Danıştay 10. Daire 2016/1949 Esas 2021/2475 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/1949
Karar No : 2021/2475

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, gerekli tahkikat yapılarak 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 15., 31. ve 33. maddeleri gereğince, dedesinin babasının Bayburt ili, Merkez ilçe, … Mahallesi, Cilt No:…, Hane No:…'e "… Baba adı:… ve Ölü" şeklinde kayıt ve tescil edilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Bayburt Valiliği işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava konusu uyuşmazlığa 5490 sayılı Kanun'un 31/(4) ve 58'inci maddeleri kıyasen uygulanarak, davacı ...'ın dedesi olan ...'ın babası olarak görülen İbrahim adlı kişinin, davacının murisi olarak ileri sürülen ... olup olmadığının davacı tarafından ibraz edilen belgelerin soruşturulması suretiyle adı geçen şahsın Türk vatandaşlığı ve ailesinin tespit edilmesi hâlinde nüfus aile kütüğüne kaydedilmesi gerekmekte olup, salt adı geçen şahsın yersel nüfus sayımından önce vefat ettiği ve bu hususla ilgili açık bir düzenleme bulunmadığından bahisle başvurunun reddine yönelik dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından; davacının dedesinin nüfus kütüklerine tescili yapılırken babası İbrahim'in ölü olması nedeniyle nüfus kayıtlarına alınmadığı, ölüm tarihinin de bilinmediği, yersel yazım esnasında sağ olanların kayıtlarının haneye tescilinin yapıldığı, davacının 20/07/2011 tarih ve 65595 sayılı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü yazısında belirtilen belgelerden hiçbirini ibraz etmediği gibi idarelerinde de bu belgelerin bulunmadığı, davacının yersel yazımdan önce ölen bir kişinin doğumuna ve ölümüne ait hiçbir resmi belge ibraz etmeden nüfus kütüğüne tescil talebinin karşılanmasının mümkün olmadığı, belgeler sunulmadığı halde kıyas yoluyla nüfus kütüğüne hatalı kayıt yapılmasının telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğurabileceği, bu nedenle İdare Mahkemesi kararının uygulanma olanağının bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/05/2021 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.


(X)-KARŞI OY :

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 32. maddesinde, "Ölüm tehlikesi içinde kaybolan veya kendisinden uzun zamandan beri haber alınamayan bir kimsenin ölümü hakkında kuvvetli olasılık varsa, hakları bu ölüme bağlı olanların başvurusu üzerine mahkeme bu kişinin gaipliğine karar verebilir.
Yetkili mahkeme, kişinin Türkiye'deki son yerleşim yeri; eğer Türkiye'de hiç yerleşmemişse nüfus sicilinde kayıtlı olduğu yer; böyle bir kayıt da yoksa anasının veya babasının kayıtlı bulunduğu yer mahkemesidir." hükmü yer almaktadır.
5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun "Kayıt düzeltilmesi" başlıklı 35. maddesinde, "(1) Kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemez ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler konulamaz. Ancak olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddî hatalar nüfus müdürlüğünce dayanak belgesine uygun olarak düzeltilir.
(2) Aile kütüklerindeki din bilgisine ilişkin talepler, kişinin yazılı beyanına uygun olarak tescil edilir, değiştirilir, boş bırakılır veya silinir."; "Nüfus davaları" başlıklı 36. maddesinde ise, "(1) Mahkeme kararı ile yapılan kayıt düzeltmelerinde aşağıdaki usûllere uyulur:
a) Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılır. Kayıt düzeltme davaları nüfus müdürü veya görevlendireceği nüfus memuru huzuru ile görülür ve karara bağlanır. ... " hükümlerine yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, davacının 1925 yılından önce öldüğünü beyan ettiği ancak ölümüne ilişkin herhangi bir belge sunamadığı baba dedesinin nüfus kütüğüne kayıt ve tescil edilmesini davalı idareden talep ettiği, bu talebin reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Bayburt Valiliği işleminin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; davacı tarafından öncelikle adli yargı merciileri nezdinde gaiplik davası açılarak baba dedesi hakkında gaiplik kararı alınması ve bu karar üzerine nüfus kaydının düzeltilmesi istemiyle 5490 sayılı Kanun'un 36. maddesi uyarınca adli yargı merciileri nezdinde dava açılması gerekmekte olup, bu nedenlerle uyuşmazlığın görüm ve çözümünde adli yargı mercilerinin görevli olduğu sonucuna vardığımdan, İdare Mahkemesi kararının bu gerekçeyle bozulması gerektiği oyuyla aksi yöndeki Daire kararına katılmıyorum.