MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi(Ticaret Mahkemesi


Taraflar arasındaki asıl, karşı ve birleşen davada alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın asıl ve karşı davanın kabulüne, birleşen davanın reddine yönelik verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -
Asıl davada davacı vekili, müvekkili ile dava dışı arsa sahibi arasında 10.11.2005 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve 15.01.2007 tarihinde ek sözleşme düzenlendiğini, sözleşmelerde müvekkilinin 3619 parselde kayıtlı taşınmaz üzerine bina inşa edeceğinin ve bir kısmının mülkiyetini alacağının kararlaştırıldığını, müvekkilinin kendisine verilmesi gereken bağımsız bölümlerde kullandığı malzemenin ve işçiliğin aynısını dava dışı arsa sahibinin dairelerinde de yapacağının düzenlendiğini, 05.06.2008 tarihinde müvekkili ile davalı arasında dava dışı arsa sahibinin taşınmazında yapılacak inşaat sebebiyle hisse devir ve ortaklık sözleşmesi yapıldığını, bu sözleşme ile davalının sözleşmede yer alan edimleri tamamlamayı yüklendiğini ve inşaatı 20 ay içerisinde anahtar teslim tamamlayarak teslim edeceğinin belirtildiğini, 27.04.2009 tarihinde müvekkili ile davalının tekrar bir araya gelerek sözleşme imzaladıklarını ve taraflara ait olacak bağımsız bölümlerin tespit edildiğini ve bu tarihten sonra yapılacak harcamaların tamamının davalıya ait olacağının belirtildiğini, davalının 05.06.2008 ve 27.04.2009 tarihli sözleşmeler gereğince üzerine aldığı işi zamanında eksiksiz ve ayıpsız bir şekilde yerine getirmediğini, kendisine düşmesi kararlaştırılan bağımsız bölümleri tamamlamasına rağmen müvekkiline ait bağımsız bölümlerde eksiklikler bulunduğunu ileri sürerek, gecikmeden dolayı şimdilik 15.000,00 TL’nin, davacıya ait bağımsız bölümlerdeki eksik imalatlar için şimdilik 5.000,00 TL’nin, ortak alanlardaki eksik imalatlar için ise şimdilik 5.000,00 TL’nin reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 25.05.2015 havale tarihli dilekçesiyle gecikme tazminatı talebini 95.616,66 TL’ye, ortak alanlardaki eksik imalat talebini 17.000,00 TL’ye çıkartmıştır.
Birleşen davada davacı vekili, aynı sözleşmelere dayanmak suretiyle davaya konu inşaatta dava dışı arsa sahibi...’dan hissesine düşen 8 adet bağımsız bölüm satın aldığını, müvekkilinin bu şekilde arsa sahibinin haklarına halef olduğunu, davalının arsa sahibine karşı edimini eksik yerine getirdiğini, davalının kendisine ait dairelere yapmış olduğu işin aynısını bu dairelere yapmadığını, arsa sahibinin halefi sıfatıyla bu eksikliklerin giderilmesini istediğini ileri sürerek, 10.000,00 TL gecikme tazminatının, satın aldığı bağımsız bölümlerdeki eksik imalatlar için 5.000,00 TL’nin, ortak alanlardaki eksik imalatlar için 5.000,00 TL’nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl ve birleşen dosyada davalı vekili, asıl ve birleşen davanın reddini istemiş, asıl davada karşı davasında, davalı-karşı davacı tarafından bir çok imar dışı uygulama yapıldığını, bu nedenle müvekkilinin fazladan imalat yapmak zorunda kaldığını, 27.04.2009 tarihli ortaklık sözleşmesinde %2 inşaat giderinin davalı tarafça karşılanmasının düzenlendiğini fakat davalının inşaat giderini karşılamadığını, taraflar arasında 06.04.2010 tarihli ek sözleşme imzalandığını, buna göre 31 ve 41 no.lu bağımsız bölümlerin müvekkiline ait olacağının kararlaştırıldığını, ancak bağımsız bölümlerin tapularının verilmediğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 6.000,00 TL’nin davalıdan tahsili ile 3619 ada 31 ve 41 no.lu bağımsız bölümlerin davalı adına kayıtlı tapu kaydının iptali ve müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, dava dışı arsa sahibi ile asıl ve birleşen davada davalı-asıl davada karşı davacı ... arasında 16.04.2010 tarihli kesin daire teslim tutanağı düzenlendiği, tutanağa göre arsa sahibinin kendisine verilmesi gereken bağımsız bölümleri eksiksiz olarak anahtar teslimi şeklinde ..."dan teslim aldığının belirtildiği, bu nedenle arsa sahibinden bağımsız bölüm satan alan ve arsa sahibinin cüzi halefi haline gelen birleşen davada davacının taleplerinin reddine karar verilmesi gerektiği, asıl ve birleşen davada davalı ..."ın inşaatı 22.06.2010 tarihinde tamamlayarak teslim etmesi gerekirken 05.10.2011 tarihinde teslim ettiği, belirtilen döneme ilişkin asıl davada davacıya gecikme tazminatı ödemesi gerektiği, asıl davada davacının kendisine verilmesi gereken bağımsız bölümlerde eksik imalatın bulunmadığı, ortak alanlarda hissesine düşen eksik imalat bedelinin 3.161,00 TL olduğu, asıl davada davacıya ortak alanlardaki eksik imalat bedelinin ödenmesi karşılığında ..."ın edimlerini yerine getirdiğinin kabulü gerektiğinden sözleşme gereğince kendisine ait olması gereken 31 ve 41 no.lu dairelerin adına tescili yönünde hüküm kurulması gerektiği, asıl davada taraflar arasındaki 27.04.2009 tarihli ortaklık sözleşmesinde bu tarihten sonra yapılacak olan tüm harcamaların devir alan davalı ..."a ait olacağı belirtildiğinden %2’lik pay açısından karşı davacının herhangi bir alacağının olmadığı gerekçesiyle, asıl davada 95.616,66 TL gecikme tazminatının ve 3.161,00 TL eksik imalat bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı ..."dan alınarak davacı ..."a verilmesine, fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmasına, karşı davanın kısmen kabulü ile, 31 ve 41 no.lu bağımsız bölümlerin davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline, diğer taleplerin reddine, birleşen davanın reddine, karşı davada davacı ... lehine verilen tescil kararının asıl davada davacı ... lehine verilen ortak alanlardaki payına düşen eksik iş bedelinin tazminine ilişkin hükümlerin aynı anda ifasına karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, birleşen davada davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2) Asıl davada davacı-karşı davada davalı vekilinin temyiz itirazları yönünden;
a)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davada davacı-karşı davada davalı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
b)Asıl davada dava, asıl davada davacı ile dava dışı arsa sahibi arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine ve taraflar arasındaki hisse devir ve ortaklık sözleşmesine dayalı gecikme tazminatı ve eksik imalat bedeli istemine ilişkindir.
