Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2012/3606 Esas 2012/4623 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 24.09.2008 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 10.11.2010 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili ve davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar, 102 ada 51 ve 52 parsel sayılı taşınmazların köy orta malı ve köy boşluğu olduğu halde kadastro çalışmaları sırasında davalılar adlarına tespit ve tescil edildiğini belirtmişler, davaya konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptal edilerek ... Köyü Tüzel Kişiliği adına kaydedilmesini istemişlerdir.
Davalılar, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın 102 ada 51 parsel sayılı taşınmaz yönünden kabulüne ve köy boşluğu niteliği ile köy tüzel kişiliği adına tapuya tesciline, 102 ada 52 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacılar vekili ve davalılar vekili temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davalılar vekilinin temyiz itirazları yönünden;
3402 sayılı Yasanın 16/B maddesi mera, yaylak, kışlak, otlak, harman ve panayır yerlerini orta malları niteliğinde kabul etmiş, tutanakların düzenlenip kesinleşmeleri halinde mülkiyet sicillerine değil de ayrı şekilde tutulacak özel sicile yazılacağını öngörmüştür. Kamunun kadimden beri yararlandığı yerlerden sayılan bu tür taşınmazlar 16. maddenin ana başlığında yazıldığı gibi "kamu malları"ndan sayılırlar. Kamu mallarının öncelikli olarak temsilcisi Hazine ve Köy Tüzel Kişiliği"dir.
Somut olayda; davaya konu taşınmazların köy boşluğu, köy orta malı olduğu iddiası ile köy halkından olan gerçek kişiler tarafından dava açılmıştır. Köy adına dava açmak ve açılan davayı takip yetkisi ile köy aleyhine açılan davalarda köyü temsil yetkisi 442 sayılı Köy Kanununun 37/7.maddesi uyarınca köy muhtarına aittir. Köy muhtarının hukuki bir engelinin çıkması durumunda bu yetki aynı Kanunun 33/b maddesine göre köy derneğinin seçeceği temsilciye tanınmıştır.
Bu açıklamalardan sonra kısaca belirtmek gerekirse, o köyden bazı kişilerin köyün menfaatini ileri sürerek şartlar oluşmadan köy adına veya köyü temsilen dava açma yetkileri bulunmamaktadır.
Mahkemece, davanın aktif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle reddi yerine 102 ada 51 parsel sayılı taşınmaz yönünden kabulüne, 102 ada 52 parsel sayılı taşınmaz yönünden ise farklı bir gerekçe ile reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bent uyarınca davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatıran taraflara iadesine, 29.03.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.