16. Hukuk Dairesi 2019/5154 E. , 2020/3432 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu, ... İli ... Köyü çalışma alanında bulunan 154 ada 54 parsel sayılı 21.875,45 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, toprak tevzi çalışmaları sonucunda oluşturulan tapu kaydı ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ölü olduğu tutanağın beyanlar hanesinde gösterilmek suretiyle ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., satın alma ve kazandırıcı zaman aşımı zilyetliğine dayanarak, tapu iptali ve adına tescili istemiyle dava açmıştır. Yargılama sırasında müdahil davacı ..., irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak davaya katılmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda; müdahil davacı ...’in davasının reddine, davacı ...’in davasının kabulüne, 154 ada 54 parsel sayılı taşınmazın 04.06.2015 havale tarihli rapor ekinde yer alan krokide (A) harfi ile gösterilen 20.139,30 metrekare yüzölçümündeki kısmının tapu kaydının iptali ile bu kısmın davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... ve müşterekleri vekili ile davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, müdahil davacı ...’in davası yönünden belirtmelik tutanağında bu kişinin mirasbırakanı ... adına gösterilen yerin tablendikatif cetvelinde Hazine adına gösterilip, daha sonra ise davalı ... adına tapu oluşturulduğu ve bu tapuya karşı bir dava da açılmadığı gerekçesi ile davanın reddine; davacı ...’in davası yönünden ise, çekişmeli taşınmazın hükme esas bilirkişi raporunda (B) harfi ile gösterilen kısmının toprak tevzi çalışmaları sırasında 887 parsel olarak belirlenen yer olup, bu yerin ...’a ait iken davacı tarafından gayri menkul satış sözleşmesi ile satın alındığı gerekçesi ile davanın kabulüne, karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Davacı ..., dava konusu taşınmazı Kars 1. Noterliği’nin 07.07.1993 tarihli Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi ile satın aldığını, taşınmazın anılan sözleşmede 48 ada 3 parsel olarak belirtilen yer olduğunu ve satın alma tarihinden beri zilyet olduğunu ileri sürerek dava açmış, yargılama sırasında ise, müdahil ..., dava konusu taşınmazın tevzinin 331 parseli olup, belirtmelik ve tablendikatif tutanaklarına göre 1/2 payının murisi ...’a ait olduğunu, murisin ölümünden sonra yapılan taksim neticesinde de bu payın kendisine isabet ettiğini ileri sürerek davaya katılmıştır.
Mahkemece, çekişmeli taşınmaz toprak tevzi çalışması sonucunda oluşturulan tapu kaydına dayalı olarak tespit edildiği halde tapu kaydı tesisinden itibaren tüm tedavülleri ile birlikte getirtilip yöntemince uygulanmadığı gibi, yörede toprak tevzi çalışması bulunduğu halde taşınmazın tespite esas tapu kaydının kapsamı dışında kalan bölümünün toprak tevzi çalışması sırasında ne gibi bir işleme tabi tutulduğu, hangi tevzi parseline isabet ettiği, belirtmelik tutanağı ve tablendikatif cetvelinde kime ait ve ne olarak gösterildiği, bu kısıma ilişkin tapu kaydı oluşturulup oluşturulmadığı üzerinde durulmamış, diğer yandan taşınmazın ne zamandan beri ve kim tarafından zilyet edildiği, kimden kime ne şekilde intikal ettiği, ayrı ayrı bölümler halinde farklı kişiler tarafından kullanılıp kullanılmadığı, taşınmazın tamamının ya da bir kısmının öncesinin davacının dayandığı noter senedinin satıcısı ...’a (...) ait bir yer olup olmadığı sorulup saptanılmamış, davacı ...’in dayandığı noter senedi içeriğinde satışa konu edilen yer "48 ada 3 parsel" olarak belirtildiği ve davacı da dava dilekçesinde bu parsele isabet eden kısmı talep ettiği halde anılan yerin öncesinin tapulu yer olup olmadığı davacıdan sorulup, varsa dayandığı tapu kaydı getirtilip uygulanmamış, müdahil davacının talebinin taşınmazın tamamına mı yoksa bir kısmına mı yönelik olduğu keşfen belirlenmek suretiyle, müdahilin iddiası yönünden ayrıntılı beyan alınmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca varılabilmesi için Mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmazın tespitine esas tapu kaydının tüm tedavülleri ile çekişmeli taşınmazın bulunduğu yere ilişkin Toprak Tevzi Komisyonunca düzenlenen komisyon haritası, belirtmelik tutanağı, tablendikatif cetveli ve diğer belgeler getirtilip dosya ikmal edilmeli, ayrıca davacı ...’den dayandığı noter senedinde 48 ada 3 parselden bahsedilmesi nedeniyle bu yerin önceden tapulu bir yer mi olduğu hususunda ve varsa hangi kayda dayandığına ilişkin açıklama istenilmeli, bildirmesi halinde dayandığı kayıt tüm tedavülleri ile birlikte celbedilmeli, bundan sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile teknik bilirkişinin katılımı ile keşif yapılmalı, bu keşif sırasında müdahil davacıdan iddiasına konu kısmı göstermesi istenilmeli, bilahare yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı, tamamının ya da bir kısmının davacı ...’in satın aldığını ileri sürdüğü ...’a ya da müdahil davacının murisine ait olup olmadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; taşınmazın tamamı ya da ayrı bölümleri üzerinde, kimin ne zamandan beri ve hangi hakka dayalı olarak zilyet olduğu tereddüte yer bırakmayacak şekilde belirlenmeli, tespite esas tapu kaydı ile davacı ...’in herhangi bir tapu kaydına dayanması halinde dayandığı tapu kaydı yöntemince uygulanarak kapsamları öncelikle 3402 sayılı Kadastro Yasası"nın 20/A maddesi gereğince haritasına göre belirlenmeli, teknik bilirkişiye keşfi takibe imkan veren denetime elverişli ayrıntılı rapor ve kroki düzenlettirilmeli, bu yolla tespite esas tapu kaydının ve davacı ...’in dayanması halinde dayandığı tapu kaydının taşınmazın hangi kısmını kapsadığı ve taşınmazın tespite esas tevzi tapu kaydının kapamı dışında kalan kısmı ile ilgili olarak toprak tevzi çalışmaları sırasında ne gibi bir işlem yapıldığı kesin olarak belirlenmeli, zilyetliğe ilişkin beyanların denetlenmesi bakımından belirtmelik tutanağı ve tablendikatif cetvelinden yararlanılmalı, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece, açıklanan şekilde inceleme, araştırma ve değerlendirme yapılmaksızın eksik araştırmaya dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacı ... ve davalı ... ve müştereklerine iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24.09.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.