818 sayılı BK"nın 81. (TBK"nın 97.) maddesine göre, karşılıklı borç yükleyen bir sözleşmenin ifasını talep eden kimse sözleşmede aksine bir hüküm yoksa, kural olarak kendi borcunu ifa etmedikçe karşı taraftan edimin ifasını isteyemez.
Somut olayda asıl davada, davacı yüklenicinin sözleşmeden doğan haklarını teminat altına alabilmek amacıyla elde tutulan bağımsız bölüm veya bölümlerin, davacı yükleniciye verilmesi kararlaştırılan bağımsız bölümlerdeki eksik ve ayıplı işleri tamamlamadan veya eksik ve ayıplı işleri bedeli ile gecikme tazminatı ödenmeden, sözleşmeye uygun olarak teslim olgusunun gerçekleştiği kabul edilemeyeceğinden, davalı alt yüklenici tescile hak kazanamaz. Bu durumda mahkemece, sözleşme uyarınca davalı alt yüklenicinin eksik imalat bedeli ve ileride araştırılıp sonucuna göre gecikme tazminatına takdir edilmesi durumunda davacı yükleniciye ödenmesi koşulu ile karşı davada tescil hükmü kurulabileceği gibi bu bedellerin tamamı mahkeme veznesine depo edildikten sonra karşı davada tescil hükmü kurulması yani birlikte ifa kuralının gözetilmesi gerekir. Bu husus dikkate alınmadan yazılı şekilde eksik incelemeye dayalı olarak hüküm kurulması doğru olmamıştır.
c) Karşı davada davacı alt yüklenici, taraflara arasındaki sözleşme gereğince edimlerini yerine getirdiğini belirterek, karşı dava konusu 31 ve 41 no.lu bağımsız bölümlerin adına tescilini talep etmiştir. İnşaatta eksik imalatın bulunduğu sabit olduğuna göre karşı davada davacı alt yüklenicinin dava tarihi itibari ile inşaatı tam ve eksiksiz şekilde teslim ettiğinden bahsedilemeyeceğinden, dolayısı ile dava açılmasına karşı davada davalı yüklenicinin neden olduğu kabul edilemeyeceğinden karşı davada davalının yargılama gideri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulması yerinde görülmemiştir.
3) Asıl davada davalı-karşı davada davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden;
b) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davada davalı-karşı davada davacı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
b) Karşı davada dava, taraflar arasındaki hisse devir ve ortaklık sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil, proje dışı aykırılıkların giderilmesi için yapılan imalat bedeli, düzeltilmesi nedeniyle uğranılan zarar ve eksik imalat bedeli, %2 inşaat giderinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, karşıda davada davacının proje dışı aykırılıkların giderilmesi için yapılan masraf talebi yönünden istemin reddine karar verilmiş ise de, talep yönünden araştırma yapılmadan karar verilmiştir. Bu durumda mahkemece, davaya konu inşaatta projeye aykırı imalatların bulunup bulunmadığı, bulunması durumunda bu projeye aykırı imalatların karşı davada davacı alt yüklenici tarafından giderilip giderilmediği yönünden araştırma yapılarak, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bu konuda araştırma yapılmadan ve kararda bu hususta bir gerekçeye de yer vermeden, eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
c) Asıl davada davalı alt yüklenici tarafından 16.04.2010 tarihinde fiili teslim olgusu iddia edilmiş olup, mahkemenin bu konudaki araştırması yeterli değildir. Bu durumda mahkemece, fiili teslim konusunda tarafların tüm delilleri toplanarak, ayrıca asıl davada davacı yükleniciye verilmesi kararlaştırılan bağımsız bölümlere ait elektrik, su, doğalgaz vs. abonelik bilgileri de ilgili yerlerden istenerek fiili teslim tarihinin belirlenmesi, ayrıca idare tarafından uygulanan inşaat yasağı sürelerinin taraflar arasındaki sözleşmede kararlaştırılan teslim süresine eklenerek, gecikme tazminatı talebi yönünden sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, birleşen davada davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddine, (2-a) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, asıl davada davacı-karşı davada davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2-b) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, asıl davada davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün asıl davada davacı yararına BOZULMASINA, (2-c) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, karşı davada davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün karşı davada davalı yararına BOZULMASINA, (3-a) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, asıl davada davalı-karşı davada davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2-b) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, karşı davada davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün karşı davada davacı yararına BOZULMASINA, (2-c) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, asıl davada davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün asıl davada davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcın talep halinde birleşen davada davacıya iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 17.10.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.