Danıştay 7. Daire 2019/2992 Esas 2021/2444 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/2992
Karar No : 2021/2444

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVACI) : …İç ve Dış Ticaret Madencilik İnşaat Turizm Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

2- (DAVALI) : …Vergi Dairesi Başkanlığı
(…Vergi Dairesi Müdürlüğü) …
VEKİLİ : Av. …

3- (DAVALI) : … Bakanlığı …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının 03/04/2007-31/12/2007 tarihleri arasında gerçekleştirmiş olduğu fiili ithalatlara ilişkin çevre katkı paylarının ödenmiş olmasına rağmen mülga Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğünce yeniden talep edilmesi üzerine, yapacağı ithalatlara engel teşkil etmemesi amacıyla 24/08/2010 tarihinde 146.780,91 USD karşılığı 222.857,44 TL olarak ihtirazi kayıt konulmak suretiyle ödendiği, fiili ithal anında Ünye Vergi Dairesi Müdürlüğüne "9069 Diğer Harçlar" kodundan toplamda 146.780,91 USD karşılığına denk gelen 184.445,47 TL çevre katkı payının ödendiğinin anlaşılması üzerine iadesi istenilen 24/08/2010 tarihli mükerrer ödemenin, Cumhuriyet Vergi Dairesi Müdürlüğünce 21/03/2016 tarihinde 184.445,47 TL olarak iade edildiğinden bahisle, mükerrer tahsil edildiği anlaşılan 146.780,91 USD'nin 21/03/2016 fiili geri ödeme tarihindeki kur karşılığının hesaplanarak iade edilen tutarın mahsubundan sonra kalan tutarın yasal faiziyle birlikte iadesi istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, davacının 2007 yılında yaptığı ithalatlara ilişkin serbest dolaşıma giriş beyannamelerinde yer alan CİF değerlerinin %1'i nispetinde hesaplanan 146.780,91 USD çevre katkı payının Ünye Vergi Dairesi Müdürlüğüne ödendiği, tahsil edilen çevre katkı payının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı hesaplarına aktarımının gerçekleşmemesinde davacıya izafe edilecek bir kusur bulunmadığı, bu nedenle 2007 yılında davacıdan tahsil edilen ve hazineye aktarılan çevre katkı payının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı hesaplarına geçmediğinden bahisle, davacının 24/08/2010 tarihinde yaptığı 222.857,44 TL'lik ikinci ödemenin asıl ödeme kabul edilerek 2007 yılında yapılan 184.445,47 TL'lik ilk ödemenin davacıya iade edildiği anlaşılmış olup; davacı tarafından 24/08/2010 tarihinde ikinci defa ödenen 222.857,44 TL'den 21/03/2016 tarihinde davacıya iadesi yapılan 184.445,47 TL'nın mahsup edildikten sonra kalan tutarın dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte iadesinin gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne ve kısmen de reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurularına konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve taraflarca ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacı, çevre katkı payları ödenmemiş olsaydı idarece ödeme tarihindeki dolar kuru karşılığında tahsil edileceğini dolayısıyla aynı şekilde de iadesinin gerektiğini, davalı … Vergi Dairesi Başkanlığı, davacının kusurundan kaynaklanan mükerrer ödeme nedeniyle kur farkının ödenmesini gerektirecek bir durumun bulunmadığını, davalı … Bakanlığı ise tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğunu kararın iptale ilişkin hüküm fıkrasının yürütmesinin durdurulması ve bozulması gerektiğini ileri sürmektedirler.

TARAFLARIN SAVUNMALARI : Davalı … Bakanlığınca davacının isteminin reddinin gerektiği savunulmuş, diğer taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından yürütmenin durdurulması istemine ilişkin karar verilmesine gerek görülmeyerek işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz istemlerinin reddine,
2…. Bölge İdare Mahkemesi .. Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. 123,60 TL maktu harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliği ve bir örneğinin de Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın ilk derece Mahkemesine gönderilmesine, 21/05/2021 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.

(X) - KARŞI OY :
Temyiz başvurusu; 03/04/2007-31/12/2007 tarihleri arasında gerçekleştirmiş olduğu fiili ithalatlarına ilişkin çevre katkı paylarını ödemiş olmasına rağmen mülga Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğünce yeniden talep edilmesi üzerine 24/08/2010 tarihinde 146.780,91 USD karşılığı 222.857,44 TL olarak ihtirazi kayıtla ödeyen davacının, fiili ithal anında çevre katkı paylarını Ünye Vergi Dairesi Müdürlüğüne "9069 Diğer Harçlar" kodundan toplamda 146.780,91 USD karşılığına denk gelen 184.445,47 TL olarak ödediğini ispatlaması üzerine 21/03/2016 tarihinde 184.445,47 TL olarak geri ödeme yapıldığını, kendisine ödenmesi gereken tutarın 146.780,91 USD'nin fiili geri ödeme tarihindeki kur karşılığından iade edilen tutarın mahsubundan sonra kalan tutar olduğunu ileri sürerek bu tutarın yasal faiziyle birlikte iadesi istemiyle açtığı davayı kısmen reddeden mahkeme kararının bozulması istemine ilişkindir.
İdarenin, Anayasanın 125. maddesinde ifadesini bulan eylem ve işlemlerinden kaynaklanan tazmin sorumluluğu; idarenin müdahalesinden önceki ve sonraki zaman dilimi itibariyle ilgililerin mal varlığı üzerinde bozulan ekonomik dengenin yeniden kurulmasını amaçlamaktadır. Dolayısıyla, eylem veya işleminde dolayı sorumlu tutulan, başka deyişle üzerine tazmin borcu düşen İdarenin, hak ihlalini tam olarak gidermesi, uğranılan zararı bütünüyle karşılaması zorunludur. Bu bakımdan; mükerrer tahsil edildiği hususunda tartışma bulunmayan çevre katkı paylarına ilişkin olarak davacının katlanmak zorunda bırakıldığı mali külfetin, başka deyişle uğradığı zararın saptanmasında, döviz cinsinden tespiti yapılarak ödemesi talep edilen çevre katkı payları için Merkez Bankasınca, mükerrer tahsilat ve iade tarihleri itibariyle ilan edilen satış kuru esas alınarak hesaplama yapılması gerekmektedir.
Bu nedenle, davacı tarafından 24/08/2010 tarihinde 146.780,91 USD karşılığı 222.857,44 TL olarak yapılan mükerrer ödemenin, 21/03/2016 tarihinde yine 146.780,91 USD karşılığı olarak iade edilmesi gerekmekte olup, mahkeme kararının talebin kısmen reddine ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerektiği oyu ile, karara katılmıyorum.