Danıştay 13. Daire 2015/1013 Esas 2021/1846 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2015/1013
Karar No:2021/1846

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : …. İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) 3. Lig ve Bölgesel Amatör Liglerde, futbolculara uygulanan yaş sınırlaması ve kontenjan uygulamasının, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanuna aykırı olduğundan bahisle TFF aleyhine yapılan şikâyet başvurusunun 4054 sayılı Kanun kapsamında inceleme imkânı bulunmadığı gerekçesiyle reddine ilişkin Rekabet Kurulu'nun (Kurul) … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce; Türkiye Futbol Federasyonu'nun yapısı ve 5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonunun Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun incelendiğinde, Federasyon'un 4054 sayılı Kanun'un 3. maddesine göre teşebbüs birliği olduğu, nitekim dava konusu Kurul kararında da bu hususun belirtildiği, bu durumda, hizmet piyasasında faaliyet gösteren ya da bu piyasayı etkileyen her türlü teşebbüsün aralarında yaptığı rekabeti engelleyici, bozucu ve kısıtlayıcı anlaşma, uygulama ve kararlar ile piyasaya hakim olan teşebbüslerin bu hakimiyetlerini kötüye kullanmaları ve rekabeti önemli ölçüde azaltacak birleşme ve devralma niteliğindeki her türlü hukuki işlem ve davranışların, rekabetin korunmasına yönelik tedbir, tespit, düzenleme ve denetlemeye ilişkin işlemlerin 4054 sayılı Kanun kapsamına girdiği, özel hukuk tüzel kişisi olan ve 4054 sayılı Kanun'un 3. maddesine göre teşebbüs birliği niteliğine haiz TFF tarafından alınan kararın rekabeti etkileyip etkilemediğine ilişkin yapılacak incelemenin 4054 sayılı Kanun kapsamında bulunduğu anlaşıldığından, davacının başvurusunun 4054 sayılı Kanun kapsamında inceleme olanağı bulunmadığı gerekçesiyle reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, şikâyete konu TFF uygulamalarının 5894 sayılı Kanun gereği yaş sınırlaması ile ilgili olduğu, iktisadi bir işlem olmadığı, TFF'nin düzenleme yetkisi çerçevesinde alınan kararlar olduğu ve 4054 sayılı Kanun kapsamında incelenmesine imkân bulunmadığı, TFF'nin kamusal yetki ile tesis ettiği işlemlerin bu kapsamda incelenmesinin mümkün olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, sporun ekonomik bir faaliyet olduğu yönünde hem davalı idarenin hem de uluslararası verilen pek çok karar bulunduğu, sporcuların hizmet sunmasının engellenmesinin 4054 sayılı Kanun çerçevesinde incelenmesi gerektiği, TFF'nin 5894 sayılı Kanuna dayanarak tesis ettiği işlemlerin 4054 sayılı Kanun yönünden incelenmesine hukuken engel bulunmadığı, TFF talimatlarının düzenleyici işlem olarak kabulünün mümkün olmadığı, şikâyete konu TFF uygulamalarının kulüp ve sporcuların iktisadi faaliyetlerini doğrudan etkilediği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Rekabet Kurumu kayıtlarına 19/08/2013 tarihinde alınan şikâyet dilekçesinde, davacı tarafından özetle, "TFF tarafından, 3. Lig ve bölgesel amatör liglerde yer alan kulüplere yönelik olarak 2008 yılından beri oyuncu uygunluğu adı altında yaş sınırlaması ve kontenjan bakımından düzenleme getirildiği, ancak TFF’nin pazarda sahip olduğu konumu ile aldığı ilgili karar doğrultusunda sporcuların transferlerinin ve sözleşmelerinin etkilendiği, kulüplerin hizmet satın alma özgürlüğünün engellendiği ve rekabetin ihlâl edildiği, yaşa bağlı sınırlama ve kontenjan uygulamasının futbolcuların sundukları hizmet bakımından ayrımcılığa yol açtığı ve herhangi bir meşru gerekçeye de dayandırılmaması nedeniyle 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesi bakımından da ihlâl teşkil ettiği” iddialarına yer verilmiştir.
Dava konusu Kurul kararıyla, başvuruda yer alan iddiaların 4054 sayılı Kanun kapsamında olmadığı gerekçesiyle başvurunun reddine karar verilmiştir.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 1. maddesinde, bu Kanun'un amacının, mal ve hizmet piyasalarındaki rekabeti engelleyici, bozucu veya kısıtlayıcı anlaşma, karar ve uygulamaları ve piyasaya hâkim olan teşebbüslerin bu hakimiyetlerini kötüye kullanmalarını önlemek, bunun için gerekli düzenleme ve denetlemeleri yaparak rekabetin korunmasını sağlamak olduğu belirtilmiş; "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde, "teşebbüs", "piyasada mal veya hizmet üreten, pazarlayan, satan gerçek ve tüzel kişilerle, bağımsız karar verebilen ve ekonomik bakımdan bir bütün teşkil eden birimler" olarak, "teşebbüs birliği" ise "teşebbüslerin belirli amaçlara ulaşmak için oluşturduğu tüzel kişiliği haiz ya da tüzel kişiliği olmayan her türlü birlikler" olarak tanımlanmıştır.
