Danıştay 12. Daire 2019/6967 Esas 2021/3055 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/6967
Karar No : 2021/3055

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN (DAVALI) : ...Enstitüsü
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının bozulmasına dair Danıştay Onikinci Dairesinin 19/03/2019 tarih ve E:2016/7901, K:2019/2018 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Dava, Türk Standartları Enstitüsü Adana Belgelendirme Müdürlüğünde çalışan davacının işten çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Üst Disiplin Kurulunun ...tarih ve ...sayılı kararının onaylanmasına dair Yönetim Kurulunun ...tarihli ve ...sayılı kararının iptali ve işlem nedeniyle yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ...İdare Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararla; işten çıkarma gibi ağır yaptırımlar doğurabilecek disiplin soruşturması yürütülürken isnat edilen fiilin gerçekleşip gerçekleşmediğinin, fiilin sübuta erip ermediğinin ortaya konulabilmesi için, isnat edilen fiille ilgili olayın tüm yönleriyle kapsamlı olarak araştırılması, gerekli inceleme ve araştırmadan sonra hiçbir tereddüte yer vermeyecek şekilde ulaşılan sonuçların soruşturma raporunda açık, kesin ve somut delilleriyle ortaya konulması gerektiğine yönelik disiplin hukuku ilkeleri ışığında; davacının TSE personelliği sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketleri olarak gösterilen "görevinin gereklerine aykırı şekilde ve görevine ilişkin nüfuzunu kullanarak TSE'den belgeli olan firmaların yetkililerinden borç adı altında para alıp bu firmalara yarar sağladığı" hususunun ortaya konulamadığı, eksik yürütülen soruşturmaya göre verilen disiplin cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, davacının yoksun kaldığı parasal hakların davalı idare tarafından davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

