Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2012/3280 Esas 2012/4240 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ


Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 25.08.2008 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın davalı ... ... yönünden kabulüne dair verilen 02.12.2011 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... ... vekili, davalı Hazine vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R
Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesine dayalı geçit irtifakı tesisi istemiyle açılmıştır.
Yanıt veren davalılar, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, dava kabul edilmiş, davacının 14 sayılı parseli lehine bilirkişi krokisinde yeşil ile taralı geçit güzergahından 10 sayılı parsel aleyhine geçit kurulmuştur.
Hükmü, davalı 10 sayılı parsel maliki ile davaya dahil edilen Hazine temyiz etmiştir.
1-Hazine, gerekmediği halde harcı ödenmek suretiyle sonradan davaya dahil edilmiştir. Başka bir deyişle, davacı Hazine"yi hasım olarak kabul etmiş ve aleyhine dava açmıştır. Bu tür bir davada Hazine’ye husumet yöneltilmesi gerekmeyeceğinden, Hazine hakkındaki davanın pasif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle reddi yerine Hazine aleyhine açılan dava ile ilgili olumlu ya da olumsuz bir hüküm kurulmaması doğru olmamıştır.
2-10 sayılı parsel maliki ...’ün temyiz itirazlarına gelince;
Davalı ...’ün diğer temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Geçit davalarında aleyhine geçit kurulan parsel maliki bir yükle yükümlendirildiğinden, uygulamadaki deyimiyle lehine geçit bedeli hükmedilmesi gereklidir. Dairemizin uygulamasına göre de geçit bedelinin davanın açıldığı tarihe göre değil istemin karara bağlandığı en yakın tarihteki değer itibariyle hesaplanması gerekir.
Somut uyuşmazlıkta, mahkemece yerinde iki kez keşif yapılmış, bilirkişiler 30.06.2009 tarihli raporunda keşfin yapıldığı tarihteki değil davanın açıldığı tarihteki değere göre geçit bedelinin 25,00 TL / m2 olacağını bulmuştur. Sonradan yapılan keşif sonucu düzenlenen 18.02.2010 tarihli raporda ise bu bedel 15,00 TL / m2 hesaplanmıştır. Görülüyor ki, her iki rapor arasında farklılık olduğu gibi geçit değeri keşfin yapıldığı güne göre değil davanın açıldığı tarihe göre bulunmuştur.
Bu saptamaya göre yapılması gereken iş, yerinde yeniden keşif yapılarak yapılacak keşif tarihindeki geçit bedelinin ne olacağını bilirkişilere hesaplatmak, bu şekilde çelişkiyi ortadan kaldırmak, farklı bir bedel ortaya çıkarsa bunu da davacıya depo ettirmek, istemi bütün bunlardan sonra karara bağlamak olmalıdır.
Bilirkişilerin yetersiz raporuyla hüküm kurulması doğru olmadığından, karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda (1).bentte açıklanan nedenlerle dahili davalı Hazine, (2).bent gereğince de davalı ... yararlarına BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 22.03.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.