5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Türkiye Futbol Federasyonunun görevleri” başlıklı 3. maddesinde, “a) Türkiye’deki her türlü futbol faaliyetini yürütmek, düzenlemek ve denetlemek...c) ) FIFA ve UEFA’nın yetkili organları tarafından konulan kuralların gereği gibi uygulanmasını sağlamak, ulusal talimatlar hazırlamak ve Türkiye’yi futbol ile ilgili konularda yurt dışında temsil etmek” TFF’nin görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacı tarafından şikâyete konu edilen yaş sınırlaması ve yaş kontenjanı uygulamaları TFF Yönetim Kurulu tarafından kabul edilmiş düzenlemelerdir. Anılan kurallar ile TFF 3. Lig ve Bölgesel Amatör Lig’lerde yer alan futbol kulüplerinde oynayacak futbolcular bakımından belli yaş sınırlamaları ve yaş grupları bakımından kontenjan sınırlamaları getirilmiştir. Bu çerçevede, davacı tarafından ileri sürülen 4054 sayılı Kanuna aykırılık iddialarının incelenebilmesi için her şeyden önce TFF’nin teşebbüs/ teşebbüs birliği niteliğinin ortaya konması gerekmektedir.
Dairemizin yerleşik içtihatlarına göre 4054 sayılı Kanunun "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde teşebbüs veya teşebbüs birlikleri bakımından, kamu kurumu veya kuruluşu yahut özel hukuk veya kamu hukuku tüzel kişisi olarak nitelendirmeye ilişkin herhangi bir istisnaya yer verilmediği açık olmakla birlikte, belirli bir alanda iktisadi faaliyet yürüten hukuki varlığın, faaliyet gösterdiği her alanda teşebbüs statüsünde olacağını kabul etmek de mümkün değildir. Başka bir anlatımla, bir hukuki varlığın ya teşebbüs olduğu ya da olmadığı genellemesinin yerine, şikâyet edilen ve 4054 sayılı Kanun kapsamında incelenen davranışının, bağımsız karar verebilme ve iktisadî bir faaliyet olup olmadığı yönlerinden değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu anlamda, TFF'nin kamusal bir yetki kullandığı durumlarda, teşebbüs niteliğini haiz olmadığı, faaliyetinin bağımsız karar verebilme niteliğinde olmadığı ve iktisadi bir yönünün bulunmadığı kabul edilebilecektir.
5894 sayılı Kanun’un 3. maddesinde, münhasıran TFF’ye Türkiye’deki her türlü futbol faaliyetini yürütmek, düzenlemek ve denetlemek, ulusal talimatlar hazırlamak görev ve yetkileri verilmiştir. Bu çerçevede, şikâyet konusu TFF Yönetim Kurulu kararıyla kabul edilen uygulamaların açıkça Kanunun verdiği yetki ve görev çerçevesinde tesis edildiği, dolayısıyla bağımsız bir iktisadi davranış olmadığı sonucuna varılmaktadır.
Bunun yanında; TFF 3. Lig ve Bölgesel Amatör Lig’lerde yer alan futbol kulüplerinde oynayacak futbolcular bakımından belli yaş sınırlamaları ve yaş grupları bakımından kontenjan sınırlamaları getirilmesinin, TFF bakımından gelir getirici veya mal/hizmet sunumu olarak nitelendirilebilecek bir yönü bulunmadığı da açıktır. TFF 3. Lig ve Bölgesel Amatör liglerde sportif mücadele içinde olan kulüpler tarafından yürütülen bir takım faaliyetlerin iktisadi bir davranış olarak nitelendirilmesi mümkün olmakla birlikte, TFF’nin şikâyete konu düzenlemeleri incelendiğinde, yapılan düzenlemelerin kuruluş Kanununun kendisine verdiği yetki çerçevesinde kamu menfaati ve futbol faaliyetlerini düzenleme amacı taşıdığı da açıktır.
Bu itibarla; TFF’nin Kanunla kendisine verilen bir görev ve yetkiyi kullandığı, şikâyete konu uygulamalar açısından TFF’nin teşebbüs olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığı, davacının şikâyetinin 4054 sayılı Kanun kapsamında incelenmesine hukuken olanak bulunmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 24/05/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.