Daire kararının özeti: Tarafların temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onikinci Dairesince, 132 sayılı Türk Standartları Enstitüsü Kuruluş Kanunu'nun 10/A maddesinde yer alan "disiplin" ibaresi Anayasa Mahkemesinin 20/12/2018 tarih ve E:2018/107, K:2018/114 sayılı kararıyla iptal edildiğinden, davacıya verilen disiplin cezasının yasal dayanağının Anayasaya ve hukuka aykırı olduğu Anayasa Mahkemesi kararı ile ortaya konulduğundan, Türk Standartları Kanunu'na dayanılarak hazırlanan Türk Standartları Enstitüsü Personel Yönetmeliği uyarınca verilen disiplin cezasında hukuka uygunluk bulunmadığı, bu itibarla İdare Mahkemesi kararının dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmının gerekçesi yerinde bulunmamakta ise de, sözü edilen hususun sonucu itibarıyla hukuka uygun bulunan kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığı gerekçesiyle kararın dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmının sonucu itibarıyla onanmasına; kararın, davacının işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal hakların davalı idare tarafından davacıya ödenmesine ilişkin kısmı yönünden; dava dilekçesinde tazminat isteminin yasal faiziyle birlikte tazmini talep edildiği halde İdare Mahkemesi kararında yasal faize ilişkin hüküm kurulmamış olması nedeniyle, İdare Mahkemesi kararının bu kısmının bozulmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Dava konusu işlemin, tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine uygun olarak tesis edildiği, hem Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye yürümezliği kuralı, hem de idari hizmet sözleşmeli personelde personel yönetmeliklerinin de sözleşmenin ana unsurlarından olması nedeniyle dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu, ayrıca işlemin iptaline ilişkin kararın onanmasının, davacının işlediği disiplin suçunun yaptırımsız kalmasına neden olacağı belirtilerek, Onikinci Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Düzeltilmesi istenen kararın usul ve yasaya uygun olduğu, ileri sürülen nedenlerin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onikinci Dairesinin 19/03/2019 tarih ve E:2016/7901, K:2019/2018 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Türk Standartları Enstitüsü Adana Belgelendirme Müdürlüğünde görev yapan davacı hakkında yapılan soruşturma sonucunda hazırlanan soruşturma raporunda; davacının, görevinin gereklerine aykırı şekilde ve görevine ilişkin nüfuzunu kullanarak TSE'den hizmet yeterlilik belgesi almış olan ve soruşturmada tespit edilebilen firmaların yetkililerinden borç adı altında para alıp bu firmalara yarar sağladığı, almış olduğu para miktarlarının sosyal ilişkiler içerisinde kabul edilebilecek sınırların üzerinde meblağlar olduğu, bu hareketlerinin menfaat temininden öte TSE personelliği sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketler olduğu belirtilerek, bu fiilleri nedeniyle TSE Personel Yönetmeliği kapsamında işten çıkarma cezası ile cezalandırılmasının teklif edildiği, getirilen teklif doğrultusunda Türk Standartları Enstitüsü Üst Disiplin Kurulunun ...tarihli ve ...sayılı kararı ile işten çıkarma cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, bu kararın ...tarihli ve ...sayılı Yönetim Kurulu kararı ile onaylanmasına karar verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
132 sayılı Türk Standardları Enstitüsü İle İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun'un işlem tarihinde yürürlükte olan haliyle "Personel" başlıklı 10/A maddesinin 7. fıkrasında, "Enstitü personelinin izin, disiplin, intibak işleri ile diğer hususlar yönetmelikle belirlenir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Anılan fıkra, 09/07/2018 tarih ve 30473 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 02/07/2018 tarih ve 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 96. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış, 15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum Ve Kuruluşlar İle Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin Türk Standardları Enstitüsünü düzenleyen 39. bölümünde yer alan "Personel" başlıklı 561. maddenin 5. fıkrasında aynı haliyle yeniden düzenlenmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin 1. fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendinde, "memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak" fiilinin, bir daha devlet memurluğuna atanmamak üzere devlet memurluğundan çıkarılmayı gerektiren bir fiil olduğu kurala bağlanmıştır.
14/07/2002 tarih ve 24815 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Standardları Enstitüsü Personel Yönetmeliği'nin 109. maddesinin 1. fıkrasının (E) bendinin (f) alt bendinde de, "TSE personelliği sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak" fiili, personelin Enstitü'ye bir daha atanmamak üzere görevden çıkarma cezasını gerektiren bir fiil olarak düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Anayasa Mahkemesinin 12/02/2019 tarih ve 30684 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 20/12/2018 tarih ve E:2018/107, K:2018/114 sayılı kararıyla; 132 sayılı Kanun'un "Personel" başlıklı 10/A maddesinin mülga 7. fıkrasında geçen "disiplin" ibaresinin, Anayasa'nın 38. maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmesinden sonra, 26/03/2020 tarih ve 31080 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 3. maddesi ile, 132 sayılı Kanun'un 10/A maddesine son fıkra olarak, "2/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında istihdam edilenler haricindeki Enstitü personeline uygulanacak disiplin cezaları ile ceza gerektiren fiil ve haller hususunda 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125 inci maddesi uygulanır. Ancak aynı maddede yer alan aylıktan kesme cezası brüt ücretten 1/30-1/8 arasında kesinti yapılması; Devlet memurluğundan çıkarma cezası Enstitüye bir daha atanmamak üzere işten çıkarma şeklinde uygulanır. Enstitü personelinin disiplin ile ilgili işlemlerini yürütmek üzere merkezde disiplin kurulu ve yüksek disiplin kurulu kurulur. Bu personelin disiplin işlemlerine ilişkin diğer hususlarda bu Kanunda yer alan hükümler dışında, Enstitünün teşkilat yapısı ve personelinin statüsü göz önüne alınarak, 657 sayılı Kanunun Dördüncü Kısmının “Disiplin” başlıklı Yedinci Bölümünde yer alan hükümler uygulanır." düzenlemesi eklenmek suretiyle, Türk Standardları Enstitüsü personeline uygulanacak disiplin hükümleri yönünden 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na atıf yapıldığı görülmektedir.
Anayasa Mahkemesi bir Kanun maddesini iptal ettikten sonra yasama organınca yeni bir yasal düzenleme yapılırsa, uyuşmazlığın bu düzenlemeye göre çözümlenmesi gerekmektedir. Aksi yaklaşımın, işlenen fiillerin cezasız kalması neticesini doğuracağı açıktır.
Uyuşmazlık özelinde de, Anayasa Mahkemesinin yukarıda anılan iptal kararından sonra 7226 sayılı Kanun'un 3. maddesiyle, 132 sayılı Kanun'un 10/A maddesine eklenen hüküm ile, Türk Standardları Enstitüsü personeline uygulanacak disiplin hükümleri yönünden 657 sayılı Kanun'a atıf yapıldığından, uyuşmazlığın yeni yasal düzenlemeye göre çözümlenmesi gerekmektedir.
Nitekim İdari Dava Daireleri Kurulunun 06/07/2020 tarih ve E:2019/2976, K:2020/1348 sayılı kararı da bu yöndedir.
Bu durumda, dava konusu disiplin cezasının 657 sayılı Kanun'un 125. maddesine uygun olup olmadığı, davacının fiilinin sübut bulup bulmadığı ve disiplin cezasını gerektirip gerektirmeyeceği yönlerinden değerlendirme yapıldıktan sonra varılacak sonuca göre yeniden bir karar verilmesi gerektiğinden, dava konusu işlemin iptali yönünde verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Öte yandan, İdare Mahkemesince, dava konusu işlem nedeniyle davacının yoksun kaldığı parasal hakların davalı idarece davacıya ödenmesine karar verilmiş ise de, Mahkemece bozma kararı doğrultusunda yeniden inceleme yapılmak suretiyle, dava konusu işlem yönünden verilecek karara göre parasal haklar konusunda da karar verileceği tabiidir.
İdare Mahkemesince, bozma kararı üzerine yeniden bir karar verileceğinden davacının yasal faize ilişkin temyiz istemi bu aşamada incelenmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin, ...İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 25/05/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


(X) KARŞI OY :

Karar düzeltme isteminin reddine karar verilmesi gerektiği oyuyla aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyorum.