MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi

Davacı ,20/06/2015 tarihli kazanın iş kazası olduğunun tespitini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabı;
Davalı Kurum,davanın reddini savunmuştur.
C) İlk Derece Mahkemesi Kararı ve Gerekçesi ;
İlk derece mahkemesince, davacının yargılama aşamasında sunduğu 22/05/2015 tarihli kira sözleşmesinin adi nitelikte olduğu,her zaman düzenlenebileceği,tanık olarak dinlenen ...’nin SGK soruşturması kapsamındaki beyanı ile mahkeme huzurundaki beyanı arasında çelişki bulunduğu,...’nin davacıya ait patos makinesini kiralamak suretiyle tarlasında çalıştırdığı ve davacının bu sırada kazaya uğradığı kanaati oluşmakla, tarımsal faaliyet olarak kabul edilemeyeceği, davacının ticari kazanç elde etmek saikiyle hareket ettiği,iş kazası sayılması koşulları gerçekleşmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu ;
İlk derece mahkemesi kararına karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Kararı ve Gerekçesi ;
Bölge adliye mahkemesince,davacının kendisine ait olan patoz makinesi ile başkasının kiraladığı tarlada ücret karşılığı saman yaparken kazayı geçirdiğinin ve bunun 5510 sayılı Yasanın 13/19.maddesine göre tarımsal faaliyet olarak kabul edilemeyecek oluşu, davacının ticari kazanç elde etme saikiyle hareket ettiğinin anlaşıldığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
E) Temyiz;
Davacı,tarlayı ...’den kiraladığını,davacının zaten çiftçi olduğu ve tarımsal faaliyette bulunduğu için tarım sigortalısı olduğunu,müfettiş tarafından yeterli araştırma yapılmadığını,kaldı ki tanığın mahkeme huzurunda verdiği yeminli beyanına itibar edilmesi gerektiği,tanık Ahmet’in kendisinin zaten patos makinesi olduğunu ve kimseden patos makinesi kiralamadığını beyan ettiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.
F)Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe;
Dava, davacının 20/06/2015 tarihinde geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Davacı, kiraladığı tarlada patoz makinesi ile çalışırken meydana gelen kaza nedeniyle yaralandığını iddia etmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 23/08/2016 tarihli inceleme raporunda, davacı ...’ın ,20/06/2015 tarihinde,... ve ... isimli kişilere ait tarlada,eniştesi ... tarafından daha önce biçilmiş otları kendisine ait patos makinesi ile saman yapma işlemi sırasında,patos makinesinin turbo denilen pervanesinin etrafındaki saman artıklarını temizlemek isterken parmağını makinenin pervanesine kaptırması sonucu kazanın yaşandığı, ...’ın kendi tarlasında veya kiralamak suretiyle başkasının tarlasında ekim dikim ,üretme faaliyetinden dolayı herhangi bir kazaya uğramayıp ,yalnızca kendisine ait patos makinesiyle başkasına ait tarlada ticari kazanç elde etmek amacıyla (para karşılığında başkasının otlarını saman yapma işlemi) faaliyette bulunurken kazaya maruz kaldığının anlaşıldığını, her ne kadar kendisine ait tarlalarından dolayı,5510 SK 4/b bendinin 4 numaralı alt bendi kapsamında sigortalı olma niteliğine haiz olsa da kaza olayının ,5510 SY 3.maddesi 19.fıkrasında belirtilen tarımsal faaliyet tanımlaması dışında meydana gelmiş olması nedeniyle ,geçirdiği kazanın 5510 SY 13.maddesi kapsamında iş kazası olarak kabul edilmesinin mümkün olmadığı belirtilerek , ...’ın 5510 sayılı Yasanın 4/1-b.4 bendi kapsamında sigortalı olduğu, geçirdiği kazanın 5510 SY 13.maddesi kapsamında bir iş kazası olmadığı, hastalık olayı olarak değerlendirilmesi gerektiği ifade edilmiştir.
5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin 1. fıkrasının (b) maddesinde, köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan tarımsal faaliyette bulunanların sigortalı olacakları, anılan Kanunun 3. maddesinde ise tarımsal faaliyetin, “Kendi mülkünde, ortaklık veya kiralamak suretiyle başkalarının mülkünde veya kamuya mahsus mahallerde; ekim, dikim, bakım, üretme, yetiştirme ve ıslah yoluyla yahut doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle bitki, orman, hayvan ve su ürünleri elde edilmesini ve/veya bu ürünlerin yetiştiricileri tarafından; muhafazasını, taşınmasını veya pazarlanmasını,” ifade edeceği, 7. maddenin (b) bendinde sigorta hak ve yükümlülüklerinin “tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar için tarımsal faaliyetlerinin kanunla kurulu ilgili meslek kuruluşlarınca veya kendilerince, bir yıl içinde bildirilmesi halinde kaydedildiği tarihten, bu süre içinde bildirilmemesi halinde ise bildirimin Kuruma yapıldığı tarihten” itibaren başlayacağı, 9. maddenin 1. fıkrasının 5. bendi gereği sigortalılığın “Tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar için, tarımsal faaliyetinin sona erdiği veya 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (ı) bendi uyarınca muafiyet kapsamına girdiği yahut 65 yaşını doldurması nedeniyle talepte bulunduğu tarihten,” itibaren sona ereceği belirtilmiştir.
Davacının 01/05/2015 tarihinde başlayan 2926 sayılı Yasa (4b) kapsamında zorunlu sigortalılığı bulunduğu, kaza tarihinde sigortalılığının devam ettiği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş, davacının 2926 sayılı yasa kapsamındaki sigortalılığı açısından kaza tarihinde prim borcu olup olmadığını araştırmak, prim borcunun bulunmaması veya prim borcunun ödenmesi halinde hak sahiplerine gelir bağlanabileceği belirtilerek tarımsal faaliyet olarak kabul edip 5510 sayılı Yasanın 4-b kapsamında değerlendirerek iş kazası olduğunun tespitine karar vermektir.
O halde, davacının istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden hüküm kurulması gerekirken, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı kaldırılmasına ve ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 17/06/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.