Danıştay 5. Daire 2018/3529 Esas 2021/1419 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/3529
Karar No : 2021/1419

TEMYİZ İSTEMİNDE BULUNANLAR : 1- (DAVACI) …
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI) ...Üniversitesi Rektörlüğü / …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ...Üniversitesi İletişim Fakültesi bünyesinde fakülte sekreteri olarak görev yapan davacı tarafından, 668 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'nin 4/8-d maddesi uyarınca Üniversite Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işlemin iptali ile anılan işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacı, ... tarih ve... sayılı dava konusu işlemden sonra, 677 sayılı KHK eki listede ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden ihraç edildiğinden, davacının kamu görevinin bir yasama hükmü olan kanun hükmünde kararname ile doğrudan sonlandırılması karşısında, 24/08/2016 tarihli davalı idare işleminin kendiliğinden ortadan kalkmış olduğu anlaşıldığından, davanın konusuz kaldığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davacının istinaf başvurusunda bulunması üzerine … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; istinaf yoluyla incelenen kararın karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kısmının usul ve hukuka uygun olduğu ve kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı, kararın yargılama giderleri ve vekalet ücretine ilişkin kısmına gelince; bakılan davada, davanın açıldığı tarih itibarıyla tarafların haklılık durumunun belirlenemediği, dolayısıyla taraflardan birinin diğerine göre "haksız" olarak nitelendirilemeyeceği ve bu nedenle bir tarafın yaptığı yargılama giderinin diğer tarafa yüklenemeyeceği dikkate alındığında, her bir tarafın yaptığı yargılama giderinin o taraf üzerinde bırakılmasına ve taraflar lehine vekalet ücretine hükmedilmemesine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle İdare Mahkemesi kararının karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kısmı yönünden istinaf isteminin reddine, anılan kararın yargılama giderleri ve vekalet ücretine ilişkin kısmına yönelik isteminin ise kabul edilerek kaldırılmasına ve yargılama giderlerinin taraflar üzerinde bırakılmasına ve vekalet ücretine hükmedilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacı vekili tarafından; Kanun Hükmünde Kararname hükmünün, müvekkilinin Üniversite Yönetim Kurulu kararıyla kamu görevinden çıkarılmasına dair dava konusu işlemi ortadan kaldırıcı veya değiştirici nitelikte olmadığı, esasen iki işlemin niteliğinin ve hukuki irdelemesinin farklı olduğu, davanın esası hakkında karar verilmesi gerekirken, hukuken denetlenme imkanı olmayan KHK'nın dikkate alınarak davanın esasının incelenemeyeceği yolunda verilen kararda hukuka uyarlık bulunmadığı belirtilerek Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
Davalı idare vekili tarafından; istinaf incelemesi sonucu yerel mahkeme kararının yargılama giderine ilişkin kısmının kaldırılması yönündeki kararın usul ve yasaya aykırı olduğu, idareleri lehine vekalet ücreti ödenmesi gerektiği belirtilerek Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI :
Davalı tarafından, savunma verilmemiştir.
Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
...Üniversitesi İletişim Fakültesi bünyesinde fakülte sekreteri olarak görev yapan davacının, 668 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'nin 4/8-d maddesi uyarınca Üniversite Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile kamu görevinden çıkarılmasına karar verilmiştir.
Bunun üzerine, anılan işlemin iptali ve işlem nedeniyle yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle ödenmesine karar verilmesi istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
Öte yandan, davacı, 22/11/2016 tarih ve 29896 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 677 Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle de kamu görevinden çıkarılmıştır.
Davacı tarafından anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işleme karşı OHAL İnceleme Komisyonuna başvuruda bulunulmuş ve başvurusunun reddedilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle … İdare Mahkemesinin … sayılı esasına kayden dava açılmış olup, söz konusu davada yargılama sürecinin devam ettiği anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı" başlıklı 2. maddesinin 1. fıkrasında, iptal davaları, "idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu, maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar" olarak tanımlanmıştır, mezkur mevzuatın "Bağlantılı davalar" başlıklı 38. maddesinin 1. fıkrasında ise, "Aynı maddi veya hukuki sebepten doğan ya da biri hakkında verilecek hüküm, diğerini etkileyecek nitelikte olan davalar bağlantılı davalardır." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İptal davasının konularından birini oluşturan bireysel idari işlemler, belli kişiler üzerinde yeni bir hukuki durum yaratma veya değiştirme gibi sonuçlar doğurmakta olup, görevli ve yetkili yargı merciince bu işlemler iptal edilinceye veya işlemi tesis eden idarece geri alınıncaya, kaldırılıncaya, değiştirilinceye veya düzeltilinceye kadar hukuki geçerliliğini korumaktadır.
Bu durumda; davacının Kanun Hükmünde Kararname eki listede adına yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasının, davacının üniversite yönetim kurulu kararıyla kamu görevinden çıkarılmasına dair işlemi ortadan kaldırıcı veya değiştirici nitelikte olmadığı, dava konusu işlemin hukuk alemindeki varlığını sürdürdüğü ve bu işleme karşı açılan davada işin esasının incelenmesi gerektiği açıktır.
Öte yandan, bakılmakta olan dava ile OHAL İnceleme Komisyonu tarafından verilen karara karşı açılan davada verilecek kararın birbirini etkileyeceği açık olduğundan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 38 ve devamı maddelerinde yer alan "bağlantılı davalara ilişkin hükümler" dikkate alınarak değerlendirme yapılması gerekmektedir.
Buna karşın, belirtilen hususlar araştırılmadan ve yukarıda izah edildiği üzere 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 38 ve devamı maddelerinde yer alan hükümlere göre bağlantı bulunup bulunmadığı değerlendirmeden, İdare Mahkemesince verilen karar verilmesine yer olmadığı yolundaki karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine karar verilmesinde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Öte yandan, her ne kadar davalı idare tarafından, Bölge İdare Mahkemesi kararı, idareleri lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi yönünden temyiz edilmekte ise de, Dairemizin bu kararı üzerine Bölge İdare Mahkemesince yeniden karar verileceğinden, bu aşamada davalı idarenin söz konusu temyiz istemi hakkında karar verilmesine olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Dava hakkında yukarıda özetlenen gerekçeyle karar verilmesine yer olmadığına ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
2. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 20/05/2021 tarihinde, kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi

(X) KARŞI OY :
Davacının temyiz isteminin reddi ile … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanması gerektiği oyuyla çoğunluk görüşüne katılmıyoruz.