Mahkemesi : İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraflar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. ve 5510 sayılı Yasanın 86/9. maddeleri olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
İnceleme konusu davada; davacı, davalı işverene ait işyerinde 05.04.2005-08.04.2013 tarihleri arasında çalıştığının tespitini talep etmiştir. Mahkemece, 01.01.2003 ile 01.01.2009 tarihleri arasında, davacının 2925 sayılı Yasa kapsamında sigortalı bulunması ve bu dönemler arasında davacının davalı işveren yanında çalıştığı hususunda yeterli delil bulunmadığı gerekçesiyle bu dönem yöününden davanın reddine; 02.01.2009-17.01.2012 tarihleri arasında devamlı surette çalıştığının tespiti ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, dosyada yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye elverişli görünmemektedir. Davacının çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla; öncelikle, 2925 sayılı Yasanın 2.maddesinde Sosyal Güvenlik Kanunları kapsamı dışında olanlardan süreksiz olarak tarım işlerinde hizmet akdiyle çalışanların istekte bulunmaları kaydıyla sigortalı sayılacakları öngörülmüş olup, söz konusu kanun


kapsamında sigortalı olmak isteğe bağlıdır. Oysa 506 sayılı Yasaya göre sigortalılık zorunludur. 2925 ve 506 sayılı Yasalara tabi sigortalılıkların çakışması halinde, zorunlu sigortalılık olan 506 sayılı Yasaya tabi sigortalılığa üstünlük tanınması gerekir. Ancak dava konusu olayda; davacının, talebine konu 05.04.2005-01.01.2009 tarihleri arasında zorunlu sigortalılık döneminde aynı zamanda 2925 sayılı Yasa kapsamında süreksiz tarım işçisi olarak sigortalı bulunduğu dikkate alınarak, davalı işyerindeki işi ile süreksiz tarım işçiliğinin birlikte yapılıp yapılmadığı, çakışma dönemindeki 2925 sayılı Yasa kapsamında geçen sigortalı çalışmaların gerçekliği ile, fiilen çalışmaların hangi sigorta kapsamında geçtiği hususları usulünce araştırılmalı, işyerinin kapasitesinin araştırılarak kaç kişinin çalışmasının gerektiği belirlenmeli, talep edilen döneme ilişkin aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı, görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, taraflar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ve davalı ..."ya iadesine, 19.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.