Danıştay 10. Daire 2019/4587 Esas 2021/2409 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/4587
Karar No : 2021/2409

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. ….

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : …İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, … İlköğretim Okulunda çalıştığı iddia edilen 1 işçiye ait işe giriş ve işten ayrılış bildirgeleri ile aylık prim ve hizmet belgelerinin süresinde Kuruma verilmediğinden bahisle 5510 sayılı Kanun'un 102. maddesine istinaden verilen toplam 41.207,00 TL idari para cezasının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacı tarafından, sigortasız çalıştığı iddia edilen kişi ile aralarında İş Kanunu kapsamında hizmet ilişkisinin olmadığı, yılın birkaç gününde ve işlerin yoğun olduğu dönem olan eğitim ve öğretim sezonu başı ve sonunda gönüllü veli olarak çay işlerinde yardımcı olduğu, kimsenin emir ve talimatı olmadan kendi rızası ile bazı zamanlar yardım ettiği, şahsa öğretmenlerce gönüllü yardım olarak toplanarak verilen 600-700 TL'nin okul idaresiyle ilgisinin olmadığı, İl Milli Eğitim Müfettişlerince yapılan idari soruşturmada durumun okullardaki veliler ve öğretmenlerin işbirliği içerisinde çalışması olarak kabul edildiği ve idari yaptırımın uygulanmadığı belirtilmiş ise de; dava dosyasındaki tüm bilgiler, Milli Eğitim Denetmenlerince alınan ifadeler, inceleme raporu ve ihbar dilekçesi birlikte değerlendirildiğinde öğretmenler tarafından oluşturulan gayriresmi yardımlaşma sandığınca yapılan aylık harcamaların not alındığı harcama defterinde davacıya düzenli olarak genelde her ay 400-500 TL ödemelerde bulunulduğu, bu ödemelerin market alışverişinden ayrı olarak belirtildiği, bu nedenle market alışverişinden artan paranın değil ayrı olarak belirlenen belli bir miktarın anılan şahsa düzenli ödendiği, yapılan bu ödemelerin ücret niteliği taşıdığı, okul idaresinin öğretmenler tarafından oluşturulan yardımlaşma sandığından haberdar olduğu ve şahsın 2 yıl gibi bir süre sürekli okulda çay işlerine bakmasında okul idaresinin bilgisi ve muvafakati olduğu, bu nedenlerle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, mahkeme tarafından hüküm tesis edilirken itirazlarının değerlendirilmediği, …'ya yapılan ödemelerin düzenli ve ücret niteliğinde olmadığı, işlerin yoğun olduğu dönemlerde eğitim ve öğretim sezonunun başı ve sonunda gönüllü veli olarak çay işlerine yardım etmesinin bu şahsın işçi olduğunu göstermediği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI :Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : İlköğretim Okulunda sigortasız çalıştırıldığı iddia edilen kişi ile okul idaresi arasında Borçlar Kanunu veya İş Kanununda tanımlanan bir hizmet akdinin kurulmadığı, okul aile işbirliği çerçevesinde veliler tarafından yapılan yardım amaçlı gönüllü çalışmaların sigortalı sayılmayı gerektirmediği, 5510 sayılı Kanunda ücret olarak tanımlanan ve süreklilik arz eden para ödemesinin bulunmadığı düşüncesiyle kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Danıştay Başkanlık Kurulunun 07/03/2019 tarih ve 2019/24 sayılı kararıyla Danıştay Onbeşinci Dairesinin kapatılması üzerine Danıştay Onuncu Dairesine gönderilen dava dosyasında, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/05/2021 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.

(X)-KARŞI OY :
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun "sigortalı sayılanlar" başlıklı 4. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendine göre; hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar sigortalı sayılmış olup, aynı Kanun'un 12. maddesinin 1. fıkrasında; 4. maddenin 1. fıkrasının (a) bendine göre sigortalı sayılan kişileri çalıştıran gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar işveren olarak kabul edilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; İlköğretim Okulunda gönüllü veli olarak çay işlerine yardımcı olan kişinin, kimsenin emir ve talimatı olmadan okula yardım amaçlı olarak görev yaptığı, çay kesintilerinden artan paraların yardım amacıyla bu kişiye verildiği, bu hizmetlerin tamamen rızaya dayalı bir okul aile işbirliği kapsamında değerlendirilmesi gerektiği anlaşıldığından, bu hizmetin 5510 sayılı Kanun'un amaçladığı anlamda sigortalı sayılmayı gerektirmediği, bu nedenle İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyoruz.