MAHKEMESİ:Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ: ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 22.09.2011 tarihinde davalı ... Belediyesinde işçi olarak çalışmaya başladığını, 16.04.2014 tarihinde gerekçe gösterilmeden işten çıkarıldığını, müvekkilinin Genel-İş sendikası üyesi olmasına rağmen toplu iş sözleşmesinde yer alan sendikal haklardan faydalandırılmadığını, fazla çalışma yaptığını, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde dini bayramların ilk günü hariç çalıştığını, karşılıklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile yasan ve toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davacı vekili, işbu dava dosyası ile birleştirilmesine karar verilen mahkemenin 2015/317 esas sayısına kayıtlı dava dosyası ile de, aynı iddialarla aynı talep konusu alacakların hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili, davacının vize işlemi yapılmaksızın geçici işçi olarak çalıştırıldığının anlaşılması üzerine iş akdinin feshedildiğini, davacının yasaya aykırı istihdamının suç teşkil etmesi nedeniyle bir gün dahi çalıştırmasının suç olduğunu, ihbar süresine uyulmasının beklenemeyeceğini, davacının her ay hesabına yatırılan miktarı ihtirazi kayıt sunmaksızın kabul ettiğini, ödenmeyen işçilik alacağının bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanılan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak esas dosya ve birleşen dosya olmak üzere her iki davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içerisinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, belgelere ve tüm dosya kapsamına göre; davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında ihbar öneli yönünden uyuşmazlık bulunmaktadır.
İş hukukunun temel amacı işçinin korunması olmakla birlikte, iş yasalarında yer alan her hükmün somut amacı, bu hukuk dalının genel amacına tercih edilmemelidir. İş yasalarındaki hükümler yorumlanırken getirilen her normun getiriliş amacı öncelikle ele alınmalı ve değerlendirilmelidir. Bu açıdan ihbar önellerinin yasaya alınma nedenine bakıldığında; işçi ile işveren arasındaki hizmet ilişkisinin taraflarca feshedilme ihtiyacının doğabileceği öngörülmüş, iş sözleşmesinin feshini talep eden tarafın diğer tarafa belirli bir süre önce haber verme esası benimsenmiş, buna bağlı olarak belirlenen bekleme süresi içinde işçinin yeni bir iş ve işverenin de işten ayrılacak işçnin yerine yeni bir işçi bulması amaçlanmıştır. İhbar önel sürelerinin konuş amacı bu kapsamda ele alınmalıdır.
Davalı işveren ile sendika arasında imzalanan toplu iş sözleşmesinde ihbar önelleri fahiş şekilde belirlenmiştir. 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 5’nci maddesinde, “Toplu iş sözleşmelerine, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, milli egemenliğe, Cumhuriyete, milli güvenliğe, kamu düzenine, genel asayişe…aykırı hükümler konulamaz” şeklinde kuralın yer aldığı, maddede geçen “kamu düzeni” kavramının kamunun genel bakımdan her türlü çıkarlarını korumayı amaçladığı, ihbar önellerinin sözleşmelerle fahiş şekilde arttırılmasının kamu düzenine aykırılık oluşturacağı gözönüne alındığında işçi lehine olan bu artışın bir sınırının olması gerekmektedir. Bu sınır ise Medeni Kanun 2. maddesinde öngörülmüştür.4857 sayılı İş Kanunu"nun 17. maddesindeki ihbar önellerinin getiriliş amacına hiçbir hizmeti bulunmayan, adeta hizmet akdinin feshedilmesini imkansız kılmayı bir nevi amaç edinen, bu açıdan da Türk Medeni Kanunu"nun 2. maddesinde de belirtildiği üzere; “Herkes, haklarını kullanırken bu borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır.” hükmü ile getirilen dürüst davranma ilkesine aykırı bir davranışın korunması beklenmemelidir. Bir hakkın amacına aykırı olarak kullanılması dürüstlük ilkesi ile bağdaşmaz, korunmaz.Somut olayda mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda kepçe operatörü olarak 22.09.2011-16.04.2014 tarihleri arasında belediyede çalışan davacının ihbar tazminatı 30 hafta üzerinden hesaplanmıştır. Dosya içeriğine göre, davacının üyesi olduğu Genel İş Sendikası ile davalı ... arasında imzalanan toplu iş sözleşmesinde ihbar süresinin yasal sürenin üstünde olacak şekilde 30 hafta olduğu kararlaştırılmış olup, davacının 30 haftalık brüt ücreti üzerinden ihbar tazminatı hesaplanmış ise de; yapılan açıklamalar doğrultusunda olağan koşullarda bu süre fahiş nitelikte olup sözleşme yapma hakkının kötüye kullanılması niteliğindedir. Bu durumda Dairemiz uygulamasına göre yasal ihbar süresinin en fazla 4 katı tutarında ihbar tazminatına hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
3-Öte yandan, hükme esas alınan bilirkişi raporunda yıllık izin ücreti ve ikramiye alacaklarının giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanması hususu ile işbu dava dosyası ile birleşen mahkemenin 07.10.2015 tarihli ve 2015/317 esas sayılı dosyasındaki alacak miktarları bakımından taleple bağlılık ilkesini aşacak şekilde işbu dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesi hususları da hatalı olmuştur.SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 24.04.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.