürelerin ihale dönemlerinde mi, yoksa ihale dışı dönemde mi geçtiği araştırılmadan ve aynı anda hem ... Kamu Hastaneleri hem de Sağlık Bakanlığı aleyhine hüküm kurulması hatalıdır.
Yapılacak iş, öncelikle tüm süreye ilişkin ihale belgelerini getirtmek, nizalı dönemde eksik bildirilen sürelerin ihale dönemlerinde mi yoksa ihale dışı dönemde mi geçtiğini tespit etmek, tespite göre gerektiğinde alt işveren pozisyonundaki dava dışı şirketlerin davaya katılmasını sağlamak, ihale dışı dönemler için Sağlık Bakanlığı ve ... bakımından husumetin kime düştüğünü belirleyerek aynı anda her iki kurum açısından da hüküm kurulamayacağını göz önünde buldurup sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Bölge Adliye Mahkemesince verilen karar ortadan kaldırılmalı yerel mahkeme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı ortadan KALDIRILMASINA,ilk derece mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA,dosyanın ilk derece mahkemesine ,kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,temyiz harcının istek halinde davacıya aidesine 20/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.