Danıştay 6. Daire 2020/5525 Esas 2021/6605 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/5525
Karar No : 2021/6605


TEMYİZ EDEN (DAVACILAR): 1- … Bakanlığı
2- … Defterdarlığı
(… Yakası … Dairesi Başkanlığı)
VEKİLİ : Av. …

DAVACI YANINDA MÜDAHİL: Kapatılan …Öğretim İşletmeleri A.Ş. izafeten … Defterdarlığı

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Altıncı Dairesinin 28/02/2019 tarih ve E:2015/7732, K:2019/1060 sayılı bozma kararına uyularak; … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: İstanbul ili, Büyükçekmece ilçesi, … mahallesi, … pafta, … ve … parsel sayılı taşınmazlar, 1/5000 ölçekli nazım imar planında özel eğitim alanında kaldığından 1/1000 ölçekli uygulama imar planında da özel eğitim alanına alınmasına yönelik imar planı değişikliği talebinin 1/5000 ölçekli planda yapılacak değişiklik sonrasında değerlendirilmek üzere ilçe belediye başkanlığına iadesine ilişkin İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Danıştay Altıncı Dairesi'nin 28.02.2019 tarih ve E:2015/7732, K:2019/1060 sayılı bozma kararına uyularak, uyuşmazlıkta, davacı … Üniversitesi ile davacı yanında müdahil olan … Öğretim İşletmeleri A.Ş'nin kapatılması nedeniyle tüzel kişiliklerinin ortadan kalktığı, uyuşmazlık konusu taşınmazın mülkiyeti ve dolayısıyla davayı takip hakkı kendisine geçen Maliye Hazinesi tarafından davanın takibinden vazgeçildiği, açıkca feragat denilmemiş ise de bu talebin mahkemece feragat hükmünde olduğu kanaatine varıldığından, uyuşmazlığın esası hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle feragat nedeniyle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Dava dosyasına sunulan dilekçede davanın takibinden vazgeçildiğinin bildirildiği, açık ve net bir feragat beyanı olmadığı halde mahkemece yorum yoluyla davadan feragat edildiğinin kabul edilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, Hazine avukatlarının davadan feragat yetkisinin bulunmadığı, davanın takibinden vazgeçildiğine dair beyanlarının dikkate alınarak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 26. maddesi uyarınca dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği, ayrıca olağanüstü hal kapsamında çıkarılan kanun hükmünde kararnameler uyarınca davalı taraf lehine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesinin de hukuka aykırı olduğu, bu nedenlerle usul ve yasaya aykırı olan mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Uyuşmazlık konusu taşınmazlar, 17.06.2004 tarihli 1/5000 ölçekli Büyükçekmece İlçesi, Merkez Nazım İmar Planında ticaret alanında kalmakta iken 12.07.2013 tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile TAKS: 0.50, KAKS:2,50 yapılaşma şartlarında özel eğitim alanı olarak planlanmıştır. Bunun üzerine Büyükçekmece Belediye Meclisi'nin … tarih ve …sayılı kararı ile; söz konusu nazım imar planı değişikliği doğrultusunda 17.06.2004 tarih ve 1/1000 ölçekli Büyükçekmece Uygulama İmar Planında E:1.50 ticaret alanında kalan taşınmazların E:2.50 özel eğitim alanına alınması teklif edilmiş, İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararıyla, 12.07.2013 tarihli nazım imar planının Planlama Müdürlüğü tarafından çevre yapılanma koşulları ve ilgili kurum görüşleri alınarak yeniden değerlendirilmesine, 1/1000 ölçekli plan teklifinin ise 1/5000 ölçekli planda yapılacak düzenleme sonrası değerlendirilmek üzere ilçe belediye başkanlığına iadesine karar verilmiş, bu kararın iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik" başlıklı 26. maddesinde: "Dava esnasında ölüm veya herhangi bir sebeple tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik olursa, davayı takip hakkı kendisine geçenin başvurmasına kadar; gerçek kişilerden olan tarafın ölümü halinde, idarenin mirasçılar aleyhine takibi yenilemesine kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına ilgili mahkemece karar verilir. Dört ay içinde yenileme dilekçesi verilmemiş ise, varsa yürütmenin durdurulması kararı kendiliğinden hükümsüz kalır. Yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçeler iptal edilir. Davacının gösterdiği adrese tebligat yapılamaması halinde, yeni adresin bildirilmesine kadar dava dosyası işlemden kaldırılır ve varsa yürütmenin durdurulması kararı kendiliğinden hükümsüz kalır. