15. Hukuk Dairesi 2017/1427 E. , 2017/3414 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hüküm davacı vekili ile davalılar ... Yapı Turz. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. ve ... vekilince temyiz edilmiş, davalı ... vekili tarafından duruşma istenmiş ise de miktar itibariyle duruşma isteğinin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve davalı ... Yapı Turz. Paz. San. Tic. Ltd. Şti."nin temyiz dilekçesinin süresi dışında, davacı ile davalı ..."in temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesi ilişkisinden kaynaklanmakta olup davada müffettiş raporu ile belirlenen fazla ödemenin davalı yüklenici ile sorumlu kamu görevlilerinden müştereken ve müteselsilen tahsili istenmiş, mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davacı idare ile davalılar ... Yapı Turz. Paz. San. Tic. Ltd. Şti., ... ve ... vekillerince temyiz üzerine Dairemizce, davacı idare ve davalı ... yararına bozulmuş, bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne ve davalı ... yönünden ise davanın reddine dair verilen karar, davacı idare ile davalılar ... Yapı Turz. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. ve ... vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Yerel mahkeme kararı davalı ... Yapı Turz. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. temyize cevap dilekçesi ile katılma yoluyla temyiz edilmiş ise de; temyiz dilekçesinin katılma yolu ile temyiz eden davalıya 03.04.2017 günü tebliğ edildiği halde, davalı vekilince temyize cevap ve katılma yolu ile temyiz dilekçesini 17.04.2017 günü temyiz defterine kaydettirdiği, dolayısı ile HUMK’nın 433/II. maddesindeki 10 günlük temyiz süresinin geçirildiği anlaşıldığından, davalı ... Yapı Turz. Paz. San. Tic. Ltd. Şti."nin temyiz isteminin süre yönünden reddine karar verilmiştir.
2-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozmanın şümulü dışında kalarak kesinleşmiş olan cihetlere ait temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün bulunmamasına göre temyiz eden davalı ..."in tüm, davacı ..."nün aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
3-Bir davada, mahkemenin veya tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine (diğeri aleyhine) doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakka, usule ilişkin kazanılmış hak denir. Usuli kazanılmış hak kavramı usul hukukunun temel prensiplerinden olup, gerek HUMK, gerekse HMK"da bu yönde bir düzenleme bulunmamakla birlikte gerek doktrinde gerekse uygulamada kabul edilmiş ve uygulana gelmiştir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı). Yargıtay"ın bozma kararı nedeniyle doğan hak iki çeşit olup, (1) Mahkemenin Yargıtay"ın bozma kararına uyması ile, bozma kararı lehine olan taraf yararına kazanılmış hak, (2) Bazı konuların bozma kararının kapsamı dışında kalması ile doğan usuli kazanılmış haklardır. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları (konuları) kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme, (bozma kararının kapsamı dışında kalmış olması nedeniyle) kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Yani kesinleşmiş olan bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak teşkil eder. Bu nedenle usuli kazanılmış hak ilkesi kamu düzeni düşüncesiyle kabul edilmiş bir ilkedir. Mahkemelerin bu ilkeyi gözetmesi gerekmektedir.
Somut olayda da; mahkemece ilk kararda 8.089,45 TL+KDV"nin 22.12.2006 ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiş, karar davacı ..., davalı ... Yapı Turz. Paz. San. Tic. Ltd Şti, davalı ... ve ... vekillerince temyiz edilmiş, Dairemizin bozma ilâmının (1) nolu bendinde davalı ... Yapı Turz. Paz. San. Tic. Ltd Şti ve davalı ..."in tüm, davacı idarenin diğer temyiz itirazları reddedilerek, 2. ve 3. bentte açıklanan sebeplerle bozulmuş, mahkemece bozmaya uyularak karar verilmiştir. Mahkemece verilen ilk kararda 8.089,45 TL+KDV"nin 22.12.2006 ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiş ve faiz başlangıcı yönünden bozma ilâmımızda "sair red" kapsamına girmek suretiyle karar kesinleşmiştir. Mahkemece bu husus üzerinde durulmadan, usuli kazanılmış hak ilkesi ihlal edilerek ikinci kararda 9.545,51 TL"nin dava tarihinden itibaren itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. Bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden kararın, 6100 sayılı HMK’nın geçici 3. maddesi yollaması ile HUMK"nın 438/VII. maddesi gereği düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Yapı Turz. Paz. San. Tic. Ltd. Şti."nin temyiz isteminin süre yönünden reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle davalı ..."in tüm, davacı ..."nün diğer temyiz
itirazlarının reddine, 3. bent uyarınca hükmün 1. bendindeki “dava tarihinden” kelimelerinin çıkartılarak yerine “22.12.2006 ödeme tarihinden” tarih ve kelimelerinin yazılmasına, kararın değiştirilmiş bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 488,90 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı ..."den alınmasına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, ödediği temyiz peşin ve Yargıtay başvurma harçlarının istek halinde temyiz eden davalı ... Yapı Turz. Paz. San. Tic. Ltd. Şti."ye geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 12.10.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.