Danıştay 6. Daire 2017/3980 Esas 2021/6595 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2017/3980
Karar No : 2021/6595

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) … Bakanlığı/…
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
2- (DAVALI YANINDA MÜDAHİL) … Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR): 1- …2- …
3- … 4- …
5- … 6- …
7- … 8- …
9- … 10- …
11- …12- …
13- …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:.., K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili ,Pendik ilçesi, … mahalli, … pafta … parsel sayılı taşınmazı da içine alan … ve …mahallesine yönelik alanın 6306 sayılı Kanun'un 2. maddesi uyarınca riskli alan ilan edilmesine ilişkin 18/09/2013 tarih ve 2013/5434 sayılı Bakanlar Kurulu kararına dayanılarak hazırlanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dava konusu … ve … mahallesi Risli Alanlara ilişkin hazırlanan 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliklerinin dayanağı olan 18/09/2013 tarih ve 2013/5434 sayılı Bakanlar Kurulu kararının Orta ve Dumlupınar Mahallelerine yönelik kısmının Danıştay Ondördüncü Dairesinin E:2015/3394 sayılı dosyasında açılan davada iptaline karar verildiğinden dayanağı kalmayan dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :
Davalı … Bakanlığı tarafından, davacıların malik sıfatının bulunmaması nedeniyle davanın ehliyet yönünden reddi gerektiği, riskli alan ilanına ilişkin Bakanlar Kurulu kararının iptaline karar veren Danıştay Ondördüncü Dairesinin kararına karşı yapılan temyiz başvurusu üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından verilen kararda iptal hükmünün sadece davacıların taşınmazı hakkında hüküm ifade edeceği belirtildiğinden işbu davada hükme esas alınmayacağı, dava konusu planların hukuka uygun olduğu ileri sürülerek Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
Müdahil … Belediye Başkanlığı tarafından, davacıların malik sıfatının bulunmaması nedeniyle davanın ehliyet yönünden reddi gerektiği, planların kendileri tarafından hazırlandığı, bu sebeple hasım mevkiine alınmaları gerektiği,riskli alan ilanına ilişkin Bakanlar Kurulu kararının iptaline karar veren Danıştay Ondördüncü Dairesinin kararına karşı yapılan temyiz başvurusu üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından verilen kararda iptal hükmünün sadece davacılar taşınmazı hakkında hüküm ifade edeceği belirtildiğinden işbu davada hükme esas alınmayacağı, dava konusu planların hukuka uygun olduğu ileri sürülerek Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…NIN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
İstanbul ili, Pendik ilçesi,… mahalli, … pafta … sayılı taşımazı da içine alan bölgenin 18/09/2013 tarih ve 2013/5434 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile riskli alan ilan edildiği, bu karara istinaden riskli alanlara ilişkin hazırlanan 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planının 13/03/2015 -11/04/2015 tarihleri arasında askıya çıkarıldığı, askı süreci içerisinde davacılar tarafından 06/04/2015 tarihinde yapılan itiraza davalı idarece cevap verilmediği , bakılan davanın ise 18/09/2013 tarih ve 2013/5434 sayılı Bakanlar Kurulu kararına dayanılarak hazırlanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliklerinin iptali istemi ile açıldığı anlaşılmaktadır.


İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı Yasa'nın 14. maddesinin 3. fıkrasında; dilekçelerin Danıştayda daire başkanının görevlendireceği bir tetkik hakimi, idare ve vergi mahkemelerinde ise mahkeme başkanı veya görevlendireceği bir üye tarafından a) görev ve yetki, b) idari merci tecavüzü, c) ehliyet, d) idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, e) süre aşımı, f) husumet, g) 3 ve 5'inci maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden sırayla inceleneceği belirtilmiş, aynı maddenin 6. fıkrasında; yukarıdaki hususların ilk incelemeden sonra tespit edilmesi halinde de davanın her safhasında 15. madde hükmünün uygulanacağı düzenlenmiş, 15. maddenin 1. fıkrasının (b) bendinde ise, dilekçelerde 14. maddenin 3/c bendine aykırılık görülmesi halinde davanın reddine karar verileceği hükme bağlanmıştır.
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, "Nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan; uygulama imar planı da; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan" olarak tanımlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dilekçesinde davacıların taşınmaz üzerinde iştirak halinde malik oldukları ve taşınmazın mülkiyet durumuna ilişkin 1956 yılından beri derdest bir davanın bulunduğu belirtilmesine karşılık mülkiyet durumunu ispatlayacak bilgi ve belgelerin sunulmadığı görüldüğünden Dairemizin 24/12/2020 tarih ve E:201/3980 sayılı ara kararıyla davacılardan "İstanbul ili,Pendik ilçesi,… mahalli, … pafta … sayılı taşınmaz ile davacılar arasında mülkiyet ilişkisini kuran tapu, tapu tahsis belgesi, mirasçılık belgesi gibi belgelerin istenilmesine" karar verildiği, ara kararına cevaben gönderilen belgelerin okunaksız olduğu, gönderilen tapu senedinin okunabilen kısmında ise taşınmazın, İstanbul İli, Pendik İlçesinde bulunan dava konusu taşınmazdan farklı olarak İstanbul İli, Kartal İlçesinde bulunduğu anlaşıldığından dava konusu taşınmazın mülkiyet durumu araştırılarak davacıların işbu davayı açmakta ehliyetlerinin bulunup bulunmadığı hakkında bir karar verilmesi gerekmektedir.
Davacıların subjektif dava ehliyetine sahip olduklarının ortaya konulması halinde ise, dava konusu planların temelinde yer alan ve dava konusu taşınmazı da içine alan bölgenin riskli alan ilan edilmesine ilişkin 18/09/2013 tarih ve 2013/5434 sayılı Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle başka davacılar tarafından açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolundaki Danıştay Ondördüncü Dairesinin 06/04/2016 tarih ve E:2015/3394, K:2016/2545 sayılı kararı Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulunun 01/12/2016 tarih ve E:2016/3569, K:2016/3201 sayılı kararıyla, iptal kararının sadece 18/09/2013 tarih ve 2013/5434 sayılı Bakanlar Kurulu kararına karşı dava açan davacıların taşınmazları yönünden hüküm ifade edeceği gerekçesi eklenerek onanmasına kesin olarak karar verilmiştir.
Bu durumda, her ne kadar idare mahkemesince 18/09/2013 tarih ve 2013/5434 sayılı Bakanlar Kurulu kararının iptaline karar verilmesi nedeniyle dayanaksız kalan dava konusu planların iptaline karar verilmiş ise de Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulunun, Bakanlar Kurulu kararının iptaline ilişkin kararın sadece dava açanların kendi taşınmazları yönünden hüküm ifade edeceği ve uygulanacağına ilişkin kararı gözetilerek işbu davadaki davacılar tarafından 18/09/2013 tarih ve 2013/5434 sayılı Bakanlar Kurulu kararına karşı dava açılıp açılmadığı araştırılarak yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Ayrıca, dosyada bulunan Pendik Belediye Başkanlığı Plan ve Proje Müdürlüğünün … tarih ve …sayılı yazısının ve savunma dilekçesinin incelenmesinden dava konusu planların müdahil … Belediyesince hazırlanarak davalı … Bakanlığına iletilmesi üzerine onaylandığı anlaşıldığından … Belediyesinin işbu davada hasım mevkiine alınması ve davanın Pendik Belediyesi bakımından usulüne uygun olarak tekemmülünün sağlanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının ve müdahilin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 21/05/2021 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.