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak bir yıl içinde yeni adres bildirilmek suretiyle yeniden işleme konulması istenmediği takdirde, davanın açılmamış sayılmasına karar verilir. Dosyaların işlemden kaldırılmasına ve davanın açılmamış sayılmasına dair kararlar diğer tarafa tebliğ edilir." hükmüne yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 31. maddesinin 1. fıkrasında, feragat ile ilgili olarak 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa göndermede bulunulmuş, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 447. maddesinin 2. fıkrasında "Mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 18.6.1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa yapılan yollamalar, Hukuk Muhakemeleri Kanununun bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılır." hükmü getirilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 307. maddesinde, "Feragat, davacının, talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir.", 309. maddesinin 1. fıkrasında, "Feragat ve kabul beyanı, dilekçe ile veya yargılama sırasında sözlü olarak yapılır.", aynı maddenin 4. fıkrasında ise "Feragat ve kabul, kayıtsız ve şartsız olmalıdır" hükmüne, 311. maddesinde de feragatin kesin hüküm gibi sonuç doğuracağı kuralına yer verilmiştir.
23.07.2016 tarihli, 29779 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin 2. maddesinde, milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen Fethullahçı Terör Örgütüne aidiyeti, iltisakı veya irtibatı belirlenen Ekli (IV) sayılı listede yer alan ve aralarında davacı Fatih Üniversitesinin de bulunduğu vakıf yükseköğretim kurumlarının kapatıldığı, kapatılan kuruluşlara ait taşınırlar ve her türlü mal varlığı, alacak ve haklar belge ve evrakın Hazineye bedelsiz olarak devredilmiş sayılacağı, bunlara ait taşınmazların tapuda resen Hazine adına her türlü kısıtlama ve taşınmaz yükünden ari olarak tescil edileceği, bunların her türlü borçlarından dolayı hiçbir şekilde Hazineden hak ve talepte bulunulamayacağı, devre ilişkin işlemlerin Maliye Bakanlığı tarafından yerine getirileceği belirlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdari yargıda hukuken geçerli bir feragatten söz edilebilmesi için davadan feragat iradesinin; hakkın özüne ilişkin ve kesin hüküm sonuçlarını doğuran, açık ve kolay anlaşılabilir bir ifade ile yapılmış, kayıtsız ve şartsız olarak talep sonucundan vazgeçmeyi ifade eden, başka anlamlara gelmediği hususunda duraksama olmayan bir beyan şeklinde olması gerekir.
Bakılan uyuşmazlıkta, davacı Fatih Üniversitesinin 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kapatılması üzerine uyuşmazlık konusu taşınmazların mülkiyeti ve dolayısıyla davayı takip hakkı kendisine geçen ... Bakanlığı (...Bakanlığı) tarafından 17.07.2018 tarihinde … Bölge İdare Mahkemesi Ön Bürosuna verilen dilekçe ile davanın takibinden vazgeçme olurunun dilekçe ekinde gönderildiği belirtilmiş ve dilekçe ekinde ''davanın takibinden vazgeçilmesine'' ilişkin İstanbul Valiliği Defterdarlık Muhakemat Müdürlüğü'nün 16.07.2018 tarihli oluru dosyaya sunulmuştur.
Davacının ''davanın takibinden vazgeçtiğine'' ilişkin beyanı İdare Mahkemesince ''davadan feragat'' olarak kabul edilmiş ise de bu beyanın incelenmesinden, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 307. maddesinde tanımlandığı biçimiyle davadan ve hakkın özünden feragat edildiğine ilişkin açık bir feragat beyanı olmadığı anlaşıldığından, davadan feragat şeklinde yorumlanamayacağı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla, İdare Mahkemesince davacı ... Bakanlığı'nın (...Bakanlığı) ''davanın takibinden vazgeçildiğine'' ilişkin beyanı göz önünde bulundurularak 2577 sayılı Kanun'un 26. maddesinin birinci fıkrası uyarınca işlem yapılması gerektiğinden, temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacıların temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle feragat nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 21/05/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.