21. Hukuk Dairesi 2018/4682 E. , 2019/4428 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
Davacı, 01/05/1984 tarihinde 4/1-a sigortalısı olarak çalışmaya başladığını, 01/08/2011 tarihinden itibaren ortağı olduğu şirkette 4/1-a sigortalısı olarak işe girdiğini, 29/04/2015 tarihinde emeklilik için işten ayrılıp kuruma başvuruda bulunduğunu, yaşlılık aylığı bağlandığını, 19/11/2015 tarihinde yaşlılık aylığının iptal edilip yersiz ödemelerin iadesinin istendiğini belirterek 4/1-a kapsamında emekli olduğunun tespiti ile 4/1-a sigortalısı olarak 29/04/2015 tarihinden itibaren yaşlılık aylıklarının yasal faiziyle birlikte kurumdan tahsilini talep etmiştir.
B)Davalı Cevabı;
Davalı ..., 5510 sayılı yasanın 4/b kapsamında sigortalı olması gerekenlerin kendisine ait veya ortak olduğu iş yerinden 4/1-a kapsamında sigortalı bildirilemeyeceğini, bu nedenle davacının 4/1-a kapsamındaki çalışmalarının iptal edilerek 4/b kapsamına alındığını, kurum işleminin doğru olduğunu savunmuştur.
C)İlk Derece Mahkemesi Kararı ve Gerekçesi;
İlk derece mahkemesince, davacının şirket ortağı olduğu halde kuruma 4/a’lı olarak gösterilmesi yasaya aykırı olduğundan iddiasının kabulünün mümkün olmadığı, davacının 4/a sigorta hizmetlerinin iptaline dair kurum işleminin yerinde olduğu, bu durumda yaşlılık aylığı bağlanması şartları yerine getirilmediğinden yaşlılık aylığının kesilmesi kararının da yasaya ve mevzuata uygun olduğu , 5510 sayılı yasanın 53 maddesi gereğince davanın reddi gerektiği belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu ;stinaf Başvurusu ;
Davacı vekili tarafından ilk derece mahkemesi kararına karşı istinaf isteminde bulunulmuştur.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Kararı ve Gerekçesi;
Bölge adliye mahkemesince, 5510 sayılı Yasanın 53.maddesinin 2.fıkrasında 4.maddenin 1.fıkrasının b bendi kapsamında sayılanlar kendilerine ait veya ortak oldukları işyerinden bildirilemezler hükmü düzenlenmiş olup,davacının bu maddeye aykırı bir şekilde ortak olduğu şirketten sigortalı gösterildiği,hizmet çakışması mevcut olmadığından davacının sigortalılığının 6645 sayılı Yasanın 56.maddesi ile 5510 sayılı Yasaya eklenen geçici 63.maddesi kapsamına girmediği gerekçesi ile davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı Yasanın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
E)Temyiz;
Davacı, Geçici 63.maddenin uyuşmazlığa uygulanması gerektiğini, bağkur borcunu ödemediğini, bağkur sigortalılığının donduğunu, sigortalılık çakışmasından söz edilemeyeceğini, donan sigortalılığı nedeniyle 4/1-a sigortalılığının aktif hale geldiğini, ortağı olduğu şirkette fiili olarak 4/1-a kapsamında çalıştığını,4/a dan yaşlılık aylığı talebinin kabulü gerektiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe ;
Uyuşmazlık, davacının ortağı olduğu şirketten 4/a kapsamında sigortalı gösterilip gösterilemeyeceği ve yaşlılık aylığına hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
5510 sayılı yasanın 53. maddesinin 2.fıkrasında, 4. maddenin 1. fıkrasının b bendi kapsamında sayılanların , kendilerine ait veya ortak oldukları iş yerinden dolayı 4. maddenin 1. fıkrasının a bendi kapsamında sigortalı olarak bildirilemeyecekleri belirtilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden ; davacıya 29/04/2015 tarihli tahsis talebine istinaden 10540 gün SSK prim ödeme gün sayısı ile 01/05/2015 tarihinden itibaren 506 sayılı Kanunun Geçici 81/B-E maddesine göre yaşlılık aylığı bağlandığı,ticaret sicil kayıtlarına göre, davacının ...Malz.Ltd.Şti.nin 29/11/2004 tarihinden itibaren devam eden ortaklığı bulunduğu,Kurum tarafından ortağı olduğu limited şirketten 4/a kapsamında sigortalı olarak bildirilemeyeceği gerekçesiyle 01/08/2011-29/04/2015 arası 4/a çalışmalarının iptal edildiği ve 01/08/2011 tarihinden itibaren 4/b sigortalısı olarak tescil edildiği,hiç prim ödemesi bulunmadığı,son 7 yıl içinde 1260 gün 4/a hizmeti bulunmadığı belirtilerek 29/04/2015 tarihli tahsis talebine istinaden bağlanan yaşlılık aylığının iptal edildiği anlaşılmaktadır.
Davacının 5510 sayılı Kanunun 53.maddesinin 2.fıkrasındaki düzenleme uyarınca ortağı olduğu şirketten 4/a kapsamında sigortalı gösterilmesinin mümkün olmadığı, davacının şirket ortağı olması nedeniyle 4/b kapsamında sigortalı sayılacağı açıktır. Dolayısıyla Kurumun bu gerekçe ile davacının 4/a kapsamındaki çalışmalarını iptal etmesi doğrudur.
Bununla birlikte, davacının Kurum tarafından 53.maddenin 2.fıkrasındaki düzenleme nedeniyle iptal edilen 4/a sigortalığının, 01/08/2011-29/04/2015 dönemini kapsadığı görülmektedir. 01/08/2011 tarihinden itibaren limited şirket ortaklığı nedeniyle 4/b kapsamında tescil edilmiştir. Davacının 04/04/2015 tarih ve 6645 sayılı Kanunun 56. maddesi ile 5510 sayılı Kanuna geçici 63. maddesi ile 18/05/2018 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 7143 sayılı Kanunun 24.maddesi ile 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici 76.madde gereği hiç prim ödemesi olmadığından 4/b kapsamındaki sigortalılığının duracağı açıktır. 31/07/2011 tarihine kadar 4/a kapsamında 9191 prim ödeme gün sayısı bulunmaktadır. Buna göre, 29/04/2015 tarihli tahsis talep tarihinde, iptal edilen hizmetleri dahil edilmeksizin, 31/07/2011 tarihine kadar olan 4/a prim ödeme gün sayısı ile de yaşlılık aylığı koşullarının bulunduğu , dosyada bu çalışmaların iptal edildiğine dair bir kayıt da olmadığı görüldüğünden, davacının 29/04/2015 tarihli tahsis talebine göre yaşlılık aylığına hak kazanacağı gözetilmeden davanın tamamen reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
O halde, davacının istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden hüküm kurulması gerekirken, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı kaldırılmasına ve ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacıya iadesine
17/06/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.