MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 09.11.2010 gününde verilen dilekçe ile borçlu olmadığının tespiti, ipoteğin fekki ve kötüniyet tazminatı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 18.10.2011 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, tapu kaydındaki ipotek belirtmesinin terkini istemiyle açılmıştır.
Davalı, davacıdan alacaklı olduğunu, bu alacağın rehinle temin edildiğini, esasen davacı aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibine girişildiğini, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, dava reddedilmiştir.
Hükmü, davacı temyiz etmiştir.
İpotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin Türk Medeni Kanununun 856. maddesi gereğince tapu siciline tescil edilmesi gerekir.
Alacak sona erdiği halde alacaklı, terkin taahhüdünü iradesiyle yerine getirmezse, taşınmaz maliki ipoteğin fekkini (kaldırılmasını) dava yolu ile isteyebilir.
Somut uyuşmazlıkta; ipotek aktinin dayanağı olan 30.06.2008 tarihli resmi senedin incelenmesinden, davacının maliki olduğu 10583 m2 yüzölçümündeki 2598 sayılı parseli davalıdan aldığı 2.000.000,00 YTL
karşılığı teminat ipoteği olarak birinci derecede ve 30.06.2009 tarihine kadar faizsiz davalıya rehin ettiği görülmektedir. Davalı ipoteğin sebebini, davacının yönetim kurulu üyesi olduğu dava dışı ... Plastik A.Ş.’ye verilen hammaddeden kaynaklanan alacağın teminatı olarak açıklamıştır. Davacı da ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takibin iptalini teminen ... 10. İcra Hukuk hakimliğinin 2008/2332 sayılı dosyasına gönderdiği dava dilekçesinde, bu savunmayı doğrulamış, ipoteğin şirketi olan ... Plastik San. İnş. ve Tic. A.Ş.’nin hammadde borcundan dolayı tesis edildiğini kabul etmiştir.
TMK’nun 851. maddesi ilk fıkra hükmü “Taşınmaz rehni, miktarı Türk parası ile gösterilen belli bir alacak için kurulabilir. Alacağın miktarının belli olmaması halinde, alacaklının bütün istemlerini karşılayacak şekilde taşınmazın güvence altına alacağı üst sınır taraflarca belirtilir” şeklindedir. Bu hükümle rehinli alacağın miktar olarak belirtilmesi gereği amaçlanmıştır. Alacağın mevcut bir alacak olması mümkün olduğu gibi şarta bağlı veya ilerde doğabilecek alacak olması da mümkündür. Gerçekten taşınmazın el değiştirmesinde yeni malikin veya sonradan kurulacak taşınmaz rehinlerinde rehinli alacaklıların bu miktarı bilmelerinde büyük menfaatleri bulunmaktadır. Alacak miktarı ipotek senedinde gösterilmemişse rehin hakkı doğmaz ve yapılan tescil yolsuz tescil kabul edilir. Alacağın miktar olarak resmi senette gösterilmesi yeterlidir. Kural olarak da sebebinin belirtilmesine gerek yoktur. Teminat altına alınmak istenen alacağın hukuki sebebinin rehin sözleşmesinde gösterilmesinin alacakta belirlilik ilkesi açısından zorunlu unsur olmadığı kuralı, hem anapara ipoteği hem de üst sınır ipoteği açısından geçerlidir. Bu anlatımın doğal sonucu olarak özellikle cari hesap ilişkilerinin teminatı olmak üzere bir üst sınır ipoteği ile alacaklının her türlü doğacak alacağına karşılık bir taşınmazı üzerinde süresiz olarak rehin olanaklıdır. Bu gibi durumlarda ileride doğacak borcun hukuki sebebinin belirtilmesi gerekmediğinden, şayet borcun sebebinde (ortaya çıkış nedeninde) taraflar arasında ihtilaf meydana gelmişse bu sebebin varlığının (gerçek olup olmadığının) mahkeme tarafından araştırılması gerekecektir.
Her ne kadar, 30.06.2008 tarihli ipotek aktinin kapsamını resmi senet tayin ederse de, tarafların iradesi yukarıda açıklandığı üzere ipoteğin sebebinin ne olduğu hususunda birleştiğinden ve ipotek lehtarı davalı şirketin dava dışı ... Plastik A.Ş.’den alacaklı olduğu saptandığından, mahkemece bu olgular gözetilerek davanın reddedilmiş olmasında bir yanılgı yoktur.
Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davacının bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 23.03.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.