MAHKEMESİ :TÜKETİCİ MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki maddi ve manevi tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda; davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın reddine yönelik olarak verilen hüküm, davalı şirket tasfiye memuru tarafından duruşmalı, davacılar vekili ve davalı ... vekili tarafından duruşmasız olarak temyiz edilmekle; duruşma günü olarak belirlenen 01/12/2020 tarihinde asıl ve birleşen dosyalarda davacılar vekili yetki belgesine istinaden Av. ... ile birleşen dosyada davalı vekili Av. ... ve asıl dosyada davalılardan tasfiye halinde... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. adına tasfiye memuru ... geldiler. Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra kararın açıklanması aynı güne bırakıldı. Yapılan incelemede temyiz dilekçesinin süresinde verildiğinin anlaşılması üzerine, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Asıl davada davacılar, 17.11.1996 günü işletmecisi davalı... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. ve sorumlu müdürü ... olan ... Otelde yangın çıktığını, otelde konaklayan murisleri ... "un yangın sonucu vefat ettiğini, aynı gece Türkiye"ye giriş yapan ve otele yerleşen ..."un özel eşyaları bulunduğu halde 3.600 USD"nin kaybolduğunu, bu paranın otelde yağmalandığını, İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 18.12.1998 tarih ve 1996/317 esas, 1998/252 karar sayılı ilamı ile otelin sorumlu müdürünün ağır hapis ve para cezasına çarptırıldığını, ceza dosyasında alınan bilirkişi raporunda davalı ... Başkanlığının 2/8 oranında kusurlu bulunduğunu, olayda ölenlerin herhangi bir kusurunun bulunmadığını, davalıların müşterek kusurları neticesinde vefat eden 29 yaşındaki ..."un desteğinden mahrum kaldıklarını, telafisi zor acılar çektiklerini, bu zamana kadar yangın ile ilgili ne Rusya"dan ne de Türkiye"den
herhangi bir yardım ya da tazminat aldıklarını belirterek, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile ... için 5.000,00-TL maddi, 5.000,00-TL manevi tazminat, ... için 5.000,00-TL maddi, 5.000,00-TL manevi tazminat ile murisin kaybolan parası 3.600 USD karşılığı 5.868,00-TL olmak üzere toplam 25.868,00-TL maddi, 10.000,00-TL manevi tazminatın olay tarihi itibariyle değişen oranlarda işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemişler; 21.11.2011 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini ... için 623.099,62-TL ve... için 224.652,97-TL olarak arttırmışlardır.
Birleşen davada davacılar, murisleri ..."un 17.11.1996 günü ... Otelde çıkan yangın sonucu vefat ettiğini, davalı ..."in şirketin sorumlu müdürü olduğunu, ceza yargılaması sonunda davalının mahkumiyetine karar verildiğini beyanla, her biri için 5.000,00-TL olmak üzere 10.000,00-TL manevi tazminatın 17.11.1996 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ... için 467.374,21-TL ve... için 168.489,72-TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı... Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti., davanın zamanaşımına uğradığını, ceza davasındaki kusur oranının hukuk hakimini bağlamayacağını, tarafına atfı kabil bir kusur bulunmadığını savunarak, davanın reddini dilemiştir.
Davalı ... (Fatih) Belediye Başkanlığı, davanın idare mahkemelerinde görülmesi gerektiğini, davanın zamanaşımına uğradığını savunarak, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, maddi tazminat talepleri yönünden davanın kısmen kabulüne, ... için 467.324,71-TL, kızı... için 168.489,72-TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı... Otomotivden tahsili ile davacılara ödenmesine, bu tutarların dava açılırken talep edilen 10.000,00-TL"lik kısmına olay tarihi olan 17.11.1996 tarihinden, ıslah edilen kısımlarına ise ıslah tarihi olan 21.11.2011 tarihinden itibaren yasal faizi işletilmesine, 3.600 $ karşılığı 5.868,00-TL maddi tazminat talebinin reddine, manevi tazminat talebinin her bir davacı için 5.000,00 er TL"den toplam 10.000,00-TL olarak kabulüne, bu miktarlara olay tarihi olan 17.11.1996 tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek davalı şirketten tahsili ile davacılara ödenmesine, davalı ... Belediyesi hakkında açılan tazminat davasına bakma görevinin idari yargı mahkemeleri olduğunun kabulü ile yargı yolu farklılığı dolayısıyla bu davanın usulden reddine, birleşen dosyadaki davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmiş; hüküm, davacı, davalı ... ve davalı Tasfiye Halinde... Otomotiv San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin taktirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının tüm, davalı Tasfiye Halinde... Otomotiv San. Ve Tic. Ltd. Şti."nin aşağıdaki bendin dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dava, davacıların murisinin vefatı nedeni ile uğranılan maddi ve manevi zararın tazmini istemine ilişkindir.
