MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA :Davacı, maddi tazminat alacağı ile cezai şart alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteğin reddine karar vermiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalının şirkette satış mühendisi olarak çalışıp 3 yıllık gizlilik ve rekabet yasağı sözleşmesini imzaladığını, davalının ... ünvanlı şirketin ürünleri ile ilgili işde çalıştırıldığı, davalının sebepsiz işyerinden ayrıldıktan sonra ... ünvanlı şirketin Türkiye"deki irtibat bürosunda çalıştığının tespit edildiğini, kendilerinin bu firmanın ürünlerini daha önce pazarladığını, davalının irtibat bürosunda çalışmaya başladıktan sonra bu firmanın kendileri ise iş yapmayı bıraktıklarını, şirketin satışlarının düştüğünü, davalının müşteri portföyüne sahip olduğunu ileri sürerek maddi tazminat ile sözleşmeden kaynaklanan cezai şart alacağını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, rekabet yasağı sözleşmesinin geçersiz olduğunu zira sözleşmede bir yer sınırı görülmediğini, tek taraflı olduğunu, sözleşmeyi davacının bitirdiğini bunun üzerine önce başka yerde ardından da sözü edilen yerde işe girdiğini, davacının, kendisinin Dow Corning işyerinde işe başlamasından kaynaklanan bir zararının bulunmadığını, savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, taraflar arasında gizlilik taahhütnamesinin imzalandığı, hizmet sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren üç yıl süre ile davacı şirketin faaliyet alanına giren işlerin yapılmayacağının kararlaştırıldığı ve 50.000,00.USD cezai şart öngörüldüğü, davalının davacı işyerinden ayrıldıktan sonra bir süre başka bir firmada çalıştığı, davacı şirketle ... arasındaki ilişkilerin ticari başarısızlıklardan dolayı ... tarafından belli bir süre sonra sona erdirildiği, rekabet yasağı sözleşmesinde meslek yasağı sonucunun ortaya çıktığı ve söz konusu yasağın belli sınırları ve yerlerinin belirtilmediği sözleşmenin sonuçlarının belli olmayan ve ileriye yönelik olarak arttırılmış bulunduğundan geçerli bulunmadığı, belirtilerek, davanın reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı taraf temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalı işçi ile yapılan sözleşme gereği rekabet yasağının ihlalinden doğduğu ileri sürülen cezai şart ücreti ile buna bağlı olarak davacı şirketin kazanç kaybına ilişkin maddi tazminatın tahsili istemine ilişkin olup, öncelikle dikkate alınması gereken husus uyuşmazlığın 4857 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ve bu bağlamda iş mahkemesinin görevli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu"nun 1. maddesine göre, iş mahkemelerinin görevi “İş Kanununa göre işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında iş sözleşmesinden veya iş Kanununa dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözülmesi”dir.
Davanın açıldığı tarih itibariyle yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 348. maddesi “İş sahibinin müşterilerini tanımak veya işlerinin esrarına nüfuz etmek hususlarında işçiye müsait olan bir hizmet akdinde her iki taraf, akdin hitamından sonra, işçinin kendi namına iş sahibi ile rekabet edecek bir iş yapamamasını ve rakip bir müessesede çalışamamasını ve böyle bir müessesede şerik veya sair sıfatla alakadar olamamasını şart edebilirler. Rekabet memnuiyetine dair olan şart, ancak işçinin müşterileri tanımasından ve esrara nüfuzundan istifade ederek iş sahibine hissolunacak derecede bir zarar husulüne sebebiyet verebilecek ise, caizdir. İşçi, akdin yapıldığı zamanda reşit değil ise rekabet memnuiyetine dair olan şart batıldır.” hükmünü haiz olup, madde metninden de anlaşılacağı üzere bu madde sözü edilen sırlara vakıf işçinin sözleşme yapmak şartıyla işten ayrılması halinde aynı işi kendi adına yapmamasını, rakip bir müessesede çalışmamasını ve böyle bir müessesede şerik veya sair sıfatla alakadar olmamasını düzenlemektedir. Düzenleme, hizmet sözleşmesi içinde yer almakla birlikte hizmet sözleşmesi süresi içinde yapılmaması gereken bir hususta değil, hizmet sözleşmesinin sona ermesinden sonra yapılmaması gereken bir hususta düzenleme getirmektedir.
İş sözleşmesinin devamı sırasında rekabet yasağının ihlali şeklindeki sadakatsizlik iş mahkemesinde görülecek bir davanın konusunu oluşturur. Bu rekabet yasağının sözleşmeden veya kanundan kaynaklanmasının hukuki sonuçları ile aynıdır.
Oysa somut uyuşmazlıkta davacı taraf, davalının sözleşmenin sona ermesinden sonra gerçekleşen eylemi sebebiyle cezai şart istemektedir. Rekabet yasağının iş sözleşmesinin bitiminden sonraki bir tarihte ihlal edilmesi iş mahkemelerini görevli olmaktan çıkarmaktadır. Ayrıca rekabet yasağının belirlenmesinde ticari sırrın ne olduğu uzman mahkemelerce değerlendirilmesi gereken ve piyasa şartlarıyla sıkı sıkıya bağlı bulunan ticari bir konudur. Kaldı ki, davanın açıldığı tarih itibariyle yürürlükte bulunan mülga 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 4. maddesiyle kanun koyucu çok açık bir şekilde 818 sayılı Kanun"un 348. maddesinden kaynaklanan davaların mutlak ticari davalardan olduğunu öngörmüştür. Mutlak ticari davalar herhangi bir unsurun, bağlama noktasının veya sebebin davanın ticari niteliğini değiştirmediği, mahkemenin kanaatinin rol oynamadığı davalardandır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 29.02.2012 Tarih 2011/11-781 Esas- 2012/109 Karar sayılı ilamında da hizmet sözleşmesinin sona ermesinden sonra gerçekleşen rekabet yasağına aykırılığı düzenleyen 818 sayılı Kanun’un 348. maddesi kapsamında değerlendirilmesi gereken uyuşmazlıklara ilişkin davaların 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 4/1-3. maddesi gereğince mutlak ticari dava niteliği taşıdığı ve mutlak ticari davaların görülme yerinin ise, açık biçimde ticaret mahkemeleri olduğu belirtilmiştir.
Açıklanan nedenlerle, mahkemece mutlak şekilde ticaret mahkemelerinin görevine giren davada görevsizlik kararı verilmesi gerekirken esasına girilerek hüküm kurulması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 25/03/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.