Olay tarihinde yürürlükte bulunan ve maddi (ile manevi) tazminat istemlerinin bağlı olduğu zamanaşımı sürelerini düzenleyen 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 60 ıncı maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında; “Zarar ve ziyan yahut manevi zarar namiyle nakdi bir meblağ tediyesine müteallik dava, mutazarrır olan tarafın zarara ve failine ittılaı tarihinden itibaren bir sene ve her halde zararı müstelzim fiilin vukuundan itibaren on sene mürurundan sonra istima olunmaz. Şukadar ki zarar ve ziyan davası, ceza kanunları mucibince müddeti daha uzun müruru zamana tabi cezayı müstelzim bir fiilden neşet etmiş olursa şahsi davaya da o müruru zaman tatbik olunur.” denilerek, üç türlü zamanaşımı süresi öngörülmüştür.
Görüleceği üzere, kanunda düzenlenen bu üç çeşit zamanaşımı süresi; sübjektif/nispi nitelikteki bir senelik "kısa zamanaşımı süresi", objektif/mutlak nitelikteki on senelik "uzun zamanaşımı süresi" ile olağanüstü nitelikteki "ceza zamanaşımı süresi"dir.
Kısmi dava açılması halinde davaya konu edilmeyen kısmın ayrı bir dava ile talep edilmesi veya aynı davada ıslah yoluyla dava konusuna dahil edilmesi mümkündür. Bir davanın açılması halinde zamanaşımı kesilir. Ancak, kesilen zamanaşımı kesilme tarihinden başlayarak yeniden başlar. Dava ile kesilmiş zamanaşımı, davanın devamı süresince taraflardan birinin yargılamaya ilişkin her bir işleminden ve hakimin her emir ve hükmünden itibaren yeniden işlemeye başlar. Kısmi dava açılması halinde zamanaşımı yalnız alacağın kısmi dava konusu yapılan miktarı için kesilir.
Tüm bu bilgiler ışığında, somut olay irdelendiğinde; davacıların 17.11.1996 tarihinde gerçekleşen haksız eylem nedeniyle davalılar aleyhinde 15.11.2002 tarihinde fazlaya ilişkin hakkını saklı tutarak maddi ve manevi tazminat davası açtığı, 31.12.2010 tarihli bilirkişi raporunun tebliği üzerine, 21.11.2011 tarihinde davayı ıslah ettiği ve ıslah talebine karşı da davalı Tasfiye Halinde... Otomotiv San. Ve Tic. Ltd. Şti."nin süresinde zamanaşımı definde bulunduğu anlaşılmıştır. Dava açılmakla, fazlaya ilişkin haklar yönünden zamanaşımı kesilmediğinden, ıslaha karşı da zamanaşımı definin yerinde olduğu ve fiilin işlendiği tarihten itibaren (6098 sayılı TBK"nun 72. madde) 818 sayılı BK 60. madde gereğince 10 yıllık ceza zamanaşımı süresinin ıslah dilekçesinin verildiği tarih itibariyle dolduğu gözetilerek, ıslah edilen miktarın zamanaşımına uğraması nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
3-Davalı ..."in vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT"nin 10/3 ve 10/4. maddelerine göre "Bu davaların tamamının reddi durumunda avukatlık ücreti, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümüne göre hükmolunur. Manevi tazminat davasının, maddi tazminat veya parayla değerlendirilmesi mümkün diğer taleplerle birlikte açılması durumunda; manevi tazminat açısından avukatlık ücreti ayrı bir kalem olarak hükmedilir."" denilmektedir.
Mahkemece; davalı ... yönünden manevi tazminat talebinin reddine karar verildiğine göre, davalı lehine AAÜT"nin 10/3 ve 10/4 maddeleri gereğince vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm, davalı Tasfiye Halinde... Otomotiv San. Ve Tic. Ltd. Şti."nin sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı Tasfiye Halinde... Otomotiv San. Ve Tic. Ltd. Şti."nin yararına, üçüncü bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı ... yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde taraflara iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